از خود پرسیدهاید که آیا میتوان از GPS در مسیریابی روی کره ماه بهره برد؟ اگرچه استفاده از GPS بر روی این قمر ممکن است؛ اما به دلیل کندی و دقت پایین آن، ناسا اخیراً به فکر ساخت و راهاندازی سیستم NaviMoon شده تا فضانوردان و مریخنوردان بتوانند راحتتر جهت و مقصد خود را بر روی این قمر بیابند.
نحوه کار GPS در زمین
GPS مجموعه و سیستمی است که از ۲۴ ماهواره تشکیل شده است. این ماهوارهها در جایی میان کره ماه و زمین در ۶ مدار جدا از هم بهدور زمین میچرخند و اطلاعات را به گیرندههای GPS ارسال میکنند تا با محاسبات مختلف، موقعیت سوژههای گوناگون روی زمین مشخص شود. جالب است بدانید این سیستم از سال ۱۹۸۰ در روی زمین راهاندازی شده است.
گیرندههای GPS از نظر کاربردی که دارند به پنج دسته دستی، هوایی، دریایی، دقیق و ردیابی تقسیم میشوند. از دادههای این مجموعه بیشتر در پروژههای عمرانی، نقشهبرداری و کوهنوردی استفاده میشود.
نحوه استفاده از GPS بر روی کره ماه
استفاده از GPS در ماه بدون هیچگونه تجهیزات خاصی، به لحاظ منطقی و تئوریک امکانپذیر است. در مرکز تحقیقاتی Propulsion Laboratory ناسا، دو تن از دانشمندان، درباره امکان موقعیتیابی روی کره ماه موضوع محاسباتی را به عمل آوردند و مشخص شد این مسئله از لحاظ ریاضی ممکن است.
علت این موضوع به این دلیل است که سیگنالهای GPS در فاصله ۳۸۵ هزار کیلومتر دورتر از زمین قابل دریافت هستند. این موضوع در حالتی در نظر گرفته میشود که فرستنده سیگنال روی سطح زمین قرار داشته باشد. ازآنجاییکه خود ماهوارهها نیز در ارتفاع ۲۰ هزارکیلومتری زمین قرار گرفتهاند، برد لازم برای مسیریابی در سطح کره ماه را دارند.
چراناسا به فکر ساخت سختافزار جدید افتاد؟
همانطور که گفته شد طبق تحقیقات استفاده از GPS در حالت عادی در سطح این قمر ممکن است؛ اما خالی از دردسر نیست. استفاده از موبایل در کره ماه ممکن نیست؛ چون فضانوردان نمیتوانند گوشی همراه با خود ببرند. طبق تحقیقات دانشمندان ناسا، برای استفاده از GPS باید دریافتکننده سیگنال کامپت در داخل سفینهها قرار داشته باشند و از آنجا اطلاعات به ماه فرستاده شود.
بر روی زمین، دریافت اطلاعات GPS بسیار سریع و کمتر از یک ثانیه اتفاق میافتد؛ اما در ماه این سرعت به حدود یک و نیم ثانیه افزایش میابد که این خود، بر روی ساخت دریافتکنندههای سیگنالها اثرگذار است. دقت دریافت سیگنال نیز در حالت استفاده از دریافتکننده در سفینه بسیار کم است و بهاندازه ۲۰۰ الی ۳۰۰ متر افزایش پیدا میکند.
به همین دلیل ناسا به فکر ساخت یک سیستم جدید افتاده است. این سیستم NaviMoon نام دارد که قرار است پوشش GPS را بر روی ماه را مجازاً توسعه دهد. این سیستم روی ماهوارهها نصب میشود و به کمک ۴ الی ۵ ماهواره پوششدهی کاملی نسبت به سطح کره ماه پیدا میکند.
این سیستم در ابتدا موقعیت دقیق ماهوارهها را تعیین میکند و پس از آن، میتواند سیگنالهایش را برای فضانوردان روی ماه و حتی مریخ بفرستد. این سختافزار قرار است تا اواخر سال ۲۰۲۴ یا اوایل سال ۲۰۲۵ میلادی ساخته و در پروازی به ماه مورد آزمایش واقع شود.
سخن آخر
در حالت عادی استفاده از GPS برای کره ماه امکانپذیر است؛ اما دقت و سرعت کمتری نسبت به سطح زمین دارد بنابراین، ناسا در حال توسعه سیستمی شده تا این موضوع بادقت بیشتر، برای کل این قمر صورت بگیرد. ساخت و بهرهبرداری از این سختافزار ظرف یک الی دو سال دیگر انجام میشود.