ابلیسکها با معماری خاصی که دارند، نشان از ذوق و خلاقیت بالای مصریان در معماری دارد، این سازهها درنهایت به خدای خورشید تقدیم میشدند. در آن زمان رایج بود که در قسمت ورودی هر معبد مصری، دو عدد از این سازه نصب شود. بعدها رومیان و آشوریها نیز به ساخت این بنا روی آوردند. میتوان گفت قدمت ابلیسک به چیزی حدود 2000 سال پیش از میلاد مسیح بر میگردد. این بنا در فرهنگ مصر باستان نماد تولد دوباره یا رستاخیزی بزرگ است. در عصر امروز آن را نمادی از سفر روحی و روشنگری میدانند. البته عدهای نیز معتقدند ابلیسکها نماد فراماسونری هستند.
ابلیسک چیست؟
ابلیسک سازهای سنگی است که در قاعده خود به شکل مربع و در قسمت بالایی به شکل هرمی و نوک تیز است. ریشه یونانی این واژه به معنای ستون بلند نوک تیز است. ویژگی منحصر به فرد ابلیسکهای مصری این بود که از یک تکه سنگ بزرگ یکپارچه ساخته میشدند و وزنشان به هزاران تن میرسید. هنوز هم برای تاریخدانان جای سوال است که مصریان باستان چطور این سازه بزرگ و سنگین را جابهجا میکردند. در حالی که سازندگان غیر مصری، ابلیسکهای مدرنتر را با کمک چندین قطعه سنگ بنا میکردند تا هم فرایند ساخت و هم حملونقل آن آسانتر باشد. بر روی این ستون بلند با خط هیروگلیف متونی با مضمون مدح و ستایش فراعنه و بزرگداشت رویدادهای مهم نگاشته شده است.
در چه شهرهایی می توان آنها را مشاهده کرد؟
گفته میشود کشور ایتالیا بیشترین ابلیسکهای جهان را درون خود جای داده است. حدود 13 عدد از این سازه در سراسر ایتالیا یافت میشود. این در حالی است که در مصر فقط 6 عدد از این بناهای باستانی وجود دارد. یکی از مهمترین و بلندترین ابلیسکهای جهان با ارتفاع 169 متر به عنوان نماد یادبود جرج واشنگتن، اولین رئیس جمهور آمریکا ساخته شده. این بنا در سال 1888 افتتاح شد. در میدان جمهوری شهر بوینس آیرس آرژانتین و هند نیز میتوان به تماشای دیگر ابلیسکهای مرتفع و معروف جهان نشست. ابلیسک lateran در رم، بلندترین ابلیسک معروف در جهان است. بسیاری از شهرها با تحسین این شگفتی در دنیای معماری باستان، دست به ساخت بنایی مشابه با آن زده و آن را در پارک های مرکزی خود قرار دادند. ابلیسک همچنان الهامبخش معماری و هنر امروزی است.
ابلیسکهای مصری معروف جهان
یکی از معروفترین ابلیسکهای مصری معروف جهان، هم اکنون در پاریس قرار دارد. این سازه 22 متری که در قرن نوزدهم به چارلز پنجم اهدا شده، به ابلیسک لوکسور مشهور است. سنگ مورد استفاده در این بنا از نوع گرانیت قرمز میباشد. ابلیسک مصری معروف دیگر را میتوانید در پایتخت مسیحیان کاتولیک یعنی واتیکان پیدا کنید. ارتفاع آن 5 متر است و به این قصد در میدان سنت پیتر نصب شد تا ترکیب آن با صلیبی بر روی نوک سازه، به نمادی مقدس برای مسیحیت تبدیل شود. اما این مقصود با موفقیت روبهرو نشد.