خانه بهنام، خانهای در قلب تاریخ که در اواخر دوران زندیه و اوایل دوران قاجار خشت به خشت پا به دنیا گذاشت. این عمارت که به عنوان یک خانه مسکونی ساختهشده بود، و در دوران پادشاهی ناصر الدین شاه قاجار مرمت شد و با نقاشیهای گوناگون تزیین شد. در صورتی که میخواهید با خانه تاریخی بهنام در تبریز آشنا شوید، تا پایان این مطلب با دلتامگ همراه باشید.
تاریخچه خانه بهنام
این خانه زیبا و تاریخی در مرکز شهر تبریز و در محله مقصودیه قرار دارد. برای رسیدن به این خانه باید به میدان ساعت و خیابان ارتش جنوبی بروید. خانه بهنام در اواخر دوره زندیه ساختهشده است. با سقوط زندیان و روی کار آمدن قاجار این خانه نیز به دست قاجاریان افتاد. در زمان ناصرالدین شاه قاجار، اقدامات زیادی برای این خانه انجام گرفت و بیشترین بازسازی مربوط به آن دورهاست. او اقدام به بازسازی این خانه کرد و آن را با نقاشیها و تزئینات بسیاری آراستهکرد. در واقع چیزی که امروز ما از این خانه میبینیم، سلیقه ناصرالدین شاه است.
معماری خانه تاریخی بهنام در تبریز
طراحی این خانه مانند بسیاری از خانههای قدیمی ایرانی، متشکل از دو حیاط اندرونی و بیرونی و یک ساختمان اصلی است. از ساختمانهای بزرگتر بهعنوان ساختمان قشلاقی و ساختمان کوچک بهعنوان ساختمان ییلاقی استفاده میشد. برای ورود به خانه باید ابتدا از سردر به هشتی و از هشتی به حیاط باغچه وارد شوید. پنجرههای اروسی این ساختمان با شیشههای رنگی به شمال و جنوب باز میشود. ایوان ستوندار در جنوب طنبی رفیع و بلند است. ارتفاع ستونهای ایوان شمالی معادل ارتفاع طنبی است.
تزیینات و نقاشیهای موجود در طاقچهها، شومینه طنبی و اتاقهای جنبی نیز چشمگیر است. در ضلع جنوبی بیرونی نیز فضاهایی شامل تراس تابستانی با ستونها، سرستونهای گچی مقرنس کاری و نیز فضای ورودی و چند اتاق دیگر دیدهمیشود. زیر اتاق طنبی حوضخانه است. سقف حوضخانه گنبد با کادربندی آجری و با سکوهای جانبی و حوض سنگی دارای جلوه خاصی است.
اندرونی خانه در شمالیترین بخش ساختمان قرار گرفته که طرفین آن را اتاقهایی در قسمت شرق و غرب و مشرف به حیاط اندرونی تشکیل دادهاند. پشتبام اتاقهای اندرونی بهصورت مهتابی استفاده میشود. این بخش ساختمان دارای زیر زمین نیز است که اتاقهای زیر طنبی برای نشیمن تابستانی و دیگر اتاقها بهصورت انباری و مطبخ در آن، مورد استفاده قرار میگرفت.
پیشنهاد مطالعه: شکوه معماری ایرانی در این آرامگاه