آیا تغییر کاربریِ اراضی شهری امکان پذیر است؟

به گزارش مجله دلتا؛ تغییر کاربری اراضی شهری به فرآیند قانونی گفته می‌شود که در آن، کاربری یا هدف استفاده از یک قطعه زمین یا ملک شهری تغییر می‌کند. این تغییر می‌تواند به دلایل مختلفی مانند توسعه شهری، نیاز به فضاهای جدید برای ساختمان‌های مسکونی، تجاری یا صنعتی، یا پاسخ به نیازهای جدید شهروندان صورت گیرد.

ممنوعیت تغییر کاربری از مسکونی به تجاری

طبق قوانین شهرداری‌ها، تغییر کاربری املاک به خصوص از مسکونی به تجاری ممنوع است و طی یک ماه برای محل کسب تصمیم‌گیری قانونی خواهد شد.

کمیسیون ماده ۵ شورای معماری

برای تغییر کاربری اراضی و املاک شهری، کمیسیون ماده ۵ شورای عالی معماری و شهرسازی تصمیم‌گیری می‌کند و صدور گواهی پایان کار به معنی تغییر کاربری نیست.

تغییر کاربری با تخریب و نوسازی

وقتی مالک، برای گرفتن پروانه ساختمان، جهت نوسازی ملک اقدام می‌کند، می‌تواند درخواست کاربری جدید از شهرداری در کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی بخواهد.

تغییر کاربری بدون تخریب

تغییر کاربری بدون تخریب با مراجعه به دفاتر خدمات نوسازی صورت می‌گیرد. در طی این پروسه شهرداری پس از بررسی، درخواست را به کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی ارجاع می‌دهد.

تغییر کاربری از تجاری به مسکونی

با وجود اینکه قانون صراحتا تغییر کاربری از مسکونی به تجاری را ممنوع می‌داند، در ارتباط با تغییر کاربری از تجاری به اداری قانونی وجود ندارد و غالبا ارجاع به همان قانون تغییر کاربری از مسکونی به تجاری است.

تغییر کاربری اراضی زراعی شهری

مطابق قانون، حفظ کاربری اراضی زراعی یا تغییر کاربری اراضی کشاورزی، منوط به اخذ مجوز از کمیسیون تبصره ۱ اصلاحیِ این قانون است و در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری به این تخلفات رسیدگی می‌شود.

تملک بخشی از زمین به جای عوارض تغییر کاربری

مالکان برای پرداخت عوارض تغییر کاربری، بر مبنای ضریب قیمت ملک، می‌توانند بخشی از ملک را به شهرداری واگذار کنند. البته اگر شهرداری به صورت غیرقانونی اقدام به تملک کند، مالک می‌تواند به مراجع قضایی مراجعه کند.

عواقب تغییر کاربری غیرمجاز

اگر تغییر کاربری به صورت غیرمجاز انجام شود، مالک یا مستاجر باید طی دو ماه، برای تعطیلی کسب و کار تصمیم بگیرند و اگر در این بین کوتاهی کنند، از سوی کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، افراد برای اقدام فقط یک ماه مهلت دارند. اما اگر بعد از تعطیلی فرد به فعالیتش ادامه داد به شش ماه تا دو سال حبس و جزای نقدی محکوم می‌شود.

هزینه تغییر کاربری املاک

عوارض تغییر کاربری، هزینه رسم نقشه بازسازی و هزینه اداری رسیدگی به پرونده مهم‌ترین هزینه‌های تغییر کاربری املاک هستند.

تغییر کاربری به مطب، دفتر روزنامه، دفتر وکالت و …

طبق تبصره‌های قانون شهرداری تاسیس دفتر روزنامه، دفتر وکالت، مطب، دفتر اسناد رسمی، دفتر ثبت ازدواج و طلاق و دفتر مهندسی در ملکِ مسکونی امکان پذیر است. همچنین استفاده از ملک مسکونی برای مشاغل خانگی نیز امکان پذیر است.