بازار مسکن در ایران سال‌هاست که با نوسانات متعددی مواجه بوده و این روزها یکی از سؤالات پرتکرار مخاطبان این است: «بازار مسکن کی از رکود خارج می‌شود؟» برای پاسخ به این پرسش کلیدی، باید به بررسی عوامل اقتصادی و شاخص‌های تأثیرگذار بر این بازار بپردازیم. در این مقاله از مجله دلتا، با نگاهی به مفهوم نقدینگی و نسبت پول به شبه‌پول، به تحلیل وضعیت کنونی بازار املاک و مستغلات می‌پردازیم و چشم‌اندازی از آینده آن ارائه می‌دهیم.
نقدینگی و نقش آن در بازار مسکن
نقدینگی، یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی، از دو بخش اصلی تشکیل شده است: پول(اسکناس، سپرده‌های دیداری) و شبه‌پول (سپرده‌های بلندمدت بانکی). نسبت پول به شبه‌پول، شاخصی است که می‌تواند وضعیت بازار مسکن را پیش‌بینی کند. بر اساس آمارهای اقتصادی، در بهمن ۱۴۰۳ این نسبت به حدود ۳۱ درصد رسیده است. کارشناسان معتقدند تا زمانی که این شاخص به بالای ۴۰ درصد نرسد، نمی‌توان انتظار رونق قابل‌توجهی در بازار املاک داشت.
علت این موضوع به ماهیت شبه‌پول بازمی‌گردد. شبه‌پول، شامل سپرده‌های بلندمدتی است که در بانک‌ها نگهداری می‌شود و به دلیل سود بالا یا عدم اطمینان اقتصادی، از گردش در بازار خارج شده است. در چنین شرایطی، حجم پول در دسترس برای سرمایه‌گذاری در بخش مسکن کاهش می‌یابد و این امر به تداوم رکود منجر می‌شود.
چه عواملی رکود بازار مسکن را تشدید می‌کند؟
علاوه بر نقدینگی، عوامل دیگری نیز بر رکود بازار مسکن تأثیر دارند:
– تورم عمومی: افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز و قیمت مصالح ساختمانی، توان خرید متقاضیان را کاهش داده است.
– سیاست‌های پولی و بانکی: نرخ سود بالای سپرده‌های بانکی، سرمایه‌ها را به سمت بانک‌ها سوق می‌دهد.
– عدم اطمینان اقتصادی: نوسانات ارزی و نگرانی‌های سیاسی، تمایل به سرمایه‌گذاری در املاک را کم کرده است.
چشم‌انداز آینده بازار مسکن
برای خروج بازار مسکن از رکود، نیاز به افزایش گردش پول در اقتصاد و کاهش حجم شبه‌پول است. این امر می‌تواند از طریق سیاست‌های کلان اقتصادی، مانند کاهش نرخ سود بانکی، تشویق سرمایه‌گذاری در بخش مسکن، و ایجاد ثبات اقتصادی محقق شود. بر اساس پیش‌بینی‌ها، در صورت بهبود شرایط اقتصادی و افزایش نسبت پول به شبه‌پول، احتمالاً در سال ۱۴۰۴ شاهد تحرکاتی در بازار املاک خواهیم بود.
چرا باید بازار مسکن را رصد کنیم؟
برای سرمایه‌گذاران، خریداران و حتی مستأجران، آگاهی از وضعیت بازار مسکن امری حیاتی است. تحلیل شاخص‌های اقتصادی مانند نقدینگی و نسبت پول به شبه‌پول، می‌تواند به تصمیم‌گیری هوشمندانه‌تر کمک کند. شما چه نظری دارید؟ به نظرتان چه زمانی بازار مسکن از رکود خارج خواهد شد؟ دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
