به گزارش مجله دلتا؛ فرض کنید شما اقدام به اجاره یک ملک تجاری در منطقهای کم تردد کردهاید و شروع به کسب و کار میکنید و به مرور مشتریان شما افزایش پیدا میکند و کسب و کار شما با موفقیت رشد میکند، اما مالک به وسیله اعتبار و مشتریانِ شما، بعد از پایان قرارداد اجاره، اقدام به ایجاد کسب و کار میکند.
در این مثال مالک با استفاده از اعتبار، مشتریان و رشد شما از موقعیتی که شما برای این ملک ساختهاید، استفاده میکند و شما باید در نقطه دیگری از صفر شروع به کار کنید. قانون «سرقفلی» سعی در حل همین مسئله دارد.
مستاجر، هنگام عقد اجاره نامه، مبلغی تحت عنوان «سرقفلی» به مالک پرداخت میکند، که عملا حق معنوی ملک است و علاوه بر ایجاد محدودیتهایی در زمان پایان اجاره برای تخلیه ملک، به صاحب سرقفلی اجازه میدهد، ملک را به مستاجر دوم اجاره دهد.
نکته مهم در سرقفلی در این است که وقتی مدت قرارداد اجاره تمام میشود و مالک قصد داشته باشد ملک را پس بگیرد مبلغ سرقفلی باید به نرخ روز محاسبه شود و به مستأجر پرداخت گردد.
البته باید به این نکته توجه داشت که در قوانین جدید ایران، تفاوتهایی میان “سرقفلی” و “حق کسب و پیشه” وجود دارد. حق کسب و پیشه معمولاً بدون پرداخت مبلغ اولیه و با توجه به مدت فعالیت و ایجاد اعتبار به دست میآید، اما سرقفلی در قراردادهای جدید نیاز به توافق و پرداخت اولیه دارد.