این باور یا ایده که ارواح مردگان با ما میمانند، ایده و باوری باستانی است که در داستانهای بیشماری از ادیان در سراسر جهان وجود دارد. حتی یک ژانر فولکلور را هم خلق کرده است: داستانهای ارواح. در این مقاله به بررسی ادعاها و باورهای مرتبط با ارواح میپردازیم.
در حقیقت اعتقاد به ارواح به یک شبکه بزرگتر از باورهای ماوراءالطبیعه مرتبط است؛ از جمله تجربه نزدیک به مرگ، زندگی پس از مرگ و ارتباط مردم با روح. به باور بسیاری، این موضوعات به برخی از مردم آرامش میدهد؛ چراکه این دسته از افراد نمیخواهند باور کنند که عزیزانشان که مُردهاند، آنان را رها کردهاند و در مواقع ضروری کنار آنان نیستند.
داستان ارواح از دهه ۸۰ میلادی
به همین دلیل از همان دوران باستان بسیاری ادعا کردهاند که با ارواح ارتباط دارند. بهعنوانمثال، در انگلستان زنی به نام ویکتوریا ایگلند که در آن روزگار برای زنان اشرفزاده لباس طراحی میکرد، برای مشتریان و دوستانش جلسات ظهور روح برگزار میکرد. یا در برخی از دانشگاههای معتبر مانند کمبریج و آکسفورد، باشگاههای به این موضوع اختصاصیافته بود و در سال ۱۸۸۲ میلادی یکی از برجستهترین سازمان یعنی انجمن تحقیقات روانی تأسیس شد که ریاستش بر عهده زنی به نام النو سیدگویک بود. بسیاری این زن را مجرم اصلی در این باره میدانند.
در اواخر همین دهه در آمریکا نیز بسیاری از رسانههای زرد ادعا کردند که با مردگان صحبت میکنند؛ اما بعداً مشخص شد که فردی به نام هری هودینی مسئول این شایعات بوده است. او پس از مدتی بهعنوان کلاهبردار دستگیر شد. از آن زمان تا همین اواخر، شکار ارواح به یک تفریح گسترده در سراسر جهان تبدیل شده است. البته برخی نیز میگویند، ساخت سریالی ۲۳۰ قسمتی با نام «شکارچیان ارواح» بیتأثیر نبوده است. سریالی که در آن هیچ مدرک مستدلی درباره وجود ارواح ارائه نشد.
تجربیات شخصی دیدن ارواح
همچنین بسیاری از افراد ادعا میکنند که تجربههای شخصی با ارواح دارند. این تجربیات شامل مشاهده اشکال غیرقابلتوضیح، احساس حضور ارواح در مکانهای خاص، یا حتی گفتوگو با آنهاست. برخی از افراد اما معتقدند که ارواح نمیتوانند مرگ خود را قبول کنند و در حالت بلاتکلیفی باقی میمانند.
اما تحقیقات علمی در مورد وجود ارواح، معمولاً به دلیل عدم قابلیت اندازهگیری و مشاهده مستقیم، با پرسشهای بیشماری مواجه است. بااینحال، برخی محققان بر این باورند که تغییرات در محیطهای الکترونیکی ممکن است بر فعالیتهای ارواح تأثیر بگذارد. بهعنوانمثال، یک محقق انگلیسی ادعا کرده که افزایش استفاده از دستگاههای الکترونیکی باعث کاهش گزارشهای مرتبط با دیدن ارواح شده است.
ارواح چندبعدی
با توجه به تجربیات شخصی، باورهای مذهبی و برخی تحقیقات علمی، وجود ارواح موضوعی پیچیده و چندبعدی است. هرچند شواهد قطعی برای اثبات وجود آنها وجود ندارد، اما اعتقادات و تجربیات انسانی نشاندهنده این است که بسیاری از افراد هنوز هم به وجود ارواح ایمان دارند. این موضوع همچنان موردبحث و بررسی قرار خواهد گرفت و ممکن است در آینده با پیشرفت علم، پاسخهای جدیدی برای آن پیدا شود.
ارواح در خواب
وجود ارواح و ارتباط آنها با خوابها نیز یکی از موضوعات موردبحث در فرهنگها و باورهای مختلف است. بسیاری بر این باورند که ارواح میتوانند در خوابها به ما هشدار دهند و یا پیامهایی را منتقل کنند. اما تحلیلگران بر این باورند که مشاهده روح در خواب میتواند نشاندهنده مشکلاتی باشد که فرد در تحقق برنامههایش با آن مواجه شده است.
وجود ارواح و ارتباط آنها با خوابها نیز موضوعی پیچیده و چندبعدی است. بسیاری از افراد بر این باورند که ارواح میتوانند در خوابها پیامهایی را منتقل کنند که نیاز به توجه دارند. تعبیر این خوابها بسته به شرایط شخصی و فرهنگی هر فرد متفاوت و ممکن است شامل هشدارها، احساسات یا حتی پیشبینیهای مثبت باشد.
در آن سو، برخی کارشناسان معتقدند که خوابهای مرتبط با ارواح میتوانند نمایانگر ارتباط فرد با ضمیر ناخودآگاه خود باشد. این ارتباط ممکن است شامل ترسهای درونی یا احساسات قدیمی باشد که نیاز به پردازش در عالم واقعیت دارند.
آیا ارواح وجود دارد؟
واقعی بودن ارواح و یا لمس انرژی و موجودیت آنان، مانند سایر اکتشافات علمی باید توسط دانشمندان کشف و تأیید شود و نه توسط افرادی ناشناختهای که ادعا میکنند با آنان در ارتباط هستند.
همانطور که گفته شد شواهد وجود ارواح تنها یک قرن سابقه دارند و ۲ دلیل اصلی تمامی این شواهد را رد میکنند؛ نخستین دلیل این است که تقریباً تمامی گزارشها را میتوان با مسائل روانشناسی، برداشتهای نادرست و فریب افراد توضیح و رد کرد.
دلیل دوم نیز بر این موضوع تأکید دارد که حتی اگر ارواح وجود داشته باشند، شکارچیان ارواح ابزار علمی یا توجیه فکری قابل قبولی برای ارائه شواهد معنادار ندارند. پس میتوان اینگونه نتیجه گرفت که ارواح و شکار آنان مورد تأیید علمی نیست و تنها جنبه سرگرمی خانوادگی و لذت از بیان داستانهای ترسناک دارد؛ اما درهرصورت تقریباً تمامی مردم در سراسر جهان، عاشق داستانهای هستند که ارواح خوب شخصیت اصلی و اول آنان هستند.