محروم کردن از ارث به صورت قانونی از جمله موارد استثنایی است که افراد شاید از آن اطلاع نداشته باشند. همراه مجله دلتا باشید تا این موضوع را برای شما شرح دهیم.
محروم کردن از ارث به صورت قانونی
در قوانین تقسیم ارث در ایران، افراد نمی‌توانند به‌طور مستقیم وراث خود را از ارث محروم کنند. یعنی طبق قانون مدنی، ارث بر اساس قوانین شرعی تقسیم می‌شود و شخص نمی‌تواند با وصیت یا تصمیم شخصی یکی از وراث را کاملاً از ارث محروم کند. اما در برخی شرایط و استثنائات، ممکن است به طور غیرمستقیم این اتفاق بیفتد. در زیر به شرایط قانونی مربوط به این موضوع اشاره می‌شود:
وصیت تا یک‌سوم اموال
طبق قانون مدنی، هر شخص می‌تواند برای یک‌سوم از اموال خود وصیت کند. وصیت می‌تواند شامل دادن اموال به افراد یا مؤسسات خیریه باشد، به‌نحوی‌که اگر تمام اموال یا بخش زیادی از آن وصیت شود، در عمل می‌تواند برخی وراث از آن اموال بی‌بهره بمانند.
وصیت بیش از یک‌سوم اموال تنها در صورتی معتبر است که ورثه باقی‌مانده آن را بپذیرند.
هبه یا انتقال اموال در زمان حیات
فرد می‌تواند در زمان حیات خود اموالش را به افراد یا مؤسسات مختلف هبه کند یا به دیگران منتقل کند. در این حالت، پس از مرگ، اموال باقی‌مانده طبق قانون ارث تقسیم می‌شود و اگر شخص تمامی اموال خود را پیش از مرگ منتقل کند، در عمل وراث ممکن است از اموال محروم شوند.
این کار باید به‌صورت قانونی انجام شود و در زمان حیات شخص معتبر است.
عدم صلاحیت ورثه بر اساس قوانین خاص
در برخی موارد، فردی به دلیل ارتکاب جرایم خاص ممکن است از ارث محروم شود. به‌عنوان‌مثال، طبق ماده 880 قانون مدنی، اگر کسی اقدام به قتل مورث خود کند (قتل عمد)، از ارث محروم می‌شود. بنابراین ارتکاب جرم باعث محروم کردن از ارث به صورت قانونی می‌شود.
موارد دیگری مثل ارتداد نیز در قوانین شرعی و مدنی می‌تواند منجر به محرومیت از ارث شود.
بخشیدن سهم‌الارث توسط وراث
اگر وراث خود از سهم‌الارث خود صرف‌نظر کنند و آن را به یکی از ورثه یا شخص دیگری ببخشند، در این صورت آن‌ها عملاً از ارث محروم می‌شوند. این امر باید با رضایت و به‌صورت قانونی انجام شود. در واقع محروم کردن از ارث به صورت قانونی در این حالت نیز ممکن است.
ازدواج در شرایط خاص
اگر فردی با وصیت زن خود بعد از مرگ ازدواج مجدد نکند، ممکن است از اموال وصیت شده محروم گردد. این موضوع به شکل مستقیم نیست، اما در برخی موارد زنی ممکن است بخشی از اموال را به‌شرط عدم ازدواج شوهر وصیت کند که اگر شوهر ازدواج مجدد کند، از آن بخش اموال محروم خواهد شد.
نتیجه‌گیری
طبق قوانین ارث در ایران، محروم‌کردن مستقیم وراث از ارث غیرقانونی است. اما با استفاده از روش‌هایی مانند وصیت برای یک‌سوم اموال، انتقال اموال در زمان حیات، و برخی قوانین خاص مانند قتل مورث، می‌توان به طور غیرمستقیم تأثیری بر میزان ارث داشت.
