غذاهای بختیاری رنگ و بوی سادگی و سلامت سبک زندگی عشایر را به همراه دارند. یکی از جذابترین بخشهای فرهنگ بختیاری، تنوع غذاهایی است که ریشه در زندگی عشایری و سبک زندگی این قوم دوستداشتنی دارد. هر کدام از این غذاها با طعم و عطر خاص خود، داستانی از زندگی عشایری و عشق به طبیعت را به تصویر میکشند. غذاهای بختیاری علاوه بر طعم خاصشان، به خاطر استفاده از مواد اولیه طبیعی و تازه هم معروفاند که بخش مهمی از سبک زندگی و سلامت افراد این منطقه محسوب میشوند. در این مقاله از مجله دلتا با چند نمونه از معروفترین غذاهای بختیاری آشنا میشویم.
آش آماج بختیاری؛ یک طعم متفاوت
از بهترین و سبکترین آش های چهارمحال و بختیاری آش آماج یا به زبان محلی اوماج است. که در تهیه آن نوعی سبزی کوهی به نام بوسور یا بنسور به کار برده می شود. گیاهی که خواص درمانی بسیار زیادی دارد. این گیاه در کوه های زاگرس رشد میکند و با نام هایی مثل سوره بنه، بن سرخ، لپو نیز شناخته میشود.
اوگندی
اوگندی یکی از خوراک های سنتی این قوم و دیگر غذای بختیاری است که معرفی میکنیم. این غذا با استفاده از عدس توسط زنهای عشایر پخته می شود و در زبان بختیاری او به معنی آب و گندی به معنی عدس میباشد و از ترکیب عدس و روغن و ادویه به دست می آید.
خورش کنگر بختیاری طعمی از دل کوه
«خورش کنگر» یکی دیگر از غذاهای معروف بختیاری است که با استفاده از کنگر، گوشت، سبزیجات معطر و ادویههای محلی تهیه میشود. البته بختیاری ها کنگر را با تیغ های آن میخورند پس لازم است خیلی مراقب باشید! کنگر که یکی از گیاهان کوهستانی تقریبا شیرین است، به این خورش طعمی متفاوت و خاص میبخشد. این غذا معمولاً در فصل بهار که کنگر تازه در دسترس است، تهیه میشود و از غذاهای اصیل بختیاری به شمار میرود.
خورش قورمه بختیاری
«خورش قورمه بختیاری» یکی از غذاهای اصیل این قوم است که با استفاده از گوشت گوسفندی، سبزیجات معطر محلی مانند قازیاقی و لوبیا تهیه میشود. این خورش مثل دیگر مناطق ایران همراه با برنج یا نان محلی سرو میشود و عطر و طعم خاصی دارد که هر کسی را مجذوب میکند. تفاوت این خورش با قورمه سبزی معمولی، استفاده از سبزیهای خاص منطقه بختیاری و نحوه طبخ آن است که طعم متفاوتی به آن میدهد.
آش دوغ بختیاری؛ طعمی متفاوت و دلچسب
«آش دوغ» یکی از غذاهای معروف بختیاری است که به خصوص در فصول سرد سال طرفداران زیادی دارد. این غذا از ترکیب دوغ محلی، برنج، سبزیجات تازه و گاهی گوشت درست میشود و با طعم ملایم و ملس خود، قلب هر فردی را گرم میکند. دوغ، به عنوان ماده اصلی این غذا، باعث میشود طعمی ترش و ملایم ایجاد شود که با سبزیجات تازه و برنج ترکیب فوقالعادهای به وجود میآورد.
کمه
«کمه و سیر» یکی از دیگر غذاهای بختیاری است که بیشتر به عنوان یک میان وعده یا پیش غذا سرو میشود. این غذا از ترکیب سیر تازه، کمه (نوعی ماست محلی) و ادویههای محلی تهیه میشود و با نان محلی یا همان نان تیری سرو میشود. این پیش غذا به دلیل ترکیب سیر و کمه، طعمی تند و خوشمزه دارد و به عنوان یک غذای سنتی مقوی شناخته میشود.
نان تیری
نان تیری از نانهای فوق العاده خوشطعم ایل بختیاری به شمار می رود. این نان شباهت زیادی به لواش دارد ولی دارای قطری به اندازه 50 سانتی متر و وزن 150 گرم می باشد.
سخن پایانی
غذاهای بختیاری نه تنها نمایانگر سنت و تاریخ این قوم هستند، بلکه بازتابدهنده سبک زندگی سالم و استفاده از مواد طبیعی هستند. اگر تا به حال این غذاها را امتحان نکردهاید، تجربه آنها میتواند شما را با یکی از قدیمیترین فرهنگهای غذایی ایران آشنا کند.