با اتمام قرارداد براساس قوانین روابط موجر و مستاجر، مستاجر ملزم است تا ملک مورد اجاره را به موجر تحویل دهد. درصورتی که مستاجر از تسلیم مورد اجاره به مالک خودداری کند، مالک می‌تواند علیه او در مرجع صالح دعوای مطالبه اجرت المثل مورد اجاره را اقامه نماید.
وضع حقوقی مستاجر پس از پایان یافتن اجاره
چنانچه پس از پایان اجاره، مستاجر با اذن مالک به تصرف خود در ملک ادامه دهد، موجر در صورتی می‌تواند علیه مستاجر دعوا را مطرح نماید که از ملک مورد اجاره استیفاء نموده باشد اما چنانچه مستاجر بدون اذن مالک به تصرف خود در ملک مورد اجاره ادامه دهد در این حالت مستاجر می‌بایست اجرت المثل زمان تصرف را به موجر بپردازد هرچند استیفاء منفعت نکرده باشد.
دعوای اجرت المثل در ملک مشاعی
شرکاء ملک مشاعی در تک تک اجزاء ملک، سهیم بوده و هیچ یک بدون اجازه دیگری حق تصرف در ملک مشاعی را ندارد. قانون در صورتی اذن به تصرف مال مشاعی را صادر نموده است که تمام شرکاء بالاتفاق اذن به تصرف شریک یا شرکا دهند. در صورتی که یک یا چندنفر از شرکاء بدون اجازه سایرین در ملک مشاع تصرف نمایند سایر شرکاء می‌توانند علیه آنان دعوای مطالبه اجرت المثل را اقامه نمایند.
برای این که دعوای مطالبه اجرت المثل شریک در مال مشاع مسموع باشد خواهان می بایست در دادگاه ثابت نماید که تصرفات خوانده در ملک مشاع با مخالفت روبرو شده و اعلام مخالفت خود را به طرف مقابل اطلاع داده است برای مثال با ارسال اظهارنامه برای شریک، اعلام مخالفت خود را نسبت به تصرفات شریک یا شرکاء اعلام نمایند.
دعوای اجرت المثل در ملک ارثی
ورثه در صورتی می‌توانند علیه یکدیگر دادخواست مطالبه اجرت المثل را به دادگاه ارائه نمایند که یک یا چند نفر از وراث، مانع استیفاء سایرین در ملک مشاعی شده باشند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی بیشتر با مطالب در حوزه ملک، مطلب «نکات طلایی قوانین مربوط به مبایعه‌نامه» را در دلتا مگ بخوانید.
