رنگین کمان یک پدیده نوری است و زمانی رخ می‌دهد که نور خورشید از قطره‌های آب در هوا عبور کند و داخل قطره‌ها شکسته و انعکاس داده شود. این پدیده بیشتر مواقع پس از بارش باران و پراکنده شدن ابرها در آسمان ظاهر می‌شود. با ما در دلتا همراه باشید.
چیستی و چرایی رنگین کمان
اثر این پدیده به دلیل شکست و انعکاس نور درون قطره‌های آب ایجاد می‌شود. وقتی نور خورشید از سطح قطره آبی عبور می‌کند، به طور جداگانه به رنگ‌های مختلف شکسته می‌شود. این رنگ‌ها شامل طیف رنگی از قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، آبی روشن و بنفش هستند.
پس از شکست نور، این رنگ‌ها به صورت دایره‌هایی در داخل قطره‌ها ظاهر می‌شوند. نور سپس از سطح داخلی قطره برخوردار می‌شود و انعکاس می‌یابد.
در نهایت، نور از سطح قطره خارج شده و یک رنگین‌کمان را تشکیل می‌دهد. در کاملترین شکل آن، رنگ قرمز در بالا و رنگ بنفش در پایین قرار می‌گیرد، در حالی‌که رنگ‌های دیگر در بین آن‌ها قرار می‌گیرند.
باید توجه داشت که رنگین کمان به علت انتشار نور و شکست نور در داخل قطره‌ها، در فضای سه بعدی شکل می‌گیرد و در واقع هر قطره آب ممکن است رنگین کمان خود را داشته باشد.
تعداد رنگ‌های رنگین‌کمان
رنگین‌کمان در کاملترین شکل شامل هفت رنگ اصلی است که به ترتیب از بالا به پایین عبارتند از قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، آبی روشن و بنفش. این رنگ‌ها ناشی از شکست نور خورشید در قطرات آب موجود در هوا است. در واقع، نور خورشید که شامل طیف کامل رنگی است، هنگام عبور از قطرات آب، شکسته می‌شود و رنگ‌های مختلف طیف نور در خروجی دیده می‌شوند که به شکل همگرا و متوالی قرار گرفته و رنگین‌کمان را ایجاد می‌کنند. اما مهم است بدانید که رنگین کمان یک پدیده پیوسته است و رنگ‌ها به طور متناوب و متمایزی نمایان می‌شوند، بنابراین در شرایط خاص ممکن است برخی از رنگ‌ها کمتر قابل رؤیت باشند یا رنگ‌های دیگری نیز مشاهده شوند.
افسانه‌های پیرامون رنگین‌کمان
درباره رنگین کمان، برخی باورها و افسانه‌های غیرعلمی وجود دارند که به طور عمومی توسط عده‌ای پذیرفته می‌شوند. اما ارزش علمی ندارند و توضیحات علمی در مورد پدیده رنگین‌کمان با این باورها تفاوت دارند. در زیر توضیحی اجمالی درباره برخی از این باورهای غیرعلمی آمده است:
منشأ فیزیکی برای قوس قزح
طبق این باور در نقطه‌ای از زمین، کشوری یا مکانی وجود دارد که اگر از طریق رنگین‌کمان وارد آن شویم، به دنیایی دیگر می‌رسیم. این باور در داستان‌ها و افسانه‌ها رایج است و هیچ پایه منطقی ندارد.
شفابخشی و خواص طبی رنگین کمان
برخی معتقدند که رنگین کمان دارای خواص شفابخش و طبی است و می‌تواند برخی از بیماری‌ها را درمان کند. این باور نیز بر اساس باورهای سنتی و افسانه‌ای شکل گرفته است و هیچ ارتباط علمی مستقیمی با خواص طبی رنگین کمان وجود ندارد.
باید درک کنیم رنگین کمان یک پدیده طبیعی است که بر اساس قوانین نورشناسی و شکست نور در آب ایجاد می‌شود. توضیحات علمی این پدیده می‌تواند به درک بهتر آن کمک کند.
یک رنگین‌کمان برای همه؟
رنگین کمان به طور کامل و وضوح در دید همه افراد ظاهر نمی‌شود و وابسته به عوامل مختلفی مانند شرایط نوری، زاویه دید، وضوح بینایی فرد و مکان قرارگیری فرد نسبت به رنگین کمان است. همچنین، هر فرد ممکن است رنگین‌کمان را به صورت متفاوتی مشاهده کند. این اتفاق می‌تواند به دلیل تفاوت در حساسیت به رنگ‌ها باشد. در حالت معمول، رنگین کمان به صورت هفت رنگ اصلی شامل قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، آبی روشن و بنفش ظاهر می‌شود، اما شدت و روشنایی هر رنگ ممکن است در دید هر فرد متفاوت باشد.
دایره یا نیم‌دایره؟
رنگین‌کمان یک دایره کامل است که در برخی تصاویر به صورت نیم‌دایره نشان داده می‌شود. این نیم‌دایره در واقع نتیجه تابش نور خورشید به طور مستقیم به زمین است و معمولا به دلیل شکست نور در قطرات آب، نیم‌دایره رنگین‌کمان مشاهده می‌شود. اما در واقعیت، رنگین کمان به صورت یک دایره کامل است که در شرایط مناسب و از یک منظر مناسب، قابل مشاهده است.
