خواب همان تصاویر واضح یا مبهمی است که ذهن ما در شب میسازد. با وجود پیشرفت علم، دلیل اصلی خواب دیدن همچنان مانند یک راز باقی مانده است و کشف آن برای محققان شگفتانگیز است. با این وجود علتهای مختلفی برای دیدن رویا مطرح است؛ پس اگر شما هم علاقهمند هستید تا به دنیای اسرارآمیز خوابهای خود سفر کنید، در این مقاله مجله دلتا ما را همراهی کنید.
خواب یا رویا چیست؟
خواب یا رویا تصاویر و احساساتی هستند که موقع خوابیدن، اتفاق میافتند و میتوانند تمام ذهن و حواس ما را درگیر کنند. ما معمولا 2 تا 3 ساعت در طول شب، خواب میبینیم. خوابها اغلب منحصر به فرد هستند و موقع بیداری ممکن است آنها را به یاد بیاوریم یا بهطور کامل فراموش کرده باشیم.
ویژگیهای خوابهای ما
خواب ویژگیها و شکلهای مختلفی دارد؛ ممکن است سیاه و سفید یا رنگی و غمناک یا شادیآور باشد. بعضی خوابها واضح و حقیقی و برخی دیگر بیمعنا و مفهوم هستند. دیدن افراد آشنا یا ناآشنا، مکانهای که قبلا رفتهایم یا هرگز نرفتهایم و مرور اتفاقات روزانه، از دیگر ویژگیهای خوابهایی است که میبینیم. همچنین برخی خوابها که به آنها کابوس میگوییم، ترسناک هستند و سبب ایجاد وحشت و دلهره و گاهی پریدن ما از خواب میشوند.
چرا خواب میبینیم؟
پاسخ دقیق به این پرسش کمی دشوار است، چرا که با وجود پیشرفت علم هنوز علت دقیق و مشخصی برای خواب دیدن پیدا نشده است. با این وجود روانشناسها و پژوهشگران نظریههای مختلفی در این زمینه دارند که در ادامه مهمترین آنها را بیان میکنیم:
خواب بازتابی از زندگی واقعی است
گاهی خوابها انعکاس زندگی واقعی ما هستند؛ یعنی تجربهها و خاطرات هشیارانه، به شکل رویا دیده میشوند. البته این رویاها به صورت تکههایی از خاطرات تلخ یا شیرینی ظاهر میشوند که قبلا تجربه کردهایم و تکرار کامل آنها نیستند.
خواب انعکاس ناخودآگاه است
به گفته فروید، عصبشناس اتریشی، خوابها می توانند نشاندهنده خواستهها، افکار و آرزوها و در نتیجه بازتابی از ناخودآگاه انسان باشند. در واقع رویاها ممکن است نیازها و حتی آرزوهای ما را که در عمیقترین لایههای ذهن و ضمیر ناخودآگاه هستند، نشان دهند.
خواب برای تقویت خلاقیت است
خواب دیدن باعث تفکر خلاق و خلاقیت میشود، چرا که با توجه به فعل و انفعالات مغز در زمان خواب، مجموعهای از افکار، تصاویر و خاطرات تصادفی گردآوری میشوند. این خاطرات و افکار جدیدی که از خواب دیدن به دست میآیند، در بیداری میتوانند سبب الهامات و ایدههای تازه و در نتیجه بروز خلاقیت فرد شود.
خواب برای محافظت از ما است
یکی دیگر از دلایلی که خواب میبینیم، آمادگی برای روبهرو شدن با مشکلات و خطرات احتمالی در دنیای واقعی است. در حقیقت خواب یک محیط امن برای مغز فراهم میکند تا واکنش مناسبی به خطرات داشته باشد و از این مهارت بتواند در زندگی واقعی استفاده کند. اینکه گاهی احساس میکنیم کسی در خواب ما را تعقیب میکند، از یک بلندی سقوط میکنیم، فراموش میکنیم برای امتحان درس بخوانیم یا یکی از عزیزان خود را از دست دادهایم، همگی برای تمرین این مهارت هستند.
تعبیر خواب
تعبیر خواب از گذشته وجود داشته است و امروزه نیز یک علم است. از آنجاکه خواب در حافظه ما ذخیره می شود، در زندگی واقعی نیز دارای اهمیت است و می تواند به شکلهای مختلف ظاهر شود. همچنین گاهی افراد میتوانند افکار ناخودآگاه و احساسات سرکوب شده خود را با آنچه در خواب میبینند، کشف کنند. بنابراین تعبیر خواب در این دو حالت است که معنا و مفهوم واقعی پیدا میکند. در نظر داشته باشید که گاهی اوقات خوابهای میبینیم که بسیار مبهم و گیجکننده هستند و معنا، مفهوم و تعبیر خاصی ندارند.