صحرای ساهارا بزرگترین صحرا و کویر گرم جهان با مساحتی معادل 9 میلیون و 200 هزار هکتار است. در این صحرای عجیب و سوزان باوجوداینکه هیچ نشانی از باران و آبادانی توسط آب، مایه حیات، وجود ندارد؛ اما باز هم دویست میلیون نفر از کشورهای مختلفی مانند لیبی، مصر، مراکش، موریتانی، الجزایر و تونس زندگی میکنند. دلتامگ در این مقاله رازهای عجیبی که از دل این صحرا کشف شده است را برملا خواهد کرد، با ما همراه باشید.
تمدنهای گمشده صحرای ساهارا
دو محقق با استفاده از تصاویر سنجش از راه دور، تصاویر ماهوارهای و تصاویر هواپیماهای بدون سرنشین ردپایی از یک تمدن گمشده در این صحرای سوزان و بیآبوعلف را کشف کردهاند. آنها نام این تمدن ناشناخته را گارامانتس نهادند.
مدنگلی یکی از باستانشناسان و کاوشگران این صحرا معتقد است که مردمان این تمدن ازدسترفته حدود هزار سال قبل از میلاد یا سه هزار سال پیش، شروع به ساخت شهرها و استحکامات اطراف چند واحه در قسمت لیبیایی این صحرا کردند.
آنها معتقدند که این تمدن در اوایل عصر مشترک به اوج خود رسیده است و پس از هفتصد سال زوال آن شروع شده است. مدنگلی ادعا میکند زمانی این صحرا یک دریای وسیع و پرآب بوده است و با عقبنشینی و ازبینرفتن آب این دریا، تمدنهای این منطقه آرامآرام از بین رفتهاند.
با وجود ازبینرفتن این تمدن در طی قرنهای گذشته بازهم آثاری از این تمدن باشکوه در این صحرای وسیع بهجا مانده است. پس چرا این تمدن باستانی تابهحال شناخته نشده است و کسی چیزی درباره آن نمیداند؟
یکی از دلایل این امر ناشناخته ماندن تمدنهای باستانی در صحرای ساهارا این است که بسیاری از باستانشناسان کاوشهای خود را در دل صحرا و در مناطق بسیار گرم و سوزان و دورافتاده در صحرای لیبی انجام نمیدهند. این مکان یکی از گرمترین نقاط روی زمین است که هیچ موجودی در آن نمیتواند برای مدت طولانی زنده بماند یا زندگی کند و دسترسی به آن بسیار دشوار است.
این حقیقت بدان معناست که فرهنگهای بسیار باستانی مانند گارامانتس که قبل از فتوحات اسلامی در این منطقه وجود داشتهاند، نادیده گرفته شده و بسیاری از این تمدنها هنوز کشف نشدهاند. سوالی که ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده، این است که آیا تمدن گمشده آتلانتیک در صحرای ساهارا ناپدید شده است؟ آیا میتوان گنجهای عظیم باستانی از تمدنهای پیشرفته و پر رمزوراز باستانی را در این صحرا پیدا کرد؟ چه کسی در چه زمانی میتواند این سوالها را پاسخ دهد؟ در روستای گنج ایران نیز گنجهای بیپایان باستانی وجود دارد که هنوز کشف نشدهاند.
چشم ساهارا یا یک دهانه رازآلود در صحرای ساهارا؟
در دل این صحرا یک دهانه مرموز یافت شده است که بسیاری آن را با نام چشم ساهارا میشناسند. دهانهای بسیار زیبا و جذاب اما درعینحال عجیب که با استفاده از تصاویر هوایی و ماهوارهای شبیه یکچشم بزرگ در دل صحرای ساهارا دیده میشود به همین دلیل به چشم ساهارا شهرت یافته است.
دانشمندان پس از کاوشهای بسیار متوجه شدند که این دهانه با سنگ مرموز و رازآلودی که در مقبره توت عنخآمون وجود دارد، ارتباط تنگاتنگی داشته است. دانشمندان تلاش کردند تا به کمک تصاویر ماهوارهای حدفاصل بین دو روستا را بررسی کنند و آنچه پیدا کردند دهانه البحر بود.
سوراخی بسیار عظیم که طرفین آن هزار فوت یعنی 304 متر ارتفاع داشت! دانشمندان معتقدند این دهانه حاصل برخورد یک شهابسنگ است. با پیداشدن ردپایی از مواد شیمیایی کهکشانی در این منطقه و انرژی فراوانی که زمانی اینجا وجود داشته و بررسی غلظت مواد موجود در سنگهای یافت شده متوجه شدند که قطعا این گودال حاصل برخورد یک شهابسنگ بوده است.
اما ربط این گودال به سنگ مقبره توت عنخآمون چه بوده است؟ در ساخت سنگ گرانبها و کمیابی که در مقبره این امپراتور یافت شده است، قطعا از شیشه کویر لیبی استفاده شده است. ظاهرا در آن دوران این گودال مقدس بوده و برای اینکه قداست پادشاه بالا برود از سنگهای موجود در این گودال برای ساخت جواهرات پادشاهی استفاده کردهاند. اینگونه جنبهای فرازمینی به توت عنخآمون بخشیدهاند و در گوش عالم نجوا کردهاند که جواهرات این امپراتور از فضا آمده است!
سخن آخر
قبرستان عصر حجر، پیداشدن لاشه هواپیمای جنگی پی 40، ناپتا پلازا اولین مکان نجومی موجود در جهان حتی قدیمیتر از استونهنج و بقایای یک دریاچه باستانی از دیگر موارد عجیب کشف شده در صحرای ساهارا هستند. از آنجایی که امکان کاوش حضوری به دلیل گرمای سوزان این صحرا وجود ندارد و بسیاری از تحقیقات انجام شده توسط عکسهای هوایی و ماهوارهای انجام شده است، میتوانیم بگوییم هنوز هم اسرار این صحرای عظیم برملا نشده است و بهمرور زمان رازهای بیشتری از گذشتگان در این صحرا برملا خواهند شد.
علی رضا
3 مهر 1402 در 7:39 ق.ظ
عالی ممنون