نکات مهریه از جمله موضوعاتی است که در قانون مدنی ایران به آن اشاره شده است. مهریه یکی از حقوق مالی است که به زن در عقد نکاح تعلق می‌گیرد و دانستن نکات قانونی و حقوقی مربوط به آن می‌تواند در زندگی مشترک مؤثر باشد. همراه مجله دلتا باشید.
نکات مهریه
در ادامه به نکات مهریه که بسیار مهم است اشاره می‌کنیم که ممکن است کمتر شناخته شده باشند:
انواع مهریه
- مهریه عندالمطالبه: در این نوع، زن می‌تواند بلافاصله پس از عقد، مهریه خود را مطالبه کند و مرد موظف به پرداخت آن است.
- مهریه عندالاستطاعه: در این نوع، زن می‌تواند مهریه خود را تنها در صورتی مطالبه کند که مرد توانایی پرداخت آن را داشته باشد. این نوع مهریه بار مالی و حقوقی کمتری بر مرد تحمیل می‌کند.
سقف قانونی برای مهریه‌های اجرایی
از سال‌های اخیر، قوانین جدیدی برای جلوگیری از مشکلات حقوقی مرتبط با مهریه‌های سنگین تصویب شده است. طبق قانون، تنها تا 110 سکه به عنوان مهریه برای پرداخت الزامی است و بیش از آن فقط در صورت داشتن توان مالی مرد و به حکم دادگاه پرداخت می‌شود.
امکان مطالبه مهریه حتی پس از طلاق یا فوت
زن حتی پس از طلاق یا در صورت فوت مرد می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند. در صورت فوت مرد، مهریه زن به عنوان یکی از دیون متوفی از اموال وی کسر شده و به زن پرداخت می‌شود.
مهریه به ارث می‌رسد
اگر زن در زمان حیات خود مهریه را دریافت نکرده باشد و فوت کند، مهریه او به ورثه‌اش منتقل می‌شود و آنها می‌توانند آن را از مرد مطالبه کنند.
امکان بخشش مهریه (بذل مهریه)
زن می‌تواند در هر زمان، مهریه خود را به مرد ببخشد. این کار معمولاً در قالب یک سند رسمی یا در حضور شاهدان صورت می‌گیرد و به آن «بذل مهریه» می‌گویند. با این حال، بخشش مهریه غیرقابل بازگشت نیست و در شرایط خاصی ممکن است زن بتواند آن را پس بگیرد.
ثبت نکردن مهریه در عقدنامه
مهریه لزوماً نیاز به ثبت در عقدنامه ندارد. اگر در هنگام عقد توافقی در مورد مهریه نشود، پس از عقد زن می‌تواند «مهرالمثل» دریافت کند که با توجه به شرایط زن و عرف تعیین می‌شود.
مطالبه مهریه از اموال خارج از کشور
اگر مرد اموالی در خارج از کشور داشته باشد، در صورت صدور حکم مهریه از دادگاه ایران، امکان توقیف این اموال نیز وجود دارد. البته این امر مستلزم همکاری دادگاه‌های بین‌المللی است.
توقیف اموال و حساب‌های بانکی
اگر زن درخواست اجرای مهریه دهد و مرد توانایی پرداخت نداشته باشد، اموال و حساب‌های بانکی وی توسط دادگاه توقیف می‌شوند تا به میزان مهریه پرداخت شود.
مجازات حبس برای عدم پرداخت مهریه
اگر مرد توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد و این موضوع را به دادگاه اثبات نکند، ممکن است به دلیل عدم پرداخت مهریه به حبس محکوم شود. اما در صورتی که مرد ثابت کند توان مالی پرداخت ندارد، معمولاً از حبس معاف می‌شود.
قابلیت قسط‌بندی مهریه
اگر مرد نتواند مهریه را به‌صورت کامل و یکجا بپردازد، می‌تواند از دادگاه درخواست کند که مهریه قسط‌بندی شود. دادگاه پس از بررسی وضعیت مالی وی، ممکن است حکم به پرداخت مهریه به صورت اقساط دهد.
مهریه‌های غیرمعمول
علاوه بر سکه، مهریه می‌تواند هر چیزی باشد که ارزش مالی یا معنوی دارد. برای مثال، برخی مهریه‌ها شامل اقلامی مانند یک جلد قرآن، سفر حج، و حتی آموزش قرآن یا دعا می‌شوند. به هر حال، مهریه باید مشخص و قابل اجرا باشد.
این نکات به درک بهتر قوانین و حقوق مربوط به مهریه کمک می‌کنند و آگاهی از آنها می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های مربوط به زندگی مشترک مؤثر باشد.
