ذهن آگاهی یا mindfulness چیست؟

ذهن آگاهی یا “mindfulness” به شما این امکان را می‌دهد تا لحظه به لحظه‌ی زندگی‌تان را با دقت و تمرکز بیشتری تجربه کنید. این مهارت نه‌تنها برای بهبود کیفیت زندگی شخصی مفید است، بلکه در ارتباطات روزانه، کار، و سلامت ذهنی شما هم تاثیرگذار خواهد بود. حالا بیایید با هم ببینیم ذهن آگاهی دقیقا چیست و چگونه می‌تواند به شما کمک کند؟

تعریف ذهن آگاهی

ذهن آگاهی به توانایی انسان برای حضور کامل در لحظه‌ی حال اشاره دارد. به عبارت دیگر، این یعنی شما کاملا با تمام بدن خود در حال حاضر حضور دارید بوها را میفهمید و صدا‌ها را می‌شنوید، از جایی که هستید و آنچه که انجام می‌دهید آگاهید و به مسائل اطراف‌تان واکنش‌های اضافی و ناخواسته نشان نمی‌دهید. معمولا ذهن ما به راحتی از وضعیت فعلی‌مان منحرف می‌شود و به افکار گذشته یا نگرانی‌های آینده می‌پردازد که این باعث ایجاد استرس و اضطراب می‌شود. ذهن آگاهی به شما کمک می‌کند تا از این چرخه‌ی افکار بی‌پایان خارج شوید و در هر لحظه از زندگی‌تان حضور فعال داشته باشید.

انواع تمرین‌های ذهن آگاهی

در حالی که ذهن آگاهی بخشی از طبیعت انسان است، می‌توان آن را از طریق تمرین‌های مختلف تقویت کرد. برخی از این تمرین‌ها شامل مدیتیشن نشسته، والکینگ مدیتیشن، ایستاده و حتی تمرینات حرکتی مانند یوگا هستند. حتی می‌توانید از لحظات کوتاه در طول روز برای تمرین ذهن آگاهی استفاده کنید.

فواید ذهن آگاهی

تمرین ذهن آگاهی فواید زیادی دارد. این تمرین‌ها می‌توانند استرس را کاهش دهند، عملکرد شما را بهبود بخشند، و به شما کمک کنند که با مشاهده‌ی ذهن‌تان به خودآگاهی بیشتری دست یابید. علاوه بر این، ذهن آگاهی توجه شما را به حال و هوای دیگران بیشتر می‌کند و می‌تواند روابط‌تان را تقویت کند.

در نهایت، مهم‌ترین نکته این است که ذهن آگاهی یک ابزار ساده اما قدرتمند است که می‌توانید آن را به راحتی به زندگی روزمره‌تان وارد کنید. حتی اگر تمرینات کوتاه‌مدت را انجام دهید، اثرات مثبت آن را خواهید دید.

چند نکته درباره ذهن آگاهی

ذهن آگاهی، بیش‌تر از یک تمرین است. این تمرین‌ها به هیچ گونه تغییرات خاصی در شخصیت شما نیاز ندارند و همه می‌توانند از آن بهره‌مند شوند و انجام آن فقط نیازمند یک زمان کوتاه در روز برای خلوت با خودتان است. در استفاده از این روش نیاز به تغییر ندارید؛ تنها کافی است که ویژگی‌های ذاتی خود را پرورش دهید و دوران شاد کودکانه خویش را به یاد بیاورید.

• هر کسی می‌تواند ذهن آگاهی را یاد بگیرد.
• نتایج علمی دارد.
• تحقیقات علمی نشان داده‌اند که ذهن آگاهی می‌تواند برای بهبود سلامت جسمی و روانی مفید باشد.
• ابتکار را تحریک می‌کند.
• در دنیای پیچیده امروز، ذهن آگاهی می‌تواند راه‌حل‌های مؤثر و کم‌هزینه‌ای را برای مشکلات پیدا کند.
• نیازی به تغییر تفکرات ندارد.

در حقیقت، تمرین ذهن آگاهی به شما کمک می‌کند تا بدون قضاوت، از تجربیات خود بیاموزید.

از کجا شروع کنیم؟

برای شروع تمرین‌های ذهن آگاهی، نیازی به محیط خاصی ندارید. می‌توانید این تمرینات را در هر مکانی که آرامش و حس خوبی به شما می‌دهد، انجام دهید. در اینجا یک دستورالعمل ساده برای نشستن به منظور تمرین ذهن آگاهی آورده شده است:

در جایی ثابت بنشینید. می‌توانید روی صندلی، کوسن مدیتیشن یا حتی روی زمین بنشینید ولی مهم است که بدن شما تحت هیچ فشاری نباشد. وضعیت بدن را تنظیم کنید. بدن شما باید صاف باشد، اما نه سفت سپس اجازه دهید که ستون فقرات حالت طبیعی داشته باشد، دست‌ها را روی پاهای خود یا هر کجا که راحت هستید، قرار دهید. حالا زمان آن است که چشم‌هایتان را کمی ببندید یا نیمه‌باز نگه دارید. این کار به شما کمک می‌کند که از حواس‌پرتی‌های بیرونی دور شوید و بتوانید به نفس‌تان توجه کنید و از افکار خود در هر لحظه آگاه شوید.
تمرین‌های ذهن آگاهی اگرچه ممکن است ساده به نظر برسند، اما تمرین پیوسته آن‌ها می‌تواند تاثیرات مثبت بسیاری بر روح و جسم شما بگذارد.