در این شرایط لازم است که شما با آگاهی از قانون و حقوق خود، شرایط موجود را بررسی کرده و بهترین تصمیم‌گیری را داشته باشید تا در روند بررسی و شکایات تصادفات، بتوانید راحت‌تر و با صرف وقت و هزینه کمتر، به حق خود دست پیدا کنید. برای نگارش این مقاله از سرکار خانم زهرا زبرجد، وکیل پایه یک دادگستری (شماره پروانه:9147) دعوت کردیم تا کلیه نکات حقوقی مربوط به سوانح رانندگی را با ما در میان بگذارد تا شما با روند قانونی انواع تصادفات آشنا شده، بتوانید شرایط را کنترل نمایید و خسارات را به حداقل برسانید. پس با ما همراه باشید.
انواع سوانح رانندگی
سوانح رانندگی را می‌توان در سه دسته‌بندی قرار داد. این سه دسته‌بندی عبارتند از:
- سوانح رانندگی منجر به خسارت (خسارتی)
- سوانح رانندگی منجر به جراحت (جرحی)
- سوانح رانندگی منجر به فوت (فوتی)
سوانح رانندگی منجر به خسارت (خسارتی)
این نوع سوانح به صورت برخورد وسایل نقلیه به یکدیگر، یا برخورد وسایل نقلیه به سایر موانع، مانند گاردریل، تیر چراغ برق و غیره، به گونه‌ای که هیچگونه آسیب و خسارت جانی نداشته باشد، تعریف می‌شود.
چگونگی پیگیری سوانح رانندگی خسارتی
در ابتدا آرامش خود را حفظ کرده و با رعایت احتیاط وسیله نقلیه خود را به سمت منتهی‌الیه سمت راست مسیر، هدایت کنید.
سپس به برقراری تماس با پلیس 110 جهت رسیدگی به تصادف، اقدام نمایید.
با حصور پلیس راهنمایی و رانندگی و ارائه مدارک و شواهد، پلیس مقصر تصادف را تعیین می‌کند. ممکن است در این مرحله تشخیص پلیس 50-50 بودن مقصر تصادف باشد و هر دو راننده را به یک میزان تقصیر‌کار بداند.
پس از تعیین مقصر توسط پلیس، کروکی توسط مأمور راهنمایی و رانندگی کشیده شده و راننده زیان‌دیده میتواند، با بردن کروکی و سایر مدارک لازم، به شعب تعیین خسارت بیمه فرد مقصر، اقدام به دریافت خسارت خود بکند.
نکات مهم سوانح رانندگی منجر به خسارت
- پس از وقوع تصادف، شماره پلاک وسیله دیگر را حتماً یادداشت کرده، از آن عکس بگیرید یا به خاطر بسپارید. این کار در صورت فرار راننده مقصر، به شما کمک زیادی خواهد کرد.
- در صورتی که مقصر تصادف، خود اذعان به مقصر بودن داشته باشد و همچنین میزان خسارت، کمتر از میزان اعلام شده توسط بیمه‌نامه مرکزی باشد، کشیدن کروکی و حتی احضار نیروی انتظامی اجباری نیست و رانندگان می‌توانند، خود با مراجعه به بیمه، اقدام به دریافت خسارت کنند. با اینکه طبق قانون این نکته صحیح است اما تجربه ثابت کرده است که حضور مأمور پلیس و بررسی اولیه او میتواند، از بسیاری از مشکلات، در آینده جلوگیری کند.
- اگر راننده مقصر اقدام به فرار کرد باید علاوه بر مراحل فوق و دریافت کروکی، صورت جلسه‌ای هم توسط مأمور قانون تنظیم شود. پس از آن می‌توانید با مراجعه با مراجع قانونی با اعلام پلاک خودرو اقدام به طرح شکایت کنید. در صورت بیمه بودن خودرو راننده مقصر، به هیچ عنوان جای نگرانی نیست و بیمه مبلغ خسارت را تا حد زیادی پرداخت می‌کند.
