دیدن رویاهای ترسناک در تمام سنین مشکلی بسیار رایج است. اما در برخی موارد این مشکل جدی شده و سلامت فرد را به خطر می‌اندازد. در این مطلب ما به دلایل دیدن کابوس شبانه می‌پردازیم و راهکارهایی برای جلوگیری از آن ارائه می‌دهیم.
کابوس شبانه چیست و چه دلایلی دارد؟
کابوس شبانه به رویاهای ترسناکی گفته می‌شود که ما در دوره‌هایی از زندگی به دلایل مختلف تجربه می‌کنیم. در ادامه به دلایل رایج دیدن رویاهای ترسناک می‌پردازیم.
استرس و اضطراب
می‌توانیم استرس و اضطراب را به عنوان اصلی‌ترین عامل کابوس شبانه در نظر بگیریم. همه ما در زندگی روزمره، شرایط استرس‌زا را تجربه می‌کنیم و این روی روند خواب ما تاثیر می‌گذارد. اما اگر استرس و اضطراب به مشکلی روزمره در شما تبدیل شده و تمام جوانب زندگی شما را در برگرفته است باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
راهکارهایی که برای کاهش اضطراب و استرس از سوی روانشناسان معرفی می‌شود، عبارتند از:
- ورزش منظم
- تغذیه سالم
- مراقبه و مدیتیشن
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
عبور از حوادث تلخ و وحشتناک گاهی برای ما بسیار سخت است و روی خواب ما تاثیر می‌گذارد. تجربه‌های تلخ در گذشته مانند آسیب‌های جسمی، تصادف، از دست دادن عزیزان و … منجر به ایجاد اختلال در خواب و دیدن کابوس‌های شبانه می‌شود. برای درمان این اختلال باید به پزشک مراجعه کنید. اما با ایجاد تغییر در سبک زندگی و افزایش آگاهی از طریق مطالعه، می‌توانید در جهت بهبود قدم بردارید.
بی خوابی
خواب ناکافی روی خلق و خوی ما تاثیر منفی می‌گذارد. ذهن ما در طول روز در حال پردازش محیط اطراف است. وقتی ما با انرژی کم و خلق پایین، کارهای روزمره را انجام می‌دهیم، در شب با حال بد به خواب می‌رویم و این باعث دیدن رویاهای ترسناک می‌شود.
اختلال خواب
انواع مشکلات مربوط به اختلال خواب، باعث می‌شود که ما رویاهای ترسناک شبانه را تجربه کنیم. در واقع این اختلالات، چرخه خواب و بیداری ما را تحت تاثیر قرار می‌دهند و باعث می‌شوند که رویاهای عجیبی ببینیم.
از جمله این اختلالات می‌توانیم به سندرم پای بی‌قرار اشاره کنیم که خواب شبانه را تحت تاثیر قرار داده و منجر به دیدن کابوس می‌شود.
مصرف برخی از داروها
مصرف برخی از داروهای ضدافسردگی، فشار خون و … باعث تغییر در خلق ما و دیدن رویاهای بد شبانه می‌شود. در این شرایط باید حتماً موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
مصرف الکل و مواد مخدر
سوء مصرف الکل و مواد مخدر، روی ذهن ما تاثیرات منفی به جا می‌گذارد و منجر به بروز اختلالاتی در خواب می‌شود. همچنین ممکن است بر اثر مصرف بیش از حد این مواد، رویاهای بد شبانه را تجربه کنیم. برای مثال مصرف ماریجوانا باعث می‌شود که مدت خواب REM ما کاهش پیدا کند و رویاهای ترسناک ببینیم. برای ترک این مواد باید حتما با یک مشاور مشورت داشته باشید.
راه‌های پیشگیری از کابوس‌های شبانه در کودکان
کودکان از نظر جسمی و روانی بسیار آسیب‌پذیر هستند و با کوچکترین اشتباه در نحوه تربیت ممکن است ناخواسته به آنها صدمه بزنیم. دیدن کابوس شبانه در کودکان بیش فعال یا مبتلا به افسردگی بسیار رایج است. برای حل این مشکلات حتماً باید به روانشناس کودک مراجعه کنید. اما والدین هم می‌توانند با انجام راهکارهای زیر، کیفیت خواب کودک را بهبود ببخشند:
- پخش موسیقی ملایم هنگام خواب
- تشویق کودک به فعالیت بدنی در طول روز
- کنترل مصرف شکر به ویژه در ساعات نزدیک به خواب شبانه
- بازی کردن با کودک و حمایت عاطفی از او
چند راهکار برای رهایی از کابوس‌های شبانه
برای رهایی از رویاهای ترسناک، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا مشکل شما به صورت ریشه‌ای برطرف شود. اما ما در اینجا چند راهکار روانشناسی ارائه می‌دهیم که روی خواب شما تاثیر گذاشته و از دیدن رویاهای بد شبانه جلوگیری می‌کند.
- در طول روز چرت‌های کوتاه داشته باشید: شاید باور نکنید اما این کار باعث می‌شود که خواب شبانه راحت‌تری را تجربه کنید.
- مصرف شکر و کافئین را کنترل کنید: مصرف این محصولات، روی کیفیت خواب شما تاثیر بدی می‌گذارد.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید: رعایت رژیم غذایی سالم و سبک به ویژه در شب‌ها باعث می‌شود که خواب راحت‌تری را تجربه کنید و کم‌تر خواب ترسناک ببینید.
- ورزش منظم داشته باشید: ورزش منظم و داشتن فعالیت جسمانی، استرس و اضطراب شما را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود که خواب باکیفیت‌تری را تجربه کنید.
سخن پایانی
استرس و اضطراب در زندگی مدرن به یک چالش بزرگ تبدیل شده و مشکلات زیادی را برای ما ایجاد می‌کند. تجربه کابوس شبانه هم مشکلی رایج است که بسیاری از افراد در دوره‌هایی از زندگی آن را تجربه می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم که برای حل ریشه‌ای مشکلات با یک روانشناس مشورت داشته باشید.
