طلاق رجعی نوعی از طلاق در حقوق خانواده اسلامی و برخی نظامهای حقوقی است که در آن مرد میتواند در مدت عده به زندگی مشترک با زن بازگردد بدون اینکه نیاز به عقد مجدد باشد. این طلاق دارای شرایط مختلفی است که در این مطلب از دلتامگ به آن میپردازیم.
طلاق رجعی
برخی از ویژگیها و شرایط طلاق رجعی به شرح زیر است:
عده زن
- در طلاق رجعی، زن باید یک دوره زمانی به نام عده را پشت سر بگذارد. مدت عده معمولاً سه ماه یا سه دوره قاعدگی است.
- در این مدت زن نباید با مرد دیگری ازدواج کند.
حق بازگشت مرد
- مرد در مدت عده میتواند به همسر خود بازگردد و زندگی مشترک را ادامه دهد.
- این بازگشت نیازی به عقد مجدد ندارد و صرفاً با نیت و تصمیم مرد انجام میشود.
نگهداری از زن در مدت عده
- در طول مدت عده، مرد موظف است نفقه زن را تأمین کند و نمیتواند او را از منزل مشترک اخراج کند، مگر در مواردی که دلایل شرعی یا قانونی وجود داشته باشد.
ثبت بازگشت
- در بسیاری از نظامهای حقوقی، بازگشت مرد به زن باید ثبت شود تا از لحاظ قانونی معتبر باشد.
موارد استثنا در طلاق رجعی
- اگر طلاق سوم باشد (طلاق سوم پس از دو طلاق رجعی)، طلاق بائن محسوب میشود و مرد حق بازگشت ندارد مگر پس از ازدواج زن با مرد دیگری و طلاق گرفتن از او.
تفاوت طلاق رجعی با طلاق بائن
- در طلاق بائن، مرد حق بازگشت به زن را در مدت عده ندارد و اگر بخواهد دوباره با زن ازدواج کند، باید عقد جدیدی انجام شود.
- طلاق بائن به چند دسته تقسیم میشود که شامل طلاق بائن صغیره (طلاق دختر قبل از بلوغ)، طلاق بائن یائسه (طلاق زن بعد از یائسگی)، طلاق خلع و مبارات (طلاق با توافق زن و مرد) و طلاق سوم (پس از دو طلاق رجعی) میشود.
- طلاق رجعی به مرد این امکان را میدهد که در صورت پشیمانی، بدون نیاز به عقد مجدد به زندگی مشترک با زن بازگردد، اما نیازمند رعایت مقررات و شرایط خاصی است که در قوانین و مقررات شرعی و قانونی تعریف شده است.
آیا در این طلاق مهریه پرداخت میشود؟
در طلاق رجعی، مسائل مربوط به مهریه به شرح زیر بررسی میشود:
پرداخت مهریه
مهریه عندالمطالبه: اگر مهریه عندالمطالبه باشد، زن میتواند در هر زمانی که بخواهد، حتی پیش از طلاق، مهریه خود را از شوهر مطالبه کند. در طلاق رجعی نیز زن میتواند مهریه خود را مطالبه کند و شوهر موظف به پرداخت آن است.
مهریه عندالاستطاعه: اگر مهریه عندالاستطاعه باشد، زن میتواند مهریه خود را زمانی که شوهر توانایی پرداخت داشته باشد، مطالبه کند. در این حالت نیز زن حق مطالبه مهریه را در زمان طلاق رجعی دارد.
نکات مهم در مورد مهریه و این طلاق
- پرداخت نفقه در مدت عده: در مدت عده طلاق رجعی مرد موظف به پرداخت نفقه زن است. این نفقه شامل هزینههای روزمره زندگی زن در مدت عده میشود.
- حق بازگشت و تأثیر آن بر مهریه: اگر مرد در مدت عده به زن بازگردد (رجوع کند)، همچنان ملزم به پرداخت مهریه خواهد بود. بازگشت به زندگی مشترک تغییری در تعهد پرداخت مهریه ایجاد نمیکند.
- عدم تأثیر طلاق بر تعهد پرداخت مهریه: اصولاً طلاق تأثیری بر تعهد پرداخت مهریه ندارد. حتی در صورت وقوع طلاق، زن حق دریافت مهریه را دارد.
بنابراین، در طلاق رجعی همانند سایر انواع طلاق، مهریه زن باید پرداخت شود و زن میتواند مهریه خود را مطالبه کند. شرایط و نوع مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) تعیینکننده زمان و نحوه پرداخت مهریه خواهد بود.