شرایط استناد به اسکرین شات یکی از سؤالاتی است که روزانه از ما سؤال میپرسند. اسکرینشات یکی از دستاوردهای تکنولوژی است که در سالهای اخیر استنادکردن به آن در دادگاهها بسیار شایع شده است. همراه دلتامگ باشید.
شرایط استناد به اسکرین شات
قانونگذار در ماده 655 قانون آیین دادرسی کیفری بیان داشته است که:
“در هر مورد که بهموجب قوانین آیین دادرسی و سایر قوانین و مقررات موضوعه اعم از حقوقی و کیفری، سند، مدرک، نوشته، برگه اجرائیه، اوراق رأی، امضا، اثر انگشت، ابلاغ اوراق قضائی، نشانی و مانند آن لازم باشد صورت الکترونیکی یا محتوای الکترونیکی آن حسب مورد با رعایت سازوکارهای امنیتی مذکور در مواد این قانون و تبصرههای آن کافی و معتبر است.”
بنابراین، ازآنجاییکه قانونگذار در ماده 655 قانون آیین دادرسی کیفری سعی کرده است که سیستم دادرسی را به سمت دادرسی الکترونیک سوق دهد، ازاینرو باتوجهبه سیستم الکترونیک قضایی استناد به اسکرین شات و پیامهای موجود در فضای مجازی نیز امری بدیهی و قابلقبول است.
آیا اسکرینشات مدرک محسوب میشود؟
در پاسخ به این سؤال نیز باید بگوییم پاسخ مثبت است؛ اما مثل سایر ادله اثبات دعوا که میتوان به آنها استناد کرد باید گفت استناد به اسکرین شات نیز اصول و مقررات خاص خود را دارد؛ اما آنچه مهم بوده این است که به جهت نوع این مدرک که الکترونیکی است نباید نسبت به آن اجحاف صورت گیرد و در پذیرش آن تردیدی شود.
بنابراین، لازم به ذکر است استناد به اسکرین شات ممکن است برای اثبات جرمی باشد و با همان اسکرینشات بتوان جرم را اثبات و مجرم را توسط قانون مجازات نمود.
دادگاه برای اینکه بتواند با استناد به یک دلیل الکترونیکی حکم صادر کند باید قبل از هر چیز اصالت آن دلایل را احراز کند. اصالت ادله الکترونیکی توسط کارشناسان رسمی دادگستری در حوزه فناوری قابلتشخیص است که پس از ارجاع به کارشناس صحت اسکرینشاتها و پیامها و سایر مدارک شما را تأیید میکنند و نهایتاً مبنای صدور رأی قرار میگیرد.
اما آنچه نباید فراموش کنید این است که اگر قرار است مدارکی علیه دیگری جمعآوری کنید نباید بهصورت غیرقانونی باشد. مثلاً اگر هنگام خیانت همسر با هک نمودن گوشی یا ایمیل یا اکانت وی اسکرینشات تهیه کنید نهتنها در دادگاه مورد پذیرش قرار نمیگیرد؛ حتی ممکن است استناد به اسکرین شات بر علیه خودتان اقدام مجرمانه تلقی و موجب محکومیت کیفری خود شما بشود. لازم به ذکر است طبق قانون مجازات اسلامی انجام این کار مجازات نیز دارد که مجازات آن تا 2 سال حبس و جزای نقدی است.