یکی از نوابغ مهم دنیای فیزیک جولیوس رابرت اوپنهایمر آلمانی – آمریکایی است که با ساختن بمب اتم، به‌عنوان نابغه نابودگر در علم فیزیک مشهور شد. فیلم جدید کریستوفر نولان نیز گواه بر شهرت زیاد این فیزیک‌دان برجسته دارد.
درباره همین فیلم، تیم دلتا ویدئویی کوتاه و جذاب را برای شما آماده کرده و اطلاعات بیشتری از این نابغه و زندگی او در اختیار شما گذاشته است.
زندگی اوپنهایمر در آلمان و آمریکا
جولیوس زاده نیویورک آمریکا، یهودی و اصالتا اهل آلمان بود و از اوضاع زندگی مرفهی برخوردار بود. پدرش یک تاجر لباس و مادرش الا نقاش بودند. همچنین برادر او نیز در هنگام بزرگسالی همچون او به سمت فیزیک‌دان شد. خانواده اوپنهایمر علی‌رغم محیط سخت‌گیرانه‌ای که داشت، شوق پیوستن به علم و هنر را در او ایجاد کرد. به‌گونه‌ای که او به جز علاقه به کانی‌ها، به اشعار و ادبیات نیز علاقه‌مند بود.
در سال ۱۹۳۷ و هنگامه‌های جنگ جهانی دوم، جان یهودیان بسیاری چون او به خطر افتاد، بنابراین، با کمک‌های مالی خود تعداد دیگری از بستگانش را به آمریکا آورد. جولیوس در آن زمان ۳۸ساله بود و لیسانس شیمی و دکترای خود را در رشته فیزیک گرفته بود. یکی از اساتید او به نام پرسی بریجمن استاد درس ترمودینامیکش او را به فیزیک علاقه‌مند کرد.
همکاری اوپنهایمر و انیشتین در پروژه منهتن جنگ جهانی
زمانی که آمریکا درصدد تشکیل گروهی برای پروژه منهتن جنگ جهانی دوم بود، ژنرالی به نام لزلی آر. او را برای مدیریت آزمایشگاه لوس آلاموس در نیومکزیکو برگزید. در ظاهر امر، جولیوس به‌هیچ‌وجه صلاحیت کافی را نداشت چرا که او جایزه علمی خاصی چون نوبل برنده نشده بود و حتی بستگانی داشت که به توریست بودن مشکوک بودند. او جوان، لاغر و سیگاری بود.
علی‌رغم تمام این ظواهر او در کنترل امور کارکنان و دانشمندانش، حقوق و مدیریت مجموعه زیردستانش بسیار خوب عملکرد و از پس مشکلات بین مأموران نظامی و دانشمندان به‌خوبی برآمد. در همین آزمایشگاه با نقشی که در توسعه بمب اتم داشت، به او لقب پدر بمب اتمی را اعطا کردند.
جالب است بدانید که یکی از اعضای این مجموعه آلبرت انیشتین معروف بود که از قضا رابطه خوبی با اوپنهایمر نداشت؛ اما همواره از نظر علمی به همدیگر احترام می‌گذاشتند و به‌واسطه کار با همدیگر آشنا شدند.
افتخارات و اکتشافات پدر بمب اتمی
چند نمونه از دستاوردهای او در علم فیزیک به شرح زیر است:
- فرایند اوپنهایمر – فیلیپس در همجوشی هسته‌ای
- نخستین پیش‌بینی تونل‌زنی کوانتومی
- نظریه مدرن ستاره‌های نوترونی و سیاه‌چاله‌ها، و مکانیک کوانتومی
- نظریه میدان‌های کوانتومی و برهم‌کنش‌های پرتوهای کیهانی
- تقریب بورنـ اوپنهایمر برای توابع موج مولکولی
همچنین او را بنیان‌گذار فیزیک نظری آمریکایی می‌شناسند که عمده این شهرت پس از دهه ۱۹۳۰ برای او ایجاد شد. پس از جنگ جهانی دوم او به‌عنوان مدیر در مؤسسه مطالعاتی در پرینستون خدمت کرد. جولیوس در سال ۱۹۶۷ در سن ۶۲ سالگی با تشخیص سرطان گلو در همان نیوجرسی درگذشت.
فیلم جدید نولان درباره این نابغه
در سال ۲۰۲۳ کارگردان مشهور بریتانیایی – آمریکایی فیلم جدید خود را درباره این شخصیت مشهور دنیای فیزیک ساخت. او که به ساختن فیلم‌های پیچیده و چرخش‌های زمانی عجیب خود شهرت دارد برای اکران این فیلم بسیار هیجان‌زده شد.
سخن آخر
اوپنهایمر پس از فرار به آمریکا در پروژه منهتن برای ساخت بمب اتمی مشارکت داشت و همین لقب پدر بمب اتمی را برای او ساخت. پس از بمباران هیروشیما ناکازاکی و خسارت‌های این ماجرا او از کرده خود پشیمان شد. علی‌رغم شهرت بد این اختراعش، خدمات او به دنیای علم فیزیک کم نبوده است.
