یکی از سوالاتی که بسیاری از افراد از ما می‌پرسند آن است که آیا تقسیم ارث مساوی بین دختر و پسر ممکن است؟ همراه مجله دلتا باشید تا با هم به این سوال پاسخ دهیم.
شرایط تقسیم ارث مساوی بین دختر و پسر
در قوانین اسلامی، تقسیم ارث معمولاً بر اساس مقررات شرعی و با درنظرگرفتن تفاوت سهم دختر و پسر انجام می‌شود.
طبق قوانین ارث اسلامی (که در بسیاری از کشورهای اسلامی اعمال می‌شود)، پسر معمولاً دوبرابر دختر ارث می‌برد. اما در موارد خاص یا بر اساس توافقات خانوادگی، تقسیم ارث مساوی بین دختر و پسر می‌تواند انجام شود. این شرایط به شرح زیر است:
وصیت (توافق پیش از فوت)
اگر متوفی در زمان حیات خود بخشی از دارایی‌هایش را به‌صورت وصیت‌نامه رسمی یا قانونی تعیین کند، می‌تواند دارایی خود را به نسبت مساوی بین فرزندان تقسیم کند.
- نکته: وصیت تنها می‌تواند برای یک‌سوم (1/3) اموال باشد و برای بیشتر از این مقدار نیاز به رضایت وراث دارد.
بخشش در زمان حیات
متوفی می‌تواند در زمان حیات، بخشی از اموال خود را به فرزندانش هدیه داده یا ببخشد و آن را به‌صورت مساوی بین دختران و پسران تقسیم نماید.
- نکته: این روش مشمول قوانین ارث نمی‌شود و به تصمیم شخص بستگی دارد.
توافق بین وراث پس از فوت
پس از فوت متوفی، اگر تمام وراث (دختران و پسران) رضایت داشته باشند، می‌توانند توافق کنند که اموال به‌صورت مساوی بین آنها تقسیم شود.
- نکته: این توافق باید به‌صورت کتبی و قانونی ثبت شود تا از بروز اختلافات آینده جلوگیری کند.
تغییر قوانین ارث با حکم قضایی یا عرفی
در برخی کشورها (مانند ایران) که قوانین ارث بر اساس فقه اسلامی تنظیم شده، تقسیم مساوی ارث به‌صورت پیش‌فرض قانونی نیست. اما در برخی کشورها با قوانین مدنی یا عرفی خاص، امکان تقسیم مساوی وجود دارد.
- بررسی قوانین کشور یا مراجعه به وکیل متخصص در این زمینه می‌تواند کمک‌کننده باشد.
نذر یا تعهد مالی متوفی
اگر متوفی پیش از فوت تعهد مالی (مانند نذر) کرده باشد که اموال به‌صورت مساوی تقسیم شوند، این موضوع می‌تواند با رضایت سایر وراث اجرایی شود.
نکات مهم برای اجرای تقسیم مساوی
- ثبت قانونی توافقات: برای جلوگیری از اختلافات، هرگونه توافق باید در دفترخانه اسناد رسمی یا با حکم دادگاه ثبت شود.
- رضایت تمام وراث: تقسیم مساوی در صورتی ممکن است که هیچ‌یک از وراث مخالفت نکند.
- مشورت با متخصصان: در صورت وجود مسائل حقوقی یا شرعی پیچیده، مراجعه به وکیل یا کارشناس ارث ضروری است.
در ادامه توضیحات، جزئیات بیشتری درباره اجرای تقسیم ارث به‌صورت مساوی و نکات مرتبط آورده شده است:
حق‌الناس و بدهی‌های متوفی
پیش از تقسیم ارث، باید تمامی بدهی‌های متوفی (مانند بدهی‌های مالی، مهریه همسر، دیون شرعی یا حقوق قانونی) تسویه شوند. این موضوع می‌تواند بر میزان ارث باقی‌مانده تأثیر بگذارد. پس از تسویه بدهی‌ها، باقی‌مانده اموال قابل‌تقسیم است.
سهم‌الارث همسر
سهم همسر (زن یا شوهر) متوفی نیز باید قبل از تقسیم میان فرزندان مشخص شود. بر اساس قوانین اسلامی:
- برای زن: یک‌هشتم (1/8) از اموال در صورت وجود فرزند.
- برای مرد: یک‌چهارم (1/4) از اموال در صورت وجود فرزند.
پس از کسر سهم همسر، باقی‌مانده میان فرزندان تقسیم می‌شود.
ارث برای موارد خاص (نوه‌ها، والدین و دیگر وارثان)
اگر متوفی فرزند نداشته باشد، یا اگر وارثان دیگری (مانند والدین یا نوه‌ها) نیز سهمی از ارث داشته باشند، ابتدا باید سهم آنها مشخص شود. تقسیم مساوی میان دختر و پسر معمولاً به توافق یا وصیت‌نامه برای بخشی از اموال بستگی دارد.
