
غذاهای بختیاری رنگ و بوی سادگی و سلامت سبک زندگی عشایر را به همراه دارند. یکی از جذابترین بخشهای فرهنگ بختیاری، تنوع غذاهایی است که ریشه در زندگی عشایری و سبک زندگی این قوم دوستداشتنی دارد. هر کدام از این غذاها با طعم و عطر خاص خود، داستانی از زندگی عشایری و عشق به طبیعت را به تصویر میکشند. غذاهای بختیاری علاوه بر طعم خاصشان، بهخاطر استفاده از مواد اولیه طبیعی و تازه هم معروف هستند که بخش مهمی از سبک زندگی و سلامت افراد این منطقه محسوب میشوند. در این مقاله از مجله دلتا با چند نمونه از معروفترین غذاهای بختیاری آشنا میشویم.
آش آماج بختیاری؛ یک طعم متفاوت
از بهترین و سبکترین آش های چهارمحال و بختیاری آش آماج یا به زبان محلی اوماج است. که در تهیه آن نوعی سبزی کوهی به نام بوسور یا بنسور به کار برده میشود. گیاهی که خواص درمانی بسیار زیادی دارد. این گیاه در کوههای زاگرس رشد میکند و با نامهایی مثل سوره بنه، بن سرخ، لپو نیز شناخته میشود.
اوگندی
اوگندی یکی از خوراک های سنتی این قوم و دیگر غذای بختیاری است که معرفی میکنیم. این غذا با استفاده از عدس توسط زنهای عشایر پخته می شود و در زبان بختیاری «او» بهمعنی آب و «گندی» بهمعنی عدس میباشد و از ترکیب عدس و روغن و ادویه بهدست میآید.
خورش کنگر بختیاری طعمی از دل کوه
«خورش کنگر» یکیدیگر از غذاهای معروف بختیاری است که با استفاده از کنگر، گوشت، سبزیجات معطر و ادویههای محلی تهیه میشود. البته بختیاریها کنگر را با تیغهای آن میخورند پس لازم است خیلی مراقب باشید! کنگر که یکی از گیاهان کوهستانی تقریبا شیرین است، به این خورش طعمی متفاوت و خاص میبخشد. این غذا معمولاً در فصل بهار که کنگر تازه در دسترس است، تهیه میشود و از غذاهای اصیل بختیاری به شمار میرود.
خورش قورمه بختیاری
«خورش قورمه بختیاری» یکی از غذاهای اصیل این قوم است که با استفاده از گوشت گوسفندی، سبزیجات معطر محلی مانند قازیاقی و لوبیا تهیه میشود. این خورش مثل دیگر مناطق ایران همراه با برنج یا نان محلی سرو میشود و عطر و طعم خاصی دارد که هر کسی را مجذوب میکند. تفاوت این خورش با قورمه سبزی معمولی، استفاده از سبزیهای خاص منطقه بختیاری و نحوه طبخ آن است که طعم متفاوتی به آن میدهد.
آش دوغ بختیاری؛ طعمی متفاوت و دلچسب
«آش دوغ» یکی از غذاهای معروف بختیاری است که به خصوص در فصول سرد سال طرفداران زیادی دارد. این غذا از ترکیب دوغ محلی، برنج، سبزیجات تازه و گاهی گوشت درست میشود و با طعم ملایم و ملس خود، قلب هر فردی را گرم میکند. دوغ، به عنوان ماده اصلی این غذا، باعث میشود طعمی ترش و ملایم ایجاد شود که با سبزیجات تازه و برنج ترکیب فوقالعادهای به وجود میآورد.
کمه
«کمه و سیر» یکی از غذاهای بختیاری است که بیشتر بهعنوان یک میانوعده یا پیشغذا سرو میشود. این غذا از ترکیب سیر تازه، کمه (نوعی ماست محلی) و ادویههای محلی تهیه میشود و با نان محلی یا همان نان تیری سرو میشود. این پیشغذا به دلیل ترکیب سیر و کمه، طعمی تند و خوشمزه دارد و به عنوان یک غذای سنتی مقوی شناخته میشود.
نان تیری
نان تیری از نانهای فوقالعاده خوشطعم ایل بختیاری بهشمار میرود. این نان شباهت زیادی به لواش دارد ولی دارای قطری به اندازه ۵۰ سانتیمتر و وزن ۱۵۰ گرم میباشد.
سخن پایانی
غذاهای بختیاری نهتنها نمایانگر سنت و تاریخ این قوم هستند، بلکه بازتابدهنده سبک زندگی سالم و استفاده از مواد طبیعی هستند. اگر تا به حال این غذاها را امتحان نکردهاید، تجربه آنها میتواند شما را با یکی از قدیمیترین فرهنگهای غذایی ایران آشنا کند.