در مرکز شهر همدان و ابتدای خیابان شریعتی این شهر مقبره‌ای تاریخی وجود دارد که آن را با نام آرامگاه استر و مردخای می‌شناسند. اینجا مکانی مقدس برای یهودیان است. یهودیان معتقدند این آرامگاه متعلق به استر یکی از ملکه‌های ایران و عمویش مردخای است. این آرامگاه یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی همدان است.
استر و مردخای چه کسانی بودند؟
استر دختری یهودی متولد سرزمین پارس بود که پانصد سال قبل از میلاد مسیح در این سرزمین زندگی می‌کرد. نام پدرش حایل بود که خیلی دنیا را ترک کرده بود و استر با عمویش مردخای زندگی می‌کرد. مردخای یکی از مشاوران خشایارشاه بود و زمانی که خشایارشاه همسرش وشتی را طلاق داد، با استر ازدواج کرد و او ملکه ایران شد و این‌گونه مردخای نیز مقام بالایی در دربار پادشاهی ایران گرفت.
استر به معنای ستاره درخشان
نام اصلی ملکه یهودی خشایارشاه هدسه بوده؛ ولی می‌گویند زیبایی و جمال او به حدی بوده که به نام استر به معنای ستاره شهرت یافته بوده است.
چرا آرامگاه استر و مردخای جایگاه خاصی بین یهودیان دارد؟
خشایارشاه وزیری داشت که از قدرت گرفتن یهودیان در دربار پادشاهی ایران می‌ترسید پس هرکاری می‌کرد تا بتواند حکم اخراج قوم یهود را بگیرد. اصلی‌ترین دلیل محبوبیت استر و مردخای شجاعت این دو شخص در جلوگیری از وقوع این اتفاق بود. آن‌ها توانستند با استفاده از جایگاه مناسبشان در دربار، جلوی عملی شدن این حکم را بگیرند.
روزی که دستور منع اجرای این حکم صادر شد برای یهودیان بسیار با ارزش بوده و به عید پوریم مشهور است و هنوز هم بعد از گذشت صدها سال این روز را جشن می‌گیرند. به همین دلیل آرامگاه استر و مردخای یکی از مهم‌ترین زیارتگاه‌های یهودیان نه‌تنها در ایران؛ بلکه در دنیا است. قدمت بسیار زیاد بنای این آرامگاه نیز بر اهمیت و محبوبیت آن در دنیا افزوده است.
معماری تاریخی آرامگاه استر و مردخای
برای ساخت این بنای تاریخی چهارگوش از آجر و سنگ استفاده شده است. درست است که این مقبره یکی از زیارتگاه‌های مهم یهودیان است؛ اما سبک معماری اسلامی قرن هفتم را می‌توان به‌وضوح در آن مشاهده کرد. برای ورود به قسمت اصلی آرامگاه باید از یک در کوچک سنگی که به‌وسیله کلون باز و بسته می‌شود عبور کنید.
در میان اتاق اصلی آرامگاه دو قبر به چشم می‌خورد که متعلق به استر و مردخای هستند. بر روی تابوت‌های آن‌ها نیز متنی به زبان عبری حک شده است. گفته می‌شود در قدیم یک جلد از کتاب تورات که روی پوست آهو نوشته شده بوده در این مقبره وجود داشته که حالا در موزه فرهنگی هنری همدان نگهداری می‌شود.
چه زمانی می‌توان به بازدید از آرامگاه استر و مردخای رفت؟
اگر قصد بازدید از این زیارتگاه مقدس را دارید باید بدانید که اینجا شنبه‌ها تعطیل است؛ اما در باقی روزهای هفته می‌توانید از ساعت 9 صبح تا 20 عصر به دیدن این آرامگاه بروید. این ارامگاه به همراه جاهای دیگری مانند عباس آباد و گنجنامه از جمله مهم‌ترین جاذبه‌های همدان محسوب می‌شود.
