تا حالا کاخ نیاوران نرفته‌اید؟ همین الان کفش و کلاه به تن کنید و برای بازدید از این مجموعه فرهنگی آماده شوید. کاخ نیاوران یکی از سه مجموعه کاخ موزه‌های تهران به شمار می‌رود. آخرین شاهان ایرانی در این مجموعه زندگی می‌کردند. البته قدمت آن به دوران قاجار می‌رسد. این مجموعه در شمال تهران قرار دارد و با آب و هوای رویایی خودش میزبان گردشگران است. با دلتامگ همراه باشید تا با هم از کاخ نیاوران بازدید کنیم. شاید دل‌تان بخواهید درباره کاخ گلستان نیز بدانید.
چطور برویم؟
کاخ نیاوران جایی در شمال تهران و در محله نیاوران قرار دارد. در واقع بخشی از کاخ به پارک نیاوران متصل است. کاخ حدود ۱۱ هکتار وسعت دارد. نخستین کسی که به فکرش افتاد در این محدوده کاخ بسازد، فتحعلی شاه قاجار بود. کاخ در خیابان باهنر قرار دارد که میدان تجریش را به میدان نوبنیاد وصل می‌کند. بنابراین از متروهای ایستگاه تجریش و نوبنیاد می‌توانید خودتان را به موزه برسانید. موزه پارکینگ اختصاصی دارد.
قسمت‌های کاخ نیاوران
کاخ نیاوران از زمان قاجارها مورد استفاده قرار می‌گرفت. چند تن از شاهان قجری در این مجموعه عمارت‌هایی ساخته بودند. در زمان آخرین پادشاه ایران تعدادی از بناهای کوچک این باغ تخریب شد و کاخ نیاوران با سبکی مدرن برای سکونت خانواده سلطنتی ساخته شد.
کاخ صاحبقرانیه
صاحبقرانیه کاخ ییلاقی ناصرالدین شاه بود. یکی از زیباترین بخش‌های این کاخ تالار آینه است که در وسط آن قرار دارد. آیینه کاری‌های آن باشکوه است. در زمان محمدرضا شاه تغییرات اساسی در داخل بنای صاحبقرانیه انجام گرفت و طبقه اول آن یعنی حوضخانه برای پذیرایی از میهمانان و طبقه دوم به عنوان دفتر کار شاه مورد استفاده قرار گرفت.
کاخ اصلی
کاخ اصلی تاریخی نیست. در واقع کاخ اصلی را به عنوان محل زندگی خانواده سلطنتی ساختند. کاخ اصلی دو طبقه است و در جنوبش ایوان بزرگی با ستون‌های عظیم دارد. برخی وسایل شخصی اعضای خانواده سلطنتی همچنان در اتاق‌های کاخ قرار دارد.
شاید برای شما جالب باشد اگر بدانید سقف کاخ از جنس آلومینیوم بوده و متحرک است. به طوری که با باز شدن سقف، نور به فضای داخل کاخ می‌تابد. این کاخ یک سینمای اختصاصی هم دارد.
کوشک احمدشاهی
کوشک احمدشاهی یکی از عمارت‌های کاخ نیاوران به شمار می‌رود. این عمارت با مساحتی حدود ۸۰۰ متر در دو طبقه و با سقف شیروانی ساخته شده است. کوشک احمدی از لحاظ معماری و تزئینات خاص آن در میان سایر بناهای دوران قاجار منحصر به فرد است.
موزه جهان نما
در دهه ۱۹۷۰ میلادی برای نگهداری و نمایش آثار اهدایی به خاندان سلطنتی یا خریداری شده توسط آنان در قسمت غربی کاخ صاحبقرانیه بخشی آماده شد که آن را جهان نما نامیدند. علاوه بر آثار هنری و اشیاء تاریخی بی‌نظیر، از زیبایی‌های منحصر بفرد این موزه سقف تالار میانی است که در آن نقاشی روی چوب با نقوش گل و مرغ انجام شده است.
موزه کتابخانه سلطنتی
در قسمت شمال شرقی مجموعه در محیطی دنج و نزدیک به کاخ اصلی، کتابخانه اختصاصی کاخ نیاوران قرار دارد که در دو طبقه و یک زیرزمین با زیربنای تقریبی ۷۷۰ متر مربع احداث شده است. دکوراسیون داخلی این کتابخانه ترکیب هوشمندانه شیشه و آیینه است. یکی از تزئینات داخلی جالب این مجموعه به کار بردن بیش از ۴۰۰۰ استوانه شیشه‌ای در سقف آن است که روشنایی سقفی کتابخانه را تأمین می‌کند.
موزه خودروهای اختصاصی کاخ نیاوران
قبلاً از ساختمان این موزه به عنوان گاراژ استفاده می‌شده است. اکنون این ساختمان خودروهای اختصاصی خاندان پهلوی، موتور سیکلت‌های کوچک متعلق به فرزندان پهلوی و ماکت‌های خودرو را در خود جای داده است. توجه کنید که این موزه یک موزه تخصصی اتومبیل نیست بلکه با رویکرد حفظ آثار و روایت تاریخی مجموعه ایجاد شده است.
باغ کتیبه‌ها
باغ کتیبه‌ها در فضای باز مجموعه کاخ نیاوران قرار دارد. این موزه شامل ۴۳ مولاژ از کتیبه‌های مربوط به دوران مختلف تاریخی ایران است که با خطوط مختلفی نوشته شده‌اند.
نکات مهم هنگام بازدید
موزه در همه روزهای سال به جز تعطیلات عاشورای و تاسوعای حسینی و تعطیلات خردادماه باز است. مجموعه یک کافه حیاط فوق العاده جذاب دارد. می‌توانید خودتان را به آنجا مهمان کنید.
نکات مهم برای افراد با نیازمندی‌های خاص
افراد دارای مشکلات حرکتی می‌توانند از بیشتر قسمت‌های کاخ موزه بازدید کنند. عبور ویلچر از بیشتر مسیرها امکان پذیر است. به دلیل فضای باز و طبیعت زیبای موزه، امکان بازدید خانواده‌های اوتیسم بلامانع است. با این حال مراقب پله‌ها و استخرها باشید.
