هدف از به کارگیری این روشها، اغلب سوءاستفاده از نقاط ضعف یا ترس و احساسات دیگران است. آشنایی با تکنیکهای روانشناسی تاریک میتواند به ما در روابطمان و شناسایی آدمهای سمی اطرافمان کمک بسیاری بکند. با ما در دلتامگ همراه باشید تا برخی از این تکنیکها را که در روابط زناشویی هم بسیار استفاده میشوند، با هم بررسی کنیم.
مزایا و معایب تکنیکهای سیاه
شاید این تکنیکهای روانشناسی برای شما بسیار ترسناک بهنظر برسد، اما استفاده از این روشها در جهت مثبت میتواند مفید هم باشد. برای مثال برخی از روانشناسان با به کار بردن بعضی از تکنیکهای روانشناسی سیاه میتوانند به درمان بیماریهای روحی و روانی بپردازند. بهکارگیری این تکنیکهای سیاه، در مواقع بحرانی میتواند زندگی شما را نجات بدهد. اما در مواقعی، نزدیکترین افراد خانواده و حتی همسرانمان با استفاده از این تکنیکها به سوءاستفاده از ما میپردازند. این روش ممکن است کاملا آگاهانه و یا غریزی به کار گرفته شوند.
بررسی انواع تکنیکهای روانشناسی تاریک
افرادی که از لحاظ مختلف در شرایط بهتر روانی قرار دارند، ممکن است برای نفوذ در دیگران از این روشهای سیاه استفاده کنند. این مدل دستکاریها میتوانند منفی یا مثبت باشند. همچنین کسانی که قصد استفاده از تکنیکهای روانشناسی تاریک را دارند، باید این تکنیک ها را به طور کامل بشناسند، و بدانند که روانشناسی سیاه یا تاریک چیست. معمولا افراد خودشیفته، سیاستمداران، رهبران و فروشندهها از این مدل نفوذ استفاده میکنند.
ایجاد شک و تردید
یکی از رایجترین تکنیکهای روانشناسی تاریک، ایجاد شک و تردید در دیگری است. در این تکنیک فرد قربانی به مرور زمان به این باور میرسد که نمیتواند به قضاوت یا حافظه خود اعتماد کند. هدف فردی که از این تکنیک استفاده میکند، این است که کنترل ذهنی و عاطفی قربانی را دست بگیرد.
فریب و تظاهر
روش دوم که در روانشناسی تاریک به وفور استفاده میشود، فریب و تظاهر است. به عنوان مثال، فردی ممکن است با تظاهر به نیاز یا ضعف، احساسات شما را تحریک کند تا کاری را برایش انجام دهید. در این تکنیک در واقع با شناسایی نقاط ضعف شما به خواستههای خود میرسد.
تکنیک احساس گناه
شاید برای شما نیز اتفاق افتاده باشد که فردی با ایجاد احساس گناه، رفتار یا تصمیم شما را تغییر داده باشد. این تکنیک بسیار موثر است، زیرا افراد به طور طبیعی از احساس گناه بیزارند و تلاش میکنند تا از آن دوری کنند. به مثال این تکنیک توجه کنید: « من همه چیز را برای تو انجام دادم و تو حتی یک بار هم از من تشکر نکردی». این جمله باعث میشود که شما احساس کنید باید رفتار خود را تغییر دهید، حتی اگر واقعا هیچ اشتباهی نکرده باشید.
تکنیک اغراق
یکی دیگر از تکنیکهای رایج در روانشناسی تاریک، اغراق در نقاط قوت خود و نقاط ضعف دیگران است. فردی که از این روش استفاده میکند، سعی میکند با کاهش ارزش دیگران و برجسته کردن دستاوردها یا خصوصیات خود، حس برتری و تسلط خود را حفظ کند. برای مثال شخص ممکن است بگوید:« من همیشه همه کارها را درست انجام میدهم، ولی تو اشتباه میکنی»، که این جمله باعث میشود شما احساس ناکارآمدی کنید.
روشهای مقابله با تکنیکهای روانشناسی تاریک
مقابله با تکنیکهای روانشناسی تاریک نیاز به آگاهی و خود شناسی دارد. در ابتدا باید این تکنیکها را شناسایی کرده و بهمحض مواجهه با آنها، آگاه باشید که احساسات یا تصمیمات شما ممکن است به بازی گرفته شده باشند.همچنین، باید درک کنید فردی که از این روشها استفاده میکند، احتمالا به دنبال کنترل بر شماست و هدف او منفعت شخصی خودش است. روش های مقابله میتواند در سه راه زیر خلاصه شود:
- خودآگاهی: مطمئن شوید که درک درستی از احساسات و خواستههای خود دارید و به راحتی تحت تاثیر افکار و رفتار دیگران قرار نمیگیرید.
- تعیین حد و مرز: تلاش کنید حدود مشخصی را برای رفتارهای دیگران تعیین کنید.
- تمرین نه گفتن: یاد بگیرید که به درخواستهای نامناسب پاسخ منفی دهید و بدون احساس گناه از خودتان دفاع کنید.