در این مطلب از مجله دلتا، سعی داریم تقسیم ارث به زبان ساده در ایران را توضیح دهیم تا بتوانید به‌راحتی این مفهوم را درک کنید.
ارث چیست و چه زمانی تقسیم می‌شود؟
همه افراد علاقه بسیار زیادی به آشنایی با تقسیم ارث به زبان ساده دارند. در واقع ارث به اموالی گفته می‌شود که پس از فوت فرد به بازماندگان او می‌رسد. تقسیم ارث زمانی انجام می‌شود که وارثان قانونی به دنبال مشخص‌کردن سهم خود از دارایی‌های متوفی باشند. در ایران، تقسیم ارث بر اساس قانون مدنی و احکام فقه اسلامی صورت می‌گیرد.
طبقات وراث: چه کسانی ارث می‌برند؟
وراث بر اساس قانون مدنی به سه‌طبقه اصلی تقسیم می‌شوند:
- طبقه اول:
شامل پدر، مادر، فرزندان و نوه‌ها.
اگر متوفی فرزند داشته باشد، طبقه دوم و سوم ارث نمی‌برند.
- طبقه دوم:
شامل خواهر، برادر، اجداد (پدربزرگ و مادربزرگ).
اگر طبقه اول وجود نداشته باشد، نوبت به این گروه می‌رسد.
- طبقه سوم:
شامل عمو، عمه، دایی و خاله.
در صورت نبود وارث از طبقات اول و دوم، این افراد ارث می‌برند.
تقسیم ارث به زبان ساده
سهم هر وارث بر اساس نسبتی که در قانون مشخص شده است، محاسبه می‌شود. بنابراین تقسیم ارث به زبان ساده به شرح ذیل است:
- فرزندان:
فرزندان پسر دوبرابر فرزندان دختر ارث می‌برند. برای اطلاع از قانون جدید تقسیم ارث بین فرزندان به مطلب ذکر شده مراجعه کنید.
اگر تنها یک فرزند وجود داشته باشد، همه دارایی به او تعلق می‌گیرد.
- پدر و مادر:
اگر متوفی فرزند داشته باشد، هر کدام از پدر و مادر یک‌ششم ارث می‌برند.
در صورت نبود فرزند، سهم پدر و مادر بیشتر خواهد بود.
- همسر
- سهم همسر زن: یک‌چهارم از دارایی متوفی (اگر فرزند نداشته باشد).
- سهم همسر مرد: یک‌هشتم از دارایی متوفی (اگر فرزند وجود داشته باشد).
مراحل قانونی تقسیم ارث
در ادامه مراحل قانونی تقسیم ارث به زبان ساده را براتان آورده‌ایم:
گواهی انحصار وراثت
برای مشخص‌کردن وارثان قانونی، باید گواهی انحصاروراثت از دادگاه دریافت شود.
محاسبه و پرداخت بدهی‌ها
پیش از تقسیم ارث، بدهی‌های متوفی (مانند وام، مهریه و مالیات) باید پرداخت شود.
تقسیم دارایی‌ها
پس از پرداخت بدهی‌ها، دارایی‌ها بر اساس سهم هر وارث تقسیم می‌شوند.
نکات مهم در تقسیم ارث
- وصیت‌نامه: متوفی می‌تواند تا یک‌سوم از اموال خود را وصیت کند. باقی‌مانده اموال باید بر اساس قانون تقسیم شود.
- اموال غیرمنقول: تقسیم اموالی مانند خانه و زمین نیازمند ارزیابی کارشناسی و تصمیم‌گیری مشترک بین وراث است.
- اختلافات خانوادگی: در صورت بروز اختلاف میان وراث، دادگاه تصمیم‌گیری نهایی را بر عهده خواهد داشت.
چگونه ارث خود را بدون دردسر دریافت کنیم؟
برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، بهتر است مراحل زیر را انجام دهید:
مشورت با وکیل
یک وکیل متخصص می‌تواند به شما در تنظیم گواهی‌ها و تسریع فرایند کمک کند.
ثبت دارایی‌ها
همه دارایی‌های متوفی، از جمله حساب‌های بانکی، املاک و دارایی‌های منقول، باید به طور دقیق ثبت شوند.
پرداخت مالیات بر ارث
برای انتقال مالکیت اموال، ابتدا باید مالیات‌برارث پرداخت شود.
سخن پایانی
تقسیم ارث یک فرایند قانونی است که نیاز به‌دقت و آگاهی دارد. آشنایی با قوانین ارث می‌تواند به کاهش تنش‌ها و مشکلات میان خانواده کمک کند. اگر با شرایط پیچیده‌ای مواجه شدید، بهتر است از کمک وکلای حرفه‌ای استفاده کنید تا حقوق شما به‌درستی رعایت شود.
