نشخوار فکری به صورت “تفکر بیش از حد و تکراری” در مورد یک رویداد خاص تعریف می‌شود. نشخوار فکری به دو نوع فرعی “تفکر تحلیلی” و “غمگین” تقسیم می‌شود، نوع تحلیلی یک چرخه تفکری است که تحلیلی و حل مسئله است، در حالی که غمگین که از نامش نیز پیداست، بیشتر منفی است. نشخوار فکری منفی عامل خلق و خوی بد و منفی و نگرش‌های منفی نسبت به خود است. تحقیقات نشان داده که این اختلال می‌تواند به سو مصرف مواد یا سایر مشکلات روانی از جمله افسردگی و اضطراب نیز منجر شود.
نوع تحلیلی نشخوار فکری معمولا به طور مثبت دیده می‌شود زیرا فرصتی برای فرد فراهم می‌آورد تا رفتارها و پیامدها را بازبینی کند و نگذارد رویدادهای گذشته روزش را خراب کنند. با این حال، هر دو نوع نشخوار فکری می‌تواند با افسردگی، اضطراب و سو مصرف مواد مرتبط باشد. با ما در این مقاله از مجله دلتا همراه باشید تا علائم این اختلال را بشناسیم.
علائم و نشانه‌های نشخوار فکری
نشخوار فکری در واقع بسیار همسو با علائم اصلی افسردگی است. به‌ویژه نوع غمگین آن، ممکن است فرد را مستعد افسردگی کند و اثربخشی درمان را کاهش دهد. علائم افسردگی همچنین می‌تواند نشانه‌هایی برای نشخوار فکری باشد و شامل موارد زیر است:
- صحبت کردن بیش از حد در مورد یک موضوع دردناک
- تفکر بیش از حد در مورد یک موضوع
- غم و اندوه
- بی‌حسی
- تحریک‌پذیری
- تغییرات خلقی
- مشکلات تمرکز
- از دست دادن علاقه به فعالیت‌های معمول
- از دست دادن انرژی یا انگیزه
- احساس بی‌ارزشی
- خستگی بیش از حد یا خواب زیاد
- اختلالات اشتها
- افکار خودکشی
عوامل ایجادکننده نشخوار فکری چیست؟
این اختلال ممکن است به علت تجربیات منفی در دوران کودکی یا نوجوانی ایجاد شود که باعث می‌شود فرد در مقابله با افکارش دچار مشکل شود. نشخوار فکری یک سبک مقابله‌ای است که معمولا غیرمولد است تا زمانی که با سبک‌های مقابله‌ای مثبت‌تر جایگزین شود.
هوش عاطفی می‌تواند در شکل‌گیری غمگین بودن و نشخوار فکری تحلیلی نقش داشته باشد. نشخوار فکری غمگین با هوش عاطفی پایین‌تر ارتباط دارد، در حالی که نشخوار فکری تحلیلی معمولا با نمرات بالاتر هوش عاطفی همراه است. علاوه بر این، افکار خودکشی در افرادی که هوش عاطفی پایین دارند و دچار نشخوار فکری هستند، بیشتر شایع است.
نشخوار فکری و اختلالات همراه
رایج‌ترین اختلالات همراه با نشخوار فکری شامل اختلالات اضطرابی اجتماعی و عمومی و سوء مصرف مواد هستند.
علائم دیگر مرتبط با نشخوار فکری عبارتند از:
بولیمیا
اختلال پرخوری
اختلال وسواس فکری-عملی
اختلال استرس پس از سانحه
اختلالات شخصیت مانند اختلال شخصیت مرزی
اختلالات خوردن مانند بولیمیا و اختلال پرخوری که اغلب با نشخوار فکری همراه هستند و درمان آنها تا زمانی که افکار منفی برطرف و با افکار مثبت جایگزین نشوند، چالش‌برانگیز است.
درمان نشخوار فکری
هدف درمان نشخوار فکری هدایت مجدد فرآیند فکری، بهبود مهارت‌های مقابله‌ای و رسیدگی به افسردگی یا اضطراب مرتبط است. درمان شناختی-رفتاری متمرکز بر نشخوار فکری (RFCBT) یک درمان روانی-رفتاری است که بر نشخوار فکری تمرکز دارد.
RFCBT با درمان شناختی-رفتاری (CBT) برای بیماران افسرده‌ای که به درمان‌های رفتاری یا مشاوره پاسخ نمی‌دهند، مقایسه می‌شود. هدف RFCBT توسعه استراتژی‌هایی برای ارتقای تفکر مشخص و ملموس از طریق تغییر فرآیند فکری است، در حالی که CBT تلاش می‌کند محتوای تفکر را تغییر دهد.
تمرینات ذهن‌آگاهی برای نشخوار فکری با شناخت سروع می‌شود، پذیرش این که اتفاق بدی افتاده است و رو به رو شدن با حقیقت موضوع به طور صادقانه، خلاق بودن و کنجکاو بودن برای حل افکار منفی، قدردانی از تمام چیزهای خوب در زندگی و داشتن خودکنترلی درونی. پیاده‌روی در طبیعت، یوگا و سایر تکنیک‌های آرام‌سازی از انواع ذهن‌آگاهی هستند.
