تا به حال برای شما پیش آمده است که کار یا پروژه مهمی را به تعویق بیندازید و یا به اصطلاح کارها را به دقیقه نود موکول کنید؟ یا برای شروع کارهای مهم و ضروری زندگی هر بار بگویید: از شنبه! شاید تا به حال شنیده باشید که دیگران در این موقعیتها به شما میگویند: اهمال کار. اما معنی اهمال کاری چیست؟ در ادامه با دلتامگ همراه باشید تا درباره معنی اهمال کاری و علتهای به وجود آمدن و روش درمان آن بهتر بدانید:
اهمال کاری چیست؟
اهمال کاری به معنای عقب انداختن غیر ضروری کارهاست، اما عقب انداختن کارها همیشه به معنی اهمال کاری نیست؛ زمانی شخص اهمالکار محسوب میشود که میداند عقب انداختن کارها ممکن است عواقب و تبعات منفی داشته باشد. مثلا اگر یک هفته تا امتحان باقی مانده و شما میدانید که ممکن است یک شب مانده به امتحان به دلیلی نتوانید درس بخوانید، اما باز هم خواندن برای امتحان را به شب آخر موکول کنید شما در حال اهمالکاری هستید. اما اگر دوست دارید صبح روز تعطیلتان را بخوابید و بعد از ظهر برای خرید از خانه خارج شوید، این به معنای اهمالکاری نیست زیرا عقب انداختن خرید تبعات و عواقبی برای شما به همراه ندارد.
عوامل موثر در اهمال کاری
در ادامه با چند دلیل از مهمترین دلایل اهمال کاری آشنا میشوید:
اضطراب مهم ترین عامل در به تعویق انداختن کارها
روانشناسان با توجه به گرایشهای مختلف روانشناسی عوامل مختلفی را برای اهمال کاری نام میبرند که در ادامه به مهمترین آنها خواهیم پرداخت. بسیاری از روانکاوان علت اصلی به تعویق انداختن کارها را اضطراب میدانند. در واقع اگر برای انجام کاری اضطراب داشته باشید بیشتر احتمال دارد که آن را به تعویق بیندازید؛ کمالگرایی درباره نتیجه کارها و ترس از شکست اضطراب شما را تشدید کرده و بر عملکرد شما تاثیر میگذارد. مثلا فردی که برای شرکت در کنکور توقع بسیار بالایی از خود دارد و به دنبال نتیجهای بسیار عالی است احتمال بیشتری دارد که دچار اهمالکاری شود.
روشهای تربیتی نامناسب
انتظارات زیاد و نابجای والدین از کودکان نیز میتواند دلیل دیگری برای افزایش کمالگرایی، ترس از شکست و اهمال کاری در کارها باشد. والدینی که از کودکان خود انتظارات بسیار بالایی دارند به این مسئله دامن میزنند
والدین کنترلگر
والدین کنترلگر که همیشه برای کودک تصمیم گرفتهاند و به او آموختهاند که در زتدگیاش هیچ گونه اختیاری ندارد ممکن است فرزند اهمال کاری داشته باشند چون این کودکان در بزرگسالی بر علیه روش تربیتی پدر و مادر شورش میکنند و کارها را به بعد موکول میکنند تا ثابت کنند که میتوانند برای زندگی خود تصمیم بگیرند.
یادگیری اهمالکاری
بعضی از روانشناسان معتقدند که ما این رفتار را یاد میگیریم؛ برای مثال وقتی چندین بار در شب امتحان درس میخوانیم و نمره قبولی میگیریم، گمان میکنیم که تا همیشه از پس کارها در دقایق آخر برمیآییم.
مغز از اهمالکاری لذت میبرد
مغز انسان به گونهای طراحی شده است که از به تعویق انداختن کارها لذت ببرد، اصولا انسانها نمیتوانند به درستی، عواقب به تعویق انداختن کارها را حدس بزنند، پس ترجیح میهند در زمان حال به جای پرداختن به پروژههای مهم و ضروری به فعالیتهای لذت بخش و سرگرم کننده مانند فیلم دیدن یا گشتن در شبکههای اجتماعی بپردازند.
کمبود عزت نفس
در واقع بین عزت نفس پایین و اهمالکاری رابطه مستقیمی وجود دارد و هر دو سبب تقویت دیگری میشود؛ یعنی اگر شما عزت نفس پایینی داشته باشید و مدام تصور کنید که نتیجه کارهای شما بد است و منجر به شکست میشود بیشتر اهمال کاری میکنید وهر چه بیشتر اهمالکاری کنید عزت نفس شما کمتر میشود.
استرس مثبت
کسانی که مدام کارهای خود را به لحظات پایانی موکول میکنند دچار استرس هستند، اما این استرس مغز و بدن آنها را در حالت برانگیختگی نگهمیدارد و باعث میشود تا کارها را به اتمام برسانند. هر چند این استرس در کوتاه مدت باعث میشود تا کارهای ما انجام شود اما در دراز مدت تحمل حجم زیادی از استرس باعث میشود تا آسیبهای جبران ناپذیری به ذهن و جسم وارد شود.
آیا اهمالکاری و تنبلی تفاوت دارند؟
برخلاف تصور عموم که تنبلی را مترادف با اهمالکاری در نظر میگیرند این دو مقوله با هم تفاوت دارند اما تفاوت آنها ظریف است و باید دقت کرد که به درستی تشخیص بدهید که آیا یک فرد اهمالکار هستید یا تنبل و بعد برای مقابله با آنها اقدام کنید. افراد تنبل به دلیل میل زیاد به هیچ کاری نکردن هیچ برنامهای برای خود ندارند. اما افراد اهمال کار برنامهریزی میکنند و در انجام دادن وظایف خود در موعد مقرر ناتوان میمانند. در واقع اهمالکاران مدیریت زمانی ضعیفی دارند اما تنبلها اصلا برای انجام کاری برنامهریزی نمیکنند.
راهکارهای غلبه بر اهمالکاری
برای غلبه بر اهمال کاری میتوانید از چند روش زیر کمک بگیرید:
- وظایف خود را روی کاغذ بنویسید و آن را به قدمهای کوچک تبدیل کنید
- برای خود پاداش تعیین کنید و بعد از انجام هر قدم به خود پاداش بدهید
- عوامل حواس پرتی خود را شناسایی کنید و آنها را کم کم از بین ببرید
- برای یک روز وظایف سنگینی در نظر نگیرید، به خاطر داشته باشید که در نظر گرفتن قدمهای بزرگ برای شروع اهمالکاری را افزایش میدهد.
سخن پایانی
اهمالکاری در درازمدت زندگی شغلی، تحصیلی و اجتماعی شما را تحت تاثیر قرار داده و با کم کردن عزت نفس شما سبب تشدید اضطرابها و مشکلات روحی میشود. از طرفی اهمالکاری علاوه بر خودتان، خانواده، همکاران و اطرافیان شما را نیز تحت تاثیر قرار میدهد و سبب نابسامانی در روابط بین فردی میشود. اگر به مطالب روانشناسی علاقه دارید مقاله پنیک را با سکته قلبی اشتباه نگیرید را مطالعه کنید