در این نوشتار از دلتامگ شما را با یک مفهوم عجیب آشنا میکنیم. ساعت بیولوژیکی بدن! بدن ما یک ساعت هوشمند است. یعنی حتی اگر انسان در یک مکان اریک و ایزوله هم باشد بدن میتواند روز و شب را تشخیص دهد و ساعت خواب و بیداری را تنظیم کند. این موضوع طی یک آزمایش اثبات شده است، در ویدئویی که در همین مطلب قرار داده ایم این موضوع مشخص است.
ساعت بیولوژیکی بدن چیست؟
تحقیقاتی که به ما کمک کرد تا در مورد ساعت بدن یا ساعت بیولوژیکی موجود در هر یک از سلولهای ما بیاموزیم، جایزه نوبل را برای سه محقق همراه داشت.
کارگروه جایزه نوبل در مورد کار جفری هال، مایکل روسباس و مایکل یانگ میگوید: «ساعت زیستی، تولید مثل و کار بدن ما را در طول روز به روشی دقیق کنترل میکند. ساعت درونی بدن عملکرد اندامهای حساس مانند رفتار، سطح هورمونها، خواب، دمای بدن و متابولیسم را تنظیم مینماید.
انسانها ماشینهای سنجش زمان هستند، بنابراین به نظر میرسد که برای همگام سازی ساعتهای بدن خود باید در فواصل زمانی معینی بخوابند و غذا بخورند.
تحقیقات نشان میدهد که وقتی با کار کردن در شیفتهای شب، پروازهای بین قارهای یا بیدار ماندن تمام شب با نوزاد، زمان خواب و بیداری طبیعی بدن خود را مختل میکنیم، بهای آن را میپردازیم. برهمزدن برنامه خواب بدن، فشار خون را افزایش میدهد و بر هورمونهای گرسنگی و سطح قند خون تأثیر میگذارد.
مشکلات ناشی از سوء استفاده از ساعت بیولوژیکی چیست؟
البته همه ما ممکن است با شرایط خاصی مانند بیدار شدن در شب یا داشتن مشکل در خواب در برخی مواقع مواجه شویم که ممکن است گاهی اتفاق بیفتد، اما اگر در درازمدت بر خلاف ساعت بدن خود عمل کنیم، میتواند منجر به افزایش وزن و بیماری شود.
فرد ترک، محقق ساعت بدن میگوید: ممکن است یکی از دلایل اصلی بیماریهای مزمنی باشد که ما داریم این باشد که ساعت زیستی بدن جا به جا شده است.
مثلاً ببینیم وقتی دیر یا نیمه شب غذا میخوریم چه اتفاقی میافتد. ساعت اصلی بدن که با تغییر نور از روز به شب تغییر میکند، به ساعتهای مختلف بدن میگوید که چه زمانی برای شب استراحت کنند. اما ما این پیام را با خوردن غذاهای غیرمنتظره اشتباه میگیریم. به عنوان مثال، ساعت پانکراس باید بین وعدههای غذایی انسولین ترشح کند. محققان معتقدند خوردن مداوم در زمان نامناسب میتواند ساعت بدن را مختل کند. نتیجه عدم تعادل این مواد مغذی، مقابله با زمان بندی طبیعی قسمتهای مختلف بدن است. مثلاً بهم ریختن ساعت زیستی بدن موجب بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک در زنان میشود.
آیا ساعت بیولوژیکی بدن قابل تنظیم است؟
رویدادهای مختلف میتوانند باعث اختلال در ساعت بیولوژیکی بدن شوند و برای تنظیم دوباره آن باید از متخصصان کمک بگیریم! در ادامه سعی کردهایم به شما در تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن کمک کنیم.
گاهی اوقات به دلیل فعالیت زیاد، خواب و غذا خوردن ممکن است ساعت بیولوژیکی بدن برای مدتی نامنظم باشد یا الگوی آن تغییر کند. گاهی اوقات ممکن است پیش بیاید که مجبور شوید برای زندگی یا کار و تفریح به کشور دیگری سفر کنید که ساعات کاری آن با کشور خود تفاوت چشمگیری دارد
اگر به این کشورها سفر میکنید ساعت بیولوژیکی بدن شما ممکن است مختل شود و ممکن است جت لگ را تجربه کنید. در زبان انگلیسی، جت لگ وضعیتی است که خواب و آرامش شما را مختل میکند و ممکن است خوب نخوابید.
سخن آخر
وقتی بدنتان گیج است و نمیدانید چطور بخوابید با مشکلات زیادی مواجه خواهید شد که خستگی و سردرد اصلیترین آنهاست. شما باید به خودتان زمان بدهید تا ساعت بیولوژیکی خود را تنظیم کنید.
تصور کنید به مکانی سه ساعت دورتر از محل زندگی خود میروید. اگر ساعت 7 صبح در شهر جدیدی از خواب بیدار میشوید، ساعت بدن شما همچنان 4 صبح است. بنابراین شما 3 ساعت را از دست دادید. بهتر است چند روز به خود فرصت دهید تا خود را با این تغییرات وفق دهید، کار خود را به موقع انجام دهید و کارها را را به روشی که قبلاً انجام میدادید انجام دهید تا به همه چیز عادت کنید.