- حتی در صورتی که راننده مقصر فاقد گواهینامه باشد، بیمه بدنه و بیمه شخص ثالث موظف به پرداخت خسارت وسیله زیان دیده هستند. شرکت بیمه میتواند در اینگونه موارد، خود به بیمه کننده خودرو مراجعه کرده و خسارت پرداختی را مطالبه کند.
- در صورت برخورد با موانع و اجسام، ارائه گزارش و کروکی پلیس برای پرداخت خسارت توسط شرکت بیمه، اجباری است.
- مجازات رانندگی در حالت مستی علاوه بر مجازات شرب خمر، به تشخیص دادگاه میتواند از 1 تا 5 سال محرومیت از رانندگی را شامل شود.
- تنها درصورتی که خودرویی در حاشیه اتوبان توقف کرده باشد و خودروی دیگری، از پشت سر به آن برخورد کند، خودرو توقف کننده مقصر است. در غیر این صورت همیشه خودرویی که از پشت سر برخورد می‌کند، مقصر شناخته می‌شود.
- در صورت بالاتر بودن مبلغ خسارت و افت قیمت وسیله، از حد پوشش بیمه مقصر، راننده مقصر موظف به پرداخت باقی مبلغ خسارت به زیان‌دیده، می‌باشد.
سوانح رانندگی منجر به جراحت (جرحی)
به تصادفاتی جرحی گفته می‌شود که در آن‌ها علاوه بر خسارت‌های مالی، به سزنشینان نیز آسیب جانی وارد شود. در این نوع تصادفات علاوه بر مراحل قبل، لازم است تا اقدامات دیگری نیز انجام بپذیرد که در ادامه، به آن‌ها خواهیم پرداخت.
چگونگی پیگیری سوانح رانندگی جرحی
در صورت وقوع اینگونه سوانح، علاوه بر مراحلی که باید در طی تصادفات خسارتی انجام دهیم، انجام اعمال دیگری نیز اضافه می‌شود. در ابتدا علاوه بر تماس با پلیس، باید همزمان با اورژانس نیز تماس بگیرید، تا برای معاینه و انتقال مصدومان، در محل حادثه حاضر شود.
پلیس راهنمایی و رانندگی پس بررسی حادثه و کشیدن کروکی، خودرو مقصر را توقیف کرده و شخص آسیب‌دیده یا نماینده قانونی او می‌توانند اقدام به طرح شکایت از مقصر، جهت مطالبه دیه و پرداخت خسارت ناشی از تصادف بکنند. پس از آن دادگاه با بررسی شواهد و مستندات حادثه، اقدام به صدور رأی در خصوص پرداخت دیه تصادف خواهد کرد.
نکات مهم سوانح رانندگی منجر به جراحت (جرحی)
- در اینگونه سوانح حضور مأمور راهنمایی و رانندگی و ثبت کروکی اجباری است.
- هیچگاه سر‌خود اقدام به انتقال مصدوم (مصدومان) حادثه به بیمارستان نکنید.
- با توجه به انتقال وسیله‌نقلیه به پارکینگ، سعی کنید تمام صدمات وارد بر آن را ثبت و مستند کنید.
- قبل از انتقال وسیله نقلیه به پارکینگ، تمام وسایل قیمتی و گرانبهای خود را از داخل آن خارج کنید.
- در صورت فرار راننده خاطی از صحنه تصادف، فرد متخلف حسب مورد به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مواد 714، 715 و 716 قوانین مربوطه محکوم خواهد شد و دادگاه هیچگونه تخفیفی برای او قائل نخواهد شد.
- فرد آسیب‌دیده تا 20 روز پس از صدور قطعی حکم فرصت دارد تا با مراجعه به شرکت بیمه فرد مقصر، پس از ارائه مدارک لازم، اقدام به دریافت دیه کند.
- اگر فرد آسیب دیده در طی 20 روز پس از صدور قطعی حکم، برای دریافت دیه خود به شرکت بیمه مراجعه نکند، بیمه مبلغ دیه را به صندوق تأمین خسارت‌های بدنی دادگستری واریز کرده و فرد باید برای دریافت آن به دادگستری مراجعه کند.
