روانشناسی بالینی یکی از شاخه های روانشناسی است که بدون تجویز دارو می تواند بیماران را درمان کند. ما در دلتامگ سعی کردیم این نوع روانشناسی و کاربردهای آن را توضیح دهیم.
روانشناسی بالینی چیست؟
روانشناسی بالینی به تحقیقات و آموزه های کاربردی، اصول و روش هایی اطلاق می شود که به درک و پیش بینی و کاهش ناسازگاری و ناتوانی و مشکلات فکری، رفتاری، عاطفی، زیستی، روانی و اجتماعی کمک می کند.
بر اساس این تعریف، مهارت های مورد نیاز این رشته عبارتند از: سنجش و تشخیص، مداخله و درمان، مشورت دادن و تحقیق و در آخر اصول اخلاقی و حرفه ای.
تعریف جامع روانشناسی بالینی
روانشناسی بالینی بر جنبه های مختلف عملکرد انسان در سطوح مختلف تمرکز دارد.
از دوران نوزادی تا سالمندی از روانشناسی بالینی استفاده می شود. روانشناسان می توانند با این افراد هم به صورت انفرادی و هم به صورت گروهی با خانواده آنها کار کنند. همچنین در بیمارستان ها یا حتی مدارس، روانشناسان بالینی می توانند خدمات خود را ارائه دهند.
تفاوت روانپزشک و روانشناس بالینی
روانشناس بالینی و روانپزشک هر دو نحوه عملکرد مغز، احساسات و افکار را می دانند و می توانند بیماری های روانی را با گفتار درمان کنند. اما این دو تفاوت هایی نیز دارند. در ادامه برخی از این تفاوت ها بیان شده است:
اولین تفاوت این دو در مسیر تحصیلی آنهاست. روانپزشکان به تحصیل در رشته پزشکی می پردازند و پس از اتمام پزشکی عمومی به تخصص خود در روانپزشکی ادامه می دهند. اما روانشناس بالینی در مقطع دبیرستان در رشته علوم انسانی تحصیل می کند و پس از قبولی در دانشگاه در رشته روانشناسی بالینی تحصیل می کند. این فرد پس از اخذ مدرک فوق لیسانس یا دکترا می تواند مطب خود را داشته باشد یا در مراکز مشاوره فعالیت کند.
تفاوت دوم: روانشناسان بالینی هیچ دارویی تجویز نمی کنند و برای این کار باید از روانپزشک کمک بگیرند و این کار را زیر نظر او انجام دهند.
تفاوت سوم: یک روانپزشک بیماری را تشخیص می دهد، درمان را مدیریت می کند و طیف گسترده ای از روش های درمانی را برای بیماری های پیچیده روانی انجام می دهد. در این میان روانشناس بالینی برای درمان بیماران تنها به روان درمانی می پردازد.
افرادی که به روانشناس بالینی نیاز دارند
از جمله افرادی که می توانند از خدمات روانشناس بالینی بهره مند شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افرادی که نگرانی و ترس دارند.
- افرادی که افسرده هستند و به خودکشی فکر می کنند.
- افرادی که قصد دارند عمداً به خود یا دیگران آسیب برسانند.
- افرادی که مشکلات خواب دارند.
- افرادی که مبتلا به اختلال وسواس فکری هستند.
- افرادی که مواد مخدر و الکل مصرف می کنند.
- افرادی که به چیزی مانند قماربازی و غیره معتاد هستند.
- افرادی که از بدن خود ناراضی هستند.
- افرادی که دچار بیش فعالی هستند و اختلال کمبود توجه دارند.
- افرادی که از دوران کودکی مبتلا به بیماری هایی مانند اوتیسم، ناتوانی ذهنی، بیش فعالی، اضطراب، افسردگی و مشکلات یادگیری هستند.
زیرمجموعه های روانشناسی بالینی
روانشناسی بالینی دارای زیرمجموعه هایی به شرح زیر است:
روانشناسی کودک
امروزه توجه به موضوع روانشناسی کودک بسیار مهم است. روانشناسان بالینی کودک بیماران را از کودکی تا نوجوانی درمان می کنند. این افراد به درمان اختلالات یادگیری، عصبانیت یا اختلالات رشدی می پردازند و در زمینه تجربه های ناخوشایند، آزار روحی و جسمی به کودکان و نوجوانان کمک می کنند.
روانشناسی سلامت
روانشناسان سلامت برای درمان بیماران روانی – اجتماعی آموزش دیده اند. این افراد بیشتر بیمارانی را درمان می کنند که به خود آسیب می رسانند.
روانشناسی اعصاب
روانشناسان اعصاب رفتار و عملکرد مغز و سیستم عصبی مرکزی و آناتومی را بررسی می کنند. بیشتر کار این افراد در زمینه تشخیص و درمان آسیب های مغزی، سکته مغزی، آلزایمر، پارکینسون و اختلالات یادگیری می باشد.
روانشناسی سالمندی
روانشناسان سالمندان روی سلامت روانی، جسمی و اجتماعی سالمندان مطالعه می کنند. این افراد معمولاً افسردگی، اختلالات شناختی و بیماری های مزمن را در سالمندان درمان می کنند.
حرف پایانی
روانشناسی بالینی یکی از رشته های تخصصی روانشناسی است که این روزها به دلیل تغییر نیازهای افراد و تغییر در رویکردها مورد توجه ویژه قرار گرفته است. بهتر است قبل از مراجعه به روانشناس بدانید کدام گرایش برای راهنمایی و ارائه خدمات مناسب تر است.
