سکته چشمی مشکل خطرناکی است که میتواند به قیمت از دست دادن بینایی تمام شود. قبلا این سکته بیشتر در افراد مسن یا با بیماریهای خاص دیده میشد اما امروزه در سنین کمتر هم رو به افزایش است. با آگاهی از این بیماری و استفاده از روشهای کاربردی میتوان بهطور موثر این مشکل جدی دور و چشم خود و عزیزانمان را نجات دهیم!
سکته چشمی معمولا به عنوان مشکلی شناخته میشود که افراد مسن و کسانی با بیماریهای مزمن مانند دیابت و فشار خون بالا را درگیر میکند. با این حال، در سالهای اخیر، موارد زیادی از سکته چشمی در نوجوانان نیز گزارش شده است. این وضعیت نگرانیهایی را در مورد سلامت چشم نوجوانان به وجود آورده است، زیرا به نظر میرسد عواملی جدید در این گروه سنی تاثیرگذار باشند. در این مقاله از مجله دلتا به علل و دلایل افزایش خطر سکته چشمی در نوجوانان و معرفی راهکارهایی میپردازیم تا بتوانیم این خطر بزرگ را از خودمان و این گروه سنی دور کنیم!
سکته چشمی چیست؟
سکته چشمی به قطع ناگهانی جریان خون در شریانها یا وریدهای شبکیه گفته میشود که میتواند به کاهش ناگهانی بینایی یا حتی نابینایی منجر شود. در نوجوانان، این وضعیت نادر است، اما وقتی رخ میدهد، میتواند دلایل خاصی داشته باشد که عمدتا با سبک زندگی یا بیماریهای خاص مرتبط است.
عوامل موثر بر افزایش خطر سکته چشمی در نوجوانان
در سالهای اخیر خطر سکته چشمی در نوجوانان رو به افزایش است که در ادامه به دلایل آن اشاره میکنیم:
1. سبک زندگی ناسالم
زندگی مدرن نوجوانان به شدت با سبک زندگی کمتحرک، استفاده بیش از حد از دستگاههای دیجیتال و تغذیه ناسالم گره خورده است. مصرف غذاهای چرب و فستفود، عدم تحرک کافی و چاقی میتواند خطر بروز بیماریهای قلبی-عروقی را افزایش دهد. این بیماریها با اختلال در جریان خون، احتمال سکته چشمی را بالا میبرند.
2. فشار چشم ناشی از استفاده بیش از حد از دستگاههای دیجیتال
ساعات طولانی استفاده از گوشیهای هوشمند، تبلتها و کامپیوترها، میتواند باعث خستگی و فشار بیش از حد بر چشم شود. این فشار، علاوه بر تاثیر منفی بر ماهیچههای چشم، میتواند جریان خون به شبکیه را تحت تاثیر قرار دهد و ریسک سکته چشمی را افزایش دهد.
3. استرس و اضطراب شدید
نوجوانان امروزی با استرسهای روانی و فشارهای اجتماعی زیادی مواجه هستند. استرس و اضطراب میتوانند با افزایش سطح هورمونهایی مانند کورتیزول، به عروق خونی آسیب برسانند و خطر انسداد عروق شبکیه را بالا ببرند.
4. اختلالات خواب
کمخوابی یا اختلالات خواب در نوجوانان میتواند به مشکلات جدی در سلامت عمومی و جریان خون منجر شود. تحقیقات نشان داده است که کمبود خواب میتواند موجب افزایش فشار خون و اختلالات عروقی شود که بر عروق شبکیه نیز تاثیر میگذارد.
5. اختلالات انعقادی و بیماریهای زمینهای
نوجوانانی که دچار بیماریهایی مانند اختلالات انعقادی یا بیماریهای ژنتیکی هستند، بیشتر در معرض خطر سکته چشمی قرار دارند. لختههای خون میتوانند باعث انسداد عروق شبکیه شوند. این مشکل معمولا در نوجوانان با سابقه خانوادگی بیماریهای قلبی-عروقی بیشتر دیده میشود.
6. مصرف دخانیات و مواد مخدر
مصرف سیگار، قلیان یا مواد مخدر در برخی نوجوانان، یکی از عوامل مهم در آسیب به عروق خونی است. نیکوتین و سایر مواد سمی موجود در دخانیات میتوانند به تدریج به رگهای خونی آسیب زده و احتمال سکته چشمی را افزایش دهند.
چگونه میتوان خطر سکته چشمی در نوجوانان را کاهش داد؟
خوشبختانه راهکارهای وجود دارد که با کمک آنها این خطر را از نوجوانان دور کرد:
1. تشویق به سبک زندگی سالم
- فعالیت بدنی منظم: ورزش کردن به بهبود جریان خون و سلامت عروق کمک میکند.
- تغذیه سالم: مصرف میوهها، سبزیجات و غذاهای کمچرب نقش مهمی در حفظ سلامت عروق دارد.
2. محدود کردن زمان استفاده از دستگاههای دیجیتال
نوجوانان باید زمان استفاده از گوشی و کامپیوتر را کاهش دهند و در فواصل منظم به چشمهای خود استراحت دهند.
استفاده از قانون “۲۰-۲۰-۲۰” (هر ۲۰ دقیقه، ۲۰ ثانیه به یک جسم در فاصله ۲۰ فوتی نگاه کردن) توصیه میشود.
3. مدیریت استرس و خواب کافی
خواب کافی (۷-۹ ساعت در شب) و مدیریت استرس از طریق تکنیکهایی مانند مدیتیشن و تمرینهای آرامسازی میتواند خطرات عروقی را کاهش دهد.
4. اجتناب از دخانیات و مواد مخدر
آگاهیرسانی درباره خطرات دخانیات و مواد مخدر باید بخشی از آموزشهای سلامت نوجوانان باشد.
5. معاینات دورهای چشم و بررسی بیماریهای زمینهای
نوجوانانی که سابقه خانوادگی بیماریهای قلبی-عروقی یا چشمی دارند، باید به طور منظم توسط چشمپزشک و متخصص معاینه شوند.
نتیجهگیری
سکته چشمی در نوجوانان ممکن است نادر باشد، اما عواملی نظیر سبک زندگی ناسالم، فشارهای اجتماعی، و بیماریهای زمینهای خطر آن را افزایش میدهند. آگاهی والدین و نوجوانان از این خطرات و تلاش برای ایجاد عادات سالم در زندگی، کلیدی برای پیشگیری از این مشکل جدی است. مراقبت از سلامت عمومی، تغذیه مناسب، و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم غیرمعمول میتواند به حفظ سلامت چشمان نوجوانان کمک کند.
تعداد کلمات مطلب: 765