جدیدترین و پرسروصداترین خبر امسال مربوط به فرود هندیان در جنوب ماه بود. این ماه‌نورد علاوه بر کشف گنجی خاص در آنجا، شواهدی از اولین زلزله در جنوب ماه را نیز ثبت کرد. به هر میزانی که زمین‌لرزه برای انسان شناخته شده است این پدیده در ماه که به آن “ماه‌لرزه” گفته می‌شود هنوز برای انسان جای ابهامات زیادی دارد. این موضوع به دلیل مسئله اقامت در ماه در آینده نزدیک بسیار مهم است.
در مطلب در “جنوب ماه چه اتفاقی رخ داده است؟” به کشف جدیدی که تمام کشورها را سمت این قمر کشاند و عملیات چانداریان-۳ هندیان پرداخته‌ایم که در صورت نیاز به اطلاعات تکمیلی، می‌توانید این مطلب را نیز مطالعه کنید.
ماه از چه چیزی ساخته شده است؟
ساختار زمین‌شناسی ماه شباهت زیادی به سیاره ما دارد. در مرکز آن هسته‌ای داغ و متراکم قرار گرفته است که جنس آن بیشتر از آهن و مقداری نیکل است. هسته ماه نسبت به حجم آن کوچک و در حدود ۲۰ درصد از قطر آن است که این ویژگی آن نسبت به سیاراتی چون زمین متفاوت است. در سیاراتی چون زمین، ۵۰ حدود درصد قطر به هسته اختصاص دارد. دور هسته قسمتی مایع و آهنی وجود دارد و جنس گوشته آن عموماً سیلیکات است.
عناصر زیادی در ماه وجود دارند که بیشتر آنها آهن، اکسیژن، و سیلیکون هستند. اکسیژن ۴۵ درصد وزن حجمی این سیاره را تشکیل داده است.
زلزله در جنوب ماه به چه شکل است؟
ماه همانند قمرهای دیگری چون دیموس و فوبوس، از یک صفحه صخره‌ای و یکنواخت تشکیل نشده است و پیچیده‌تر از آنهاست. هنگامی که صفحات تکتونیکی ماه در اثر تغییر درجه حرارت ماه، برخورد شهاب‌سنگ یا کشش جزرومدی زمین بر روی ماه تغییر می‌کند، ماه‌لرزه‌ها اتفاق می‌افتند. شدت ماه‌لرزه‌ها عموماً کمتر از زمین است.
در کشف جدید زلزله در ماه، محققان هندی احتمال دادند که جداشدن و شناورشدن حباب‌های آهن در بخش گوشته ممکن است یکی از علت‌های زلزله در جنوب ماه باشد.
چگونگی کشف ماه‌لرزه جدید توسط هند
هنگامی که ناسا در سال‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ عملیات آپولو را اجرا کرد، اولین شواهد از امکان وقوع زلزله در جنوب ماه و شمال آن ثبت شد و به این وسیله، کم‌کم ساختار هسته ماه را کشف نمودند.
هندیان در عملیات چانداریان-۳ در روز ۲۳ آگوست ۲۰۲۳، یک ابزار خاص برای ثبت فعالیت‌های لرزه‌نگاری به سطح جنوب ماه فرستادند. این ابزار در روی ۲۶ آگوست، شواهدی از یک زلزله در جنوب ماه ثبت کرد. تأیید این مدل ماه‌لرزه‌ها به درک غارهای عجیب ماه کمک زیادی خواهد کرد. سازمان تحقیقات هند اعلام کرده که منبع این ماه‌لرزه به نظر طبیعی می‌رسد و در حال تحقیق است.
تاثیر زلزله در جنوب ماه روی تجهیزات آینده انسان
ماه‌لرزها بسته به قدرت خود می‌توانند خسارات مختلفی ایجاد کنند. اگر این ماه لرزه به حد کافی قوی باشد می‌تواند یک سکونتگاه فضایی را کاملاً نابود کرده و حتی باعث از‌دست‌رفتن اکسیژن ذخیره‌شده در این سیاره شود.
تأثیر ماه روی زمین‌لرزه
جالب است بدانید که اجسام پیرامون زمین، برحسب جرمی که دارند روی زمین‌لرزها اثرگذار هستند. جرم این نوع اجسام در کنار عکس فاصله آنها تا زمین، بر روی زلزله موثر است. بنابراین، بنابر موقعیت ماه نسبت به زمین، روی زمین‌لرزه اثر می‌گذارد؛ اما این مقدار کم است و شواهدی قطعی وجود ندارد که بگوید ماه عامل اصلی یا مهمی در وقوع زمین‌لرزه است.
سخن آخر
عملیات چانداریان-۳ زلزله در جنوب ماه را به ثبت رساند. این زلزله باتوجه‌به ساختار ماه، طبیعی بوده و در درک بهتر این قمر و غارهای عجیب آن کمک زیادی به دانشمندان می‌کند. ماه‌لرزه‌ها پدیده‌هایی هستند که همچون زمین‌لرزه، بسته به قدرت خود، می‌توانند برای آینده سکونت در ماه خطرآفرین باشند. به همین منظور، محققان در حال بررسی آن هستند.