- در طی شرایط خاصی، در صورت درخواست از طرف فرد مصدوم، راننده مقصر میتواند به محکومیت‌هایی نظیر؛ حبس از 15 روز تا نهایتاً یکسال و تا 5 سال محرومیت از حق رانندگی، محکوم شود. سنگینی این محکومیت، به مستندات پرونده و تشخیص مرجع قضایی مسئول رسیدگی به آن بستگی دارد.
سوانح رانندگی منجر به فوت (فوتی)
این نوع سوانح، تصادفاتی است که یک انسان در آن جان خود را از دست می‌دهد و تصادف با عابر پیاده را نیز شامل می‌شود. علاوه بر مراحلی که در انواع دیگر تصادفات ذکر کردیم، باید چند اقدام دیگر نیز صورت بگیرد.
چگونگی پیگیری سوانح رانندگی فوتی
بلافاصله پس از وقوع حادثه، مانند مراحل قبل با 110 و اورژانس تماس گرفته تا خود را به صحنه حادثه برسانند. بعد از کشیدن کروکی و نوشتن صورت‌جلسه توسط مأمورین پلیس و اورژانس، خودرو مقصر به کلانتری و سپس به پارکینگ انتقال می‌یابد. فرد فوت‌شده هم پس از تأیید و تکمیل گزارش اورژانس، به سردخانه منتقل می‌شود.
اولیای دم از راننده مقصر شکایت کرده و درخواست صدور حکم مجازات و پرداخت دیه را می‌کنند. سپس بررسی توسط مراجع قضایی انجام می‌گیرد. در صورت مقصر شناخته شدن راننده، او به قتل غیر‌عمد محکوم شده، که مجازات آن برابر سه ماه الی دو سال حبس در نظر گرفته شده است. همچنین فرد مقصر در صورت درخواست دیه توسط اولیای دم، ملزم به پرداخت آن خواهد بود.
نکات مهم سوانح رانندگی منجر به فوت (فوتی)
- در صورت مقصر شناخته شدن عابر در تصادف و رعایت کلیه قوانین و مقررات توسط راننده، مسئولیتی متوجه راننده نخواهد بود.
- در صورتی که راننده مقصر از محل فرار کند، به قتل شبه عمد محکوم خواهد شد و در نتیجه آن قصاص نخواهد بود. اما با محکومیت سنگین‌تری مواجه می‌شود.
- مبلغ دیه توسط بیمه شخص ثالث فرد مقصر پرداخت خواهد شد. لازم به ذکر است که در شرایطی مانند عدم داشتن گواهینامه توسط راننده، شرکت بیمه پس از پرداخت دیه به اولیای دم، آن را از بیمه‌کننده وسیله‌نقلیه مطالبه می‌کند.
- اگر راننده مست باشد، علاوه بر پرداخت دیه، حداقل به دو سال حبس محکوم خواهد شد.
- در صورت در دسترس بودن پل هوایی، عابران پیاده موظف به استفاده از آن هستند. همچنین عبور عابر پیاده از معابری همچون بزرگراه‌ها، به جز در مکان‌های تعیین شده، ممنوع است.
سخن پایانی
سوانح رانندگی هرساله باعث زیان‌های مالی و جانی بسیاری برای انسان‌ها می‌شود. در این مقاله سعی کردیم تا تمامی نکاتی را که باید در هنگام بروز اینگونه سوانح بدانید، بیان کنیم. با این وجود حتماً در صورت بروز حوادث اینچنینی، از یک وکیل برای تصمیم‌گیری کمک بخواهید تا ضمن مشورت با او و در نظر گرفتن همه شرایط موجود در حادثه، بهترین تصمیم ممکن را با کمترین هزینه بگیرید.
برای مراجعه و دریافت مشاوره از یک وکیل زبده و باسابقه، پیشنهاد می‌دهیم از دانش و تجربیات سرکار خانم زهرا زبرجد، وکیل پایه یک دادگستری به شماره پروانه وکالت 9147 استفاده نمایید.
