اکثرا فکر میکنیم با افزایش سن، توانایی ذهن ما برای درک اطرافمان کم میشود. البته اگر مغز را همینطور به حال خودش رها کنیم، قطعا در طی زمان تحلیل میرود و از توانایی آن کم میشود؛ اما با انجام برخی کارهای ساده میتوان ذهن را تا سنین پیری هم فعال نگه داشت و دیگران را شگفتزده کرد!
ذهن و مغز انسان بسیاز پیچیده و شگفتانگیز است و تواناییهای فوقالعادهای دارد که حتی در سنین بالای هفتاد سالگی نیز میتواند فعال، تیزبین و خلاق باقی بماند. برخی افراد، با وجود گذر از دهههای زندگی و مواجهه با چالشهای طبیعی پیری، همچنان مغز پرتوانی دارند و میتوانند عملکردهای شناختی بالایی از خود نشان دهند. اما چه چیزی باعث میشود که برخی افراد حتی در کهنسالی هم مغزهای فعال تیزبینی داشته باشند؟ در ادامه این مقاله از مجله دلتا به بررسی عوامل و عادات موثر در حفظ سلامت مغز در دوران سالمندی میپردازیم تا بتوانید در ۷۰ سالگی هم مانند یک عقاب تیزبین باشید!
چگونه در دوران پیری ذهن فعال داشته باشیم؟
با رعایت برخی نکات بسیار ساده میتوان یک پیری خوب با ذهن فعال و پرتوان داشت. این موارد عبارتند از:
۱. ورزش ذهن: تقویت مغز از طریق فعالیتهای فکری
یکی از کلیدیترین عوامل در حفظ تواناییهای مغز، ورزش ذهن است. افرادی که در سنین بالاتر مغزی فعال دارند، اغلب فعالیتهایی همچون حل جدول بهخصوص جدول سودوکو، بازیهای فکری و یادگیری زبان جدید را در برنامه روزانه خود جای دادهاند. این نوع فعالیتها باعث میشود مغز مدام در حال پردازش و یادگیری باشد و مسیرهای عصبی جدیدی ایجاد کند که مانع از تحلیل رفتن تواناییهای شناختی میشود.
تحقیقات نشان دادهاند که یادگیری مهارتهای جدید حتی در سنین کهنسالی میتواند حافظه و تمرکز را تقویت کرده و خطر ابتلا به بیماریهایی مانند آلزایمر را کاهش دهد. به عنوان مثال، موسیقیدانها یا نویسندگانی که حتی در سنین بالا همچنان به کار خود ادامه میدهند، معمولا ذهن خلاق و پرانرژی دارند.
۲. تغذیه سالم: سوخترسانی به مغز
نقش تغذیه در سلامت مغز انکارناپذیر است. افراد مسن با ذهن فعال معمولا رژیم غذایی متعادلی دارند که سرشار از مواد مغذی است. غذاهای غنی از آنتیاکسیدانها، چربیهای مفید، ویتامینها و مواد معدنی میتوانند سلامت مغز را تضمین کنند.
مصرف ماهیهای چرب مانند سالمون، روغن زیتون، آجیل و سبزیجات برگ سبز از جمله توصیههایی است که متخصصان تغذیه برای سلامت ذهن ارائه میدهند. این غذاها به بهبود جریان خون به مغز، کاهش التهاب و تقویت عملکرد سلولهای عصبی کمک میکنند. همچنین نوشیدن آب به میزان کافی برای جلوگیری از کمآبی و کاهش خستگی مغز اهمیت ویژهای دارد.
۳. فعالیت بدنی: کلید سلامت مغز و جسم
ورزش نهتنها برای سلامت جسمانی مفید است، بلکه تاثیر شگرفی بر تواناییهای شناختی دارد. پیادهروی منظم، یوگا یا حتی تمرینات قدرتی سبک میتوانند جریان خون به مغز را افزایش داده و از تحلیل رفتن عملکردهای شناختی جلوگیری کنند.
ورزش باعث تولید هورمونهای شادیآور مانند اندورفین میشود که به حفظ روحیه مثبت و کاهش استرس کمک میکنند. این عوامل در کنار هم باعث میشوند فرد حتی در سالهای طلایی زندگی همچنان ذهنی سرزنده داشته باشد.
۴. ارتباطات اجتماعی: مغز را درگیر نگه دارید
انسانها موجوداتی اجتماعی هستند و تعامل با دیگران میتواند یکی از مهمترین عوامل در حفظ سلامت ذهن باشد. افراد سالمند با ذهنی تیزبین معمولا روابط اجتماعی فعالی دارند و به طور منظم با دوستان، خانواده و همکاران خود در ارتباطاند.
شرکت در فعالیتهای گروهی، حضور در کلاسها یا حتی مکالمات روزمره باعث میشود مغز درگیر شود و از انزوا و افت ذهنی جلوگیری شود. همچنین، ارتباطات اجتماعی منبعی قوی برای کاهش استرس و افزایش شادی هستند که نقش مهمی در سلامت کلی دارند.
۵. رویکرد مثبت به زندگی: قدرت ذهن و خوشبینی
یکی از رازهای مهم در حفظ تیزی مغز، داشتن نگرش مثبت به زندگی است. افراد مسنی که همچنان ذهنی فعال دارند، اغلب خوشبین بوده و چالشها را فرصتی برای یادگیری میبینند. این دیدگاه باعث میشود مغز آنها در مواجهه با مشکلات انعطافپذیر باقی بماند و توانایی حل مسئله را از دست ندهد.
خنده، مدیتیشن و تمرکز بر لحظه حال نیز به کاهش استرس و تقویت ذهن کمک میکنند. سالمندانی که به این عادات پایبند هستند، کمتر دچار افت عملکردهای شناختی میشوند.
۶. خواب کافی: بازسازی مغز در شب
خواب نقش کلیدی در بازیابی انرژی و عملکرد مغز دارد. افرادی که خواب کافی و باکیفیت دارند، معمولا حافظه بهتری دارند و توانایی آنها در حل مسائل حفظ میشود.
تحقیقات نشان دادهاند که در هنگام خواب، مغز فرایندهایی را برای پاکسازی سموم و تقویت حافظه انجام میدهد. سالمندانی که از مشکلات خواب رنج میبرند، معمولا دچار اختلالات شناختی میشوند. بنابراین، داشتن برنامه خواب منظم و مناسب ضروری است.
نتیجهگیری
مغز تیزبین و فعال در سنین بالای هفتاد سالگی نه یک معجزه، بلکه نتیجه مجموعهای از عادات سالم و سبک زندگی مناسب است. فعالیت ذهن، ورزش، تغذیه متعادل، ارتباطات اجتماعی، نگرش مثبت و خواب کافی، همگی عواملی هستند که میتوانند ذهن را در سالهای کهنسالی پرانرژی نگه دارند.
با دنبال کردن این توصیهها، شما نیز میتوانید در دوران سالمندی از مغز تیز و خلاق بهرهمند باشید و از زندگی خود لذت ببرید. به خاطر داشته باشید که هیچگاه برای شروع دیر نیست و هر قدمی که امروز برای سلامت مغزتان بردارید، سرمایهای برای آینده شما خواهد بود.
تعداد کلمات مطلب: 830