تنظیم سند رسمی اجاره و نکات مربوط به آن

برای استحکام قراردادهای اجاره، جلوگیری از هرج و مرج و کاهش نزاع در دادگاه‌ها در قانون ثبت اسناد و املاک، موجر و مستاجر باید سند رسمی قرارداد اجاره را تنظیم کنند. در صورتی که قرارداد مربوطه به صورت عادی منعقد گشته باشد هریک از طرفین می‌تواند با مراجعه به دادگاه، دعوای الزام به تنظیم سند رسمی اجاره را اقامه نماید.

همچنین موجر و مستاجر املاک تجاری تابع قانون روابط موجر و مستاجر قبل  از سال 1376 می‌توانند با اتمام قرارداد، دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی را به دادگاه ارائه نمایند.

براساس قوانین ثبت اسناد و املاک کشور، قرارداد اجاره در صورتی رسمی محسوب می‌شود که طرفین، نسبت به تنظیم سند رسمی در اداره ثبت اسناد و املاک یا دفاتر اسناد رسمی نزد مامورین در حدود صلاحیت آنان اقدام نمایند. لازم به ذکر است که اجاره نامه‌های تنظیم شده توسط بنگاه معاملات املاک هرچند دارای کد رهگیری باشد، یک اجاره نامه عادی تلقی می‌گردد.

براساس قوانین موجود بین موجر و مستاجر، با اتمام مدت تعیین شده در قرارداد اجاره، رابطه استیجاری میان طرفین پایان می‌یابد و طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی اجاره از سوی موجر و مستاجر قابل طرح نمی‌باشد .در حالی که براساس ماده 7 قانون روابط موجر و مستاجر در صورتی که فی مابین طرفین قراردادی تنظیم نگشته باشد یا مدت آن پایان یافته باشد،  هریک از طرفین می‌توانند دعوای الزام به تنظیم سند رسمی را در مرجع صالح مطرح نمایند.

نحوه تنظیم اجاره نامه جدید توسط دادگاه

در ابتدای کار، دادگاه به اجاره نامه عادی که فی مابین موجر و مستاجر منعقد شده است توجه می‌نماید. در صورتی که میان موجر و مستاجر قراردادی موجود نباشد، دادگاه با توجه به عرف و عادت و شرایط مرسوم منطقه شرایط تنظیم سند اجاره را تعیین می‌نماید.

دعوای الزام به تنظیم سند اجاره از سوی موجر و مستاجر به عنوان خواهان علیه طرف دیگر در دادگاه قابل طرح می‌باشد. در صورتی که ضمن قرارداد حق انتقال بغیر، شرط شده باشد مستاجر دوم می‌تواند علیه مستاجر اول (در صورت وجود سند رسمی) و یا علیه موجر(در صورت عدم قرارداد اجاره توسط مستاجر اول) دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی اجاره را به دادگاه ارائه نماید.

مطالعه بیشتر: مطلب «انحلال قرارداد اجاره به چه معناست؟» را در دلتا مگ بخوانید.