آپاندیس؛ درد مرموز شکم که باید جدی بگیرید

آپاندیس یک عضو بدون خاصیت اما پردردسر است و زمانی که تصمیم بگیرید خود را نشان دهد، قطعا کار ما را به بیمارستان می‌کشد. اگر آپاندیس پاره شود منجر به عفونت خطرناکی در بدن می‌شود، پس لازم است نشانه‌های آن را بشناسیم تا بتوانیم فورا به پزشک مراجعه کنیم. در ادامه این مقاله از مجله دلتا، علائم آپاندیس و راه درمان آن را باهم می‌خوانیم.

آپاندیس چیست؟ آپاندیس در کدام قسمت بدن قرار دارد؟

آپاندیس زائده کوچک متصل به روده است و در سمت راست شکم قرار دارد. آپاندیس هیچ عملکرد شناخته‌شده‌ای در بدن ندارد اما زمانی که ملتهب یا مسدود شود، می‌تواند منجر به شرایط اورژانسی و جراحی فوری شود. التهاب آپاندیس یا آپاندیسیت از دلایل شایع درد شکم است و اگر به‌موقع درمان نشود، با پاره شدن آپاندیس محتویات عفونی داخل شکم می‌ریزد که می‌تواند منجر به التهاب شدید و عفونت گسترده (پریتونیت) در بدن شود. این وضعیت بسیار خطرناک و نیازمند مداخله فوری پزشکی است.

علائم آپاندیس

آپاندیس معمولا با درد شکم و از اطراف ناف شروع شده و به قسمت‌هایی پایینی سمت راست شکم منتقل می‌شود که به درد آپاندیس معروف است. نشانه‌های آپاندیس در خانم‌ها و آقایان تفاوتی ندارد. برخی از علائم رایج آپاندیس عبارت‌اند از:

• درد ناگهانی و شدید در سمت راست پایین شکم: این درد مهم‌ترین نشانه آپاندیس است و ممکن است با حرکت، تنفس عمیق، سرفه، یا فشردن ناحیه شکم تشدید شود.
• تهوع و استفراغ
• از دست دادن اشتها
• تب خفیف تا متوسط
• نفخ شکم و یبوست یا اسهال
• احساس ناتوانی یا گرفتگی در دفع گاز

تشخیص اشتباه آپاندیس با سایر بیماری‌ها

آپاندیس ممکن است با بیماری‌های دیگری که باعث درد شکم می‌شوند اشتباه گرفته شود که عبارتند از: مشکلات کیسه صفرا مانند التهاب یا سنگ کیسه صفرا، مشکلات روده‌ای مانند انسداد روده یا دیورتیکولیت، عفونت‌های دستگاه ادراری در مثانه و کلیه، بارداری خارج رحمی و کیست تخمدان. توجه به علائم هر کدام از این بیماری‌ها به ما در تشخیص زودهنگام آپاندیس کمک می‌کند.

درمان و عمل آپاندیس

در برخی موارد که آپاندیس در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود و عفونت شدید نیست، ممکن است پزشک ابتدا از آنتی‌بیوتیک‌ برای کنترل عفونت استفاده کند و جراحی را به تاخیر بیاندازد. در نهایت، در اکثر موارد نیاز به جراحی برای برداشتن آپاندیس وجود دارد و درمان اصلی آن جراحی است. دو روش اصلی برای جراحی وجود دارد:

آپاندکتومی با لاپاروسکوپی

در این روش کمتر تهاجمی، جراح از طریق چند برش کوچک در شکم و با استفاده از یک دوربین کوچک آپاندیس را خارج می‌کند. این روش بهبود سریع‌تری دارد و معمولا بیمار می‌تواند ظرف چند روز به فعالیت‌های عادی خود بازگردد.

آپاندکتومی باز

اگر آپاندیس پاره یا عفونت گسترده شده باشد، جراحی باز انجام می‌شود. در این روش با ایجاد یک برش بزرگ‌تر آپاندیس برداشته شده و همزمان پاکسازی عفونت از ناحیه شکم انجام می‌شود.

پیشگیری از آپاندیس

هیچ روش برای پیشگیری از آپاندیس وجود ندارد. با این حال، برخی تحقیقات نشان می‌دهند که رژیم غذایی غنی از فیبر که شامل میوه‌ها و سبزیجات تازه است، ممکن است خطر ابتلا به آپاندیسیت را کاهش دهد. در واقع فیبر می‌تواند از انسداد در سیستم گوارشی جلوگیری کند و سبب بهبود عملکرد روده‌ شود.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر هر یک از علائم زیر را دارید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید:

• درد ناگهانی و شدید در سمت راست پایین شکم که با حرکت تشدید می‌شود
• تب همراه با درد شکم
• تهوع و استفراغ که برای چندین ساعت ادامه دارد
• از دست دادن اشتها و نفخ شدید شکم

توجه داشته باشید که تشخیص زودهنگام آپاندیسیت اهمیت زیادی دارد، زیرا اگر آپاندیس پاره شود می‌تواند زندگی بیمار را به خطر بیاندازد. بنابراین درصورتی که مشکوک به آپاندیس هستید، هرگز آن را نادیده نگیرید و به محض مشاهده علائم باید به پزشک مراجعه کنید.