خیار غبن از جمله مواردی است که در قانون برای معاملات ملکی در نظر گرفته شده است. در برخی معاملات یکی از طرفین گمان میکند متحمل ضرری شده است؛ بنابراین قانون این بند را برای این افراد پیشبینی کرده است. همراه دلتا مگ باشید.
خیار غبن در معامله ملک چیست؟
زمانی که یکی از طرفین معامله، مال خود را به کمتر از قیمت واقعی آن واگذار کند یا اینکه مالی را قیمت خیلی بیشتر از بازار بخرد، میتواند معامله را بر هم زده که در قانون مدنی ایران به این مورد خیار غبن میگویند. در واقع قانون این امکان را به طرفی که سرش کلاه رفته است میدهد تا معامله را فسخ کند.
شرایط خیار غبن در معامله ملک
- اولین شرطی که برای خیار غبن میتوان به آن اشاره کنیم آن است که تفاوت قیمت باید فاحش باشد و در واقع نتوان از آن چشمپوشی کرد. برای مثال اگر شخصی ملکی را که ارزش آن یک میلیارد تومان است را به قیمت یک میلیارد و ده میلیون تومان خریده است، نمیتواند به استناد خیار غبن این معامله را فسخ کند. ماده 417 قانون مدنی، دراینخصوص بیان میدارد: «غبن در صورتی فاحش است که عرفاً قابل مسامحه نباشد.»
- دومین شرط از شروط مهم آن است که متضرر از قیمت اصلی ملک هنگام معامله نباید آگاه باشد؛ بنابراین اگر این فرد هنگام معامله آگاهانه از قیمت پول را پرداخته باشد، دیگر نمیتواند به استناد خیار غبن معامله ملک را بر هم بزند. ماده 418 قانون مدنی به این موضوع اشاره نموده است: «اگر مغبون در حین معامله عالم به قیمت عادله بوده است خیار فسخ نخواهد داشت.»
- در نهایت بهموجب ماده 420 قانون مدنی، استفاده از این خیار بعد از علم به آن فوری است و گذر زمان موجب اسقاط خیار فسخ میگردد. نکته دیگری که در ضوابط اعمال خیار غبن میبایست موردتوجه قرار گیرد؛ این است که بر اساس ماده 419 قانون مدنی، در تعیین مقدار غبن شرایط معامله نیز باید لحاظ شود.
پیشنهاد مطالعه: چند نکته مهم پیرامون مراحل انتقال سند خانه را بخوانید.