احتمالاً اسم اختلال شخصیت مرزی یا همون BPD را شنیدهاید؛ شاید بد نباشد به این مساله اشاره کنیم که بیشتر آسیبهای روانی که انسان میبیند و با خودش حمل میکند به نوعی شخصیت او را میسازد، اما توجه به انها از ان جهت ضروری است که ممکن به مرور زمان فرد را در شرایط وخیمی قرار دهد. بنابراین تشخیص بهموقع این اختلالات میتواند به فرد آسیب دیده بسیار کمک کند. در مورد اختلال شخصیت مرزی باید بگویییم، کسانی که با این آسیب درگیر هستند، معمولاً با نوسانات احساسی شدید و مشکلاتی در کنترل احساسات خود مواجه هستند. با ما همراه شوید تا بیشتر با این اختلال آشنا شویم.
اختلال شخصیت مرزی چیست؟
اختلال شخصیت مرزی مشکلی در شخصیت فرد است که باعث میشود رفتارها و احساساتش خیلی شدید و غیرقابل پیشبینی شوند. این افراد معمولاً ترس زیادی از تنها ماندن دارند و همین موضوع باعث میشود در روابطشان خیلی حساس و حتی پرخاشگر شوند. یک لحظه ممکن است خیلی به کسی نزدیک باشند و چند لحظه بعد به شدت از آن فرد فاصله بگیرند. این نوسانات احساسی، باعث میشود افراد مبتلا به BPD همیشه احساس بلاتکلیفی و عدم ثبات در زندگی را تجربه کنند.
علت BPD چیست؟
دلیل اینکه چرا کسی به شخصیت مرزی مبتلا شده را نمیتوان دقیق گفت، ولی به نظر میرسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مانند: تجربههای سخت دوران کودکی، سوءاستفاده و غفلت یا حتی از دستدادن کسی که برایشان مهم بوده است، همگی دست به دست هم میدهند تا فرد دچار این مشکل شود. البته نمیتوانیم نقش ژنتیک را نیز نادیده بگیریم.
علائم اختلال شخصیت مرزی
علائم BPD بسیار گسترده و متفاوت هستند، اما چند نمونه از اصلیترین دلایل را در زیر بررسی میکنیم:
- ترس از رها شدن: این افراد بسیار میترسند که تنها گذاشته شوند یا از طرف دوست و خانواده طرد شوند.
- روابط پرتنش و ناپایدار: معمولاً روابطشان بین عشق و نفرت در نوسان است.
- نوسانات احساسی شدید: از یک لحظه شاد به یکباره غمگین میشوند.
- احساس پوچی کردن و بیارزش پنداری خود: معمولاً احساس میکنن هیچ هویتی ندارند و از درون تهی میشوند.
- خودآزاری یا رفتارهای خطرناک در اختلال شخصیت مرزی: بیشتر اوقات برای تخلیه خود دست به کارهای خطرناک میزنند یا در موارد شدیدتر ممکن است افکار خودکشی داشته باشند.
مشکلات زندگی با BPD
زندگی با شخصیت مرزی یا BPD میتواند خیلی سخت و چالشبرانگیز باشد، مخصوصا در روابط عاشقانه و کار. از آنجایی که فرد دچار نواسات بسیاری است ممکن است نتواند در یک شغل ثابت بماند و یا در روابط عاشقانه به سادهترین مسائل ممکن هم واکنش بسیار شدید نشان دهد. چون فرد دچار نوسانات خلقی زیادی است، نمیتواند به راحتی با دیگران کنار بیاید و از همین بابت احساس تنهایی و انزوا میکند.
درمانهای موجود برای BPD چیست؟
برای درمان شخصیت مرزی، روشهای مختلفی وجود دارد اما تحقیقات نشان داده سریعترین و موثرترین روش درمان این اختلال انجام مدیتیشن و دارو درمانی است. در زیر به انواع دیگر این روشها اشاره میکنیم که بهتر است به پزشک معالج خود در مورد انتخاب هر کدام ازین روشها اعتما کنید.
- درمان دیالکتیکی رفتاری شخصیت مرزی : از بهترین روشهای درمان BPD که برپایه ذهنآگاهی است.
- درمان شناختی-رفتاری : این روش به افراد کمک میکند تا الگوهای فکری منفی خود را اصلاح کنند.
- داروهای موثر و تنظیم کننده خلق: گاهی اوقات روانپزشکان برای کنترل نوسانات احساسی داروهای ضدافسردگی یا ضداضطراب تجویز میکنند.
- حمایت نزدیکان و دوستان شخص درگیر: حمایت عاطفی اطرافیان بسیار مهم است و میتواند روند بهبودی سرعت ببخشد.