اگر علاقهمند به تاریخ و معماری هستید، ارگ بم میتواند یکی از بهترین مقاصد برای ایرانگردی باشد. این اثر تاریخی شگفتانگیز که در استان کرمان و حاشیه کویر لوت قرار دارد، بهعنوان بزرگترین سازه خشتی جهان شناخته میشود و جزو میراث جهانی یونسکو است. قدمت ارگ بم به دوران هخامنشی (قرن ششم پیش از میلاد) بازمیگردد و تا امروز همچنان جذابیت خود را حفظ کرده است. با ما در این مقاله مجله دلتا همراه باشید.
ارگ بم متعلق به چه زمانی است؟
یکی از عجیبترین طراحیهای سالن آکوستیک را در این بنای عظیم و چر از شگفتی میتوان یافت. گفته میشود سالنی در این بنا وجود دارد که اگز با کمترین صدای ممکن هم صحبت کنید افراد از انتهای سالن قادر به شنیدن صدای شما هستند. ارگ بم متعلق به دوره پادشاهی هخامنشیان در ایران است. این مکان زمانی بهعنوان یکی از مهمترین مراکز تجاری در مسیر جاده ابریشم شناخته میشد و بازارهای پررونقی داشت. همچنین سیستم قناتها و تکنیکهای معماری خاص، این شهر را در دل کویر به یک مکان زنده و پرجنبوجوش تبدیل کرده بود.
تاریخچه ارگ بم؛ از شکوه تا ویرانی
ارگ بم طی قرون مختلف نقشهای مهمی را در تاریخ سرزمین عزیزمان ایران، ایفا کرده است. این شهر در دوران هخامنشیان شکل گرفت و در دورههای بعدی به یکی از مراکز تولید ابریشم و پنبه تبدیل شد.
اما در قرن هجدهم، با تغییر مسیرهای تجاری و بحرانهای سیاسی، ارگ بم کمکم اهمیت خود را از دست داد. فاجعه اصلی اما در سال 1382 (2003 میلادی) رخ داد؛ زمانی که زلزلهای شدید، بخش زیادی از این اثر تاریخی را تخریب کرد.
پس از زلزله، توجه جهانی به مرمت ارگ بم جلب شد. امروزه این اثر بازسازی شده و همچنان یکی از محبوبترین جاذبههای گردشگری ایران است اما مورد کم لطفی از سمت مردم و مسئولین قرار دارد.
شگفتیهای معماری ارگ بم
یکی از ویژگیهای برجسته ارگ بم، استفاده هوشمندانه از قناتهاست. این کانالهای زیرزمینی، آب را از منابع زیرزمینی به سطح میآوردند و این ارگ عظیم را به شهری سرسبز تبدیل میکردند. از جذابترین بخشهای ارگ بم، طراحی آن است. این مجموعه با استفاده از گل و خشت ساخته شده و در کل به خاطر موارد زیر مشهور بوده است:
- بازار: قلب اقتصادی شهر که محل تجارت و تبادل کالا بود.
- مساجد: مراکزی برای نیایش و گردهمایی مردم.
- دیوارها و برجهای مستحکمی که از شهر در برابر دشمنان محافظت میکردند.
- طراحی این مجموعه بهگونهای است که با شرایط سخت کویری سازگار باشد.
- سیستم قناتها نیز بهعنوان یک شاهکار مهندسی، آب موردنیاز شهر را تامین میکرد.
ارگ بم پس از زلزله؛ مرمت و حفاظت
زلزله سال 1382، آسیبهای جدی به ارگ بم وارد کرد، اما باعث افزایش توجه جهانی به این اثر تاریخی شد. با تلاشهای یونسکو و متخصصان محلی، مرمت ارگ بم آغاز شد و روشهای سنتی و مدرن برای بازسازی آن به کار رفت.
این پروژه مرمت، نهتنها به احیای ارگ بم کمک کرد، بلکه بهعنوان نمادی از مقاومت فرهنگی مردم ایران شناخته شد. اگر قصد دارید از ارگ بم دیدن کنید، بهترین زمان سفر فصل پاییز یا بهار است؛ زیرا در این زمان، دمای هوا مطبوعتر است. از شهر کرمان میتوانید با ماشین یا تورهای گردشگری به ارگ بم دسترسی پیدا کنید.
چند نکته مهم برای مسافران:
- حتما کفشهای راحت بپوشید، زیرا بازدید از این مجموعه نیاز به پیادهروی زیادی دارد.
- دوربین عکاسی خود را فراموش نکنید؛ زیرا ارگ بم فرصتهای فوقالعادهای برای عکاسی فراهم میکند.
- اگر به تاریخ علاقه دارید، با یک راهنما همراه شوید تا اطلاعات بیشتری درباره این اثر تاریخی دریافت کنید.
جمعبندی
ارگ بم، بهعنوان بزرگترین سازه خشتی جهان، یک مقصد گردشگری بینظیر است که تاریخ، فرهنگ و معماری ایران را به نمایش میگذارد. بازدید از این اثر تاریخی نهتنها شما را با شکوه گذشته آشنا میکند، بلکه تجربهای منحصربهفرد در دل کویر به شما ارائه میدهد. اگر به دنبال سفری متفاوت و پر از شگفتی هستید، ارگ بم را در فهرست مقاصد خود قرار دهید.