در اواخر سال ۲۰۲۲، ناسا یک آزمایش خاص برای طرحهای دفاع از سیاره زمین در مقابل سیارکها تدارک دید و فضاپیمای دارت خود را به یک سیارک کوبید. این برخورد آگاهانه، منجر به نتیجه موفقیتآمیز و رفتاری غیرمنتظره از سیارک دیمورفوس شد. در این مقاله، به ماجرای برخورد دارت و تغییرات رفتاری دیمورفوس میپردازیم.
ناسا ماموریت آرتمیس ۳ را برای اقامت بر روی کره ماه در برنامه خود دارد که درباره جزئيات آن، میتوانید مقاله مربوطه را در لینک داده شده بخوانید.
موقعیت دیمورفوس در فضا
دو جرم آسمانی سالهاست که در فاصله بسیار زیادی از ما قرار دارند. یکی از این اجرام، یک سیارک بزرگ به نام “دیدیموس” است که دارای قمری سیارکی بوده و نام آن “دیمورفوس” است که پیشازاین عملیات، هر ۱۱ ساعت و ۵۵ دقیقه بهدور آن میچرخید. دیدیموس تقریباً پنج برابر قمر خود است.
دیمورفوس بهقدری از زمین دور است که محققان تا سالها نمیتوانستند ابعاد و ماهیت آن را تشخیص بدهند و مطمئن نبودند که این سیارک گردوغبار است یا جرمی جامد است. پس از اولین مشاهدات، مشخص شد که این سیارک، بیضوی شکل و ناهموار است که روی آن، تختهسنگهای پراکندهای وجود دارد.
ماجرای عملیات برخورد فضاپیمای دارت
مدتی بود که ناسا مشغول تحقیق روی تغییر مدار جرمی اجسام بود. این موضوع مربوط به دفاع زمین در برابر اجرام است. این سؤال مهم دراینخصوص وجود داشت که آیا انسان میتواند با برخورد انتخابی خود، مسیر سیارکها و اجرام را تغییر بدهد؟
برای پاسخ به این پرسش، فضاپیمایی با ابعاد حدودی یک یخچال معمولی ساخته شد که قرار شد در سپتامبر ۲۰۲۲ به سمت دیمورفوس حرکت کند. برخورد فضاپیمای دارت به این سیارک، مدار آن را بهاندازه ۳۲ دقیقه کندتر کرد. به این شکل که دیمورفوس، پس از برخورد هر ۱۱ ساعت و ۲۳ دقیقه بهدور دیدیموس حرکت مداری خود را انجام میداد.
تا به اینجا ناسا، از عملیات موفقیتآمیز خود خرسند بود تا اینکه خبری همه این اتفاقات را تغییر داد. رفتار سیارک حتی پس از برخورد نیز تغییر کرده بود.
رفتار غیرمنتظره سیارک چه بود؟
در یک بازدید علمی از رصدخانه کالیفرنیا، یک معلم دبیرستانی به همراه شاگردان خود، به کمک تلسکوپ موجود در آنجا، از دیمورفوس دیدن کردند. طی این رخداد، آنها دریافتند که سیارک در مدت یک ماه زمان گذشته، یک دقیقه کندتر حرکت میکند.
آنها یافتههای خود درباره تأثیر برخورد فضاپیمای دارت را، در نشستی که انجمن نجوم کشور آمریکا برگزار کرده بود اعلام کردند. محققان تلاش کردند که نقص پروژه خود را بیابند؛ اما چیزی دستگیرشان نشد.
طبق نظر پژوهشگران، این مسئله، احتمالاً به موقعیت قرارگیری دیدیموس و قمر آن وابسته بوده است. ازآنجاییکه دیمورفوس در حالت قفل کشندی (چرخش قمر کاملاً متصل به جرم مرکزی مثل ماه و زمین) قرار داشته است، بهاحتمال زیاد این مدل قرارگیری، دوره چرخش آن را پس از برخورد فضاپیمای دارت تغییر داده است.
سخن آخر
زمین تا پیش از عملیات برخورد فضاپیمای دارت به دیمورفوس، در برابر تهاجم سیارکها بیدفاع شناخته میشد. پس از این عملیات، مشخص شد که انسان قدرت تغییر جهت و زمان چرخش مداری اجرام را دارد؛ هر چند که علم انسان هنوز درباره تمامی جنبههای این اتفاق کامل نیست؛ اما کلیت این پروژه خبر بسیار خوبی برای آینده انسان است.
امیر
27 شهریور 1402 در 9:53 ق.ظ
چه خوب است که انسان به این حقیقت هم نازل شود که میتواند تاریخ را نيز تغییر بدهد.
نگین آشناگر
27 شهریور 1402 در 1:27 ب.ظ
ممنون دوست عزیز از همراهی شما