دریافت مهریه پس از ازدواج مجدد از نظر قانونی در ایران دارای شرایط خاصی است. در حقوق ایران، مهریه یک حق مالی است که زن بهمحض عقد ازدواج مالک آن میشود و ازدواج مجدد زن یا شوهر تأثیری بر حق مهریه زن از همسر قبلی ندارد. همراه مجله دلتا باشید.
دریافت مهریه بعد از ازدواج مجدد
در ادامه به شرایط و نکات مهمی که در این زمینه وجود دارد، اشاره میکنم:
مهریه حق زن است
زن بهمحض جاری شدن عقد ازدواج، مالک مهریه میشود و ازدواج مجدد او یا شوهر در اصل این حق تأثیری نمیگذارد. زن میتواند هر زمان که بخواهد مهریه خود را از همسر سابق مطالبه کند.
ازدواج مجدد زن
اگر زنی پس از طلاق یا فوت همسرش، دوباره ازدواج کند، همچنان میتواند مهریه ازدواج اول خود را دریافت کند. ازدواج دوم باعث از بین رفتن حق مهریه ازدواج قبلی نمیشود.
ازدواج مجدد شوهر
اگر مردی دوباره ازدواج کند، مهریه همسر اول او همچنان پابرجاست و او ملزم به پرداخت مهریه همسر اول (در صورت مطالبه) است.
پرداخت مهریه بهصورت قسطی
در صورتی که مرد توانایی پرداخت مهریه بهصورت یکجا را نداشته باشد، میتواند از دادگاه تقاضای تقسیط مهریه را مطرح کند. ازدواج مجدد مرد ممکن است باعث شود که دادگاه وضعیت مالی او را در نظر بگیرد و مقدار اقساط را براساس توان مالی او تنظیم کند.
مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه
اگر مهریه بهصورت «عندالمطالبه» تعیین شده باشد، زن هر زمانی میتواند آن را مطالبه کند. اما اگر مهریه «عندالاستطاعه» باشد، زن تنها زمانی میتواند آن را مطالبه کند که شوهر توانایی مالی پرداخت مهریه را داشته باشد و این موضوع باید به اثبات برسد.
در نتیجه، ازدواج مجدد زن بههیچوجه مانع از دریافت مهریه او از ازدواج قبلی نمیشود و زن همچنان میتواند حق خود را از همسر سابق مطالبه کند.
ادامه شرایط و نکات مربوط به دریافت مهریه پس از ازدواج مجدد:
تأثیر فوت مرد
اگر مردی فوت کند و مهریه همسرش را پرداخت نکرده باشد، زن میتواند مهریه خود را از اموال بهجامانده از شوهر دریافت کند. در این حالت، مهریه زن جزء بدهیهای شوهر محسوب میشود و باید قبل از تقسیم ارث میان ورثه پرداخت شود. ازدواج مجدد زن هیچگونه تأثیری بر حق او برای دریافت مهریه از اموال شوهر متوفی ندارد. در حال حاضر به دلیل شرایط اقتصادی بسیاری از آقایان به دادن مهریه بهصورت قسطی روی آوردهاند، در این رابطه مطلب پرداخت نکردن اقساط مهریه را مطالعه کنید.
حق زن در صورت ازدواج موقت (صیغه)
در ازدواج موقت نیز مهریه وجود دارد، اما شرایط آن با ازدواج دائم متفاوت است. در ازدواج موقت، مهریه باید در هنگام عقد تعیین شود و اگر تعیین نشود، عقد باطل است. زن میتواند مهریه خود را در مدت عقد موقت یا بعد از پایان آن مطالبه کند. ازدواج مجدد زن در این مورد نیز حقی از او برای دریافت مهریه صیغه از بین نمیبرد.
توافقات جدید در ازدواج مجدد
در صورتی که زن دوباره ازدواج کند و بخواهد در خصوص مهریه همسر اول خود به توافقاتی برسد، میتواند با همسر سابق خود توافقی کند؛ مثلاً بخشی از مهریه را ببخشد یا شرایط پرداخت جدیدی تعیین کنند. این توافقات باید بهصورت کتبی و قانونی انجام شود تا معتبر باشد.
ضمانت اجرای عدم پرداخت مهریه
در صورتی که مرد از پرداخت مهریه امتناع کند، زن میتواند از طریق دادگاه اقدام کند. اگر مرد توانایی مالی داشته باشد و از پرداخت مهریه خودداری کند، ممکن است به درخواست زن حکم جلب صادر شود. اما اگر مرد اثبات کند که توانایی مالی برای پرداخت مهریه را ندارد، دادگاه ممکن است مهریه را بهصورت اقساط تعیین کند.
حق زن بر مهریه در موارد بخشش (بذل)
در صورتی که زن با میل خود مهریه را ببخشد (در اصطلاح «بذل مهریه»)، حق دریافت مهریه از بین میرود. اما اگر زن تنها بخشی از مهریه را ببخشد، مابقی آن همچنان قابل مطالبه است. بنابراین اگر زن قبل از ازدواج مجدد یا بعد از آن، مهریه خود را نبخشیده باشد، میتواند آن را دریافت کند.
ازدواج دوم با مهریه جدید
در صورتی که زن دوباره ازدواج کند، مهریه جدیدی در ازدواج دوم برای او تعیین خواهد شد که کاملاً جدا از مهریه ازدواج اول است. ازدواج مجدد زن حق او بر مهریه ازدواج اول را از بین نمیبرد، و او میتواند هم مهریه ازدواج اول و هم مهریه ازدواج دوم را مطابق با شرایط آنها مطالبه کند.
در نهایت، قانون ایران مهریه را بهعنوان یک حق مستقل از شرایط ازدواج مجدد در نظر میگیرد و این حق همچنان به قوت خود باقی است مگر اینکه خود زن آن را ببخشد یا در خصوص آن توافق جدیدی کند.