تقسیم ارث فرزند فوت شده قبل از مادر یکی از سؤالاتی است که بسیاری از افراد از ما می‌پرسند. معمولاً زمانی که حرف از انحصاروراثت می‌شود، ارث‌بردن فرزند از ترکه والدین در نگاه اول به ذهن می‌آید؛ اما گاهی با فوت فرزند قبل از پدر و مادرش و تقسیم ارث میان ورثه متوفی مواجه می‌شویم. همراه دلتامگ باشید.
تقسیم ترکه فرزند فوت شده
بعد از فوت شخص، یک یا هردوی والدین وی ممکن است در قید حیات باشند. همچنین ممکن است فرد دارای فرزند و همسر یا بدون همسر و فرزند باشد. در ادامه قانون تقسیم ترکه با شرط در قید حیات بودن والدین را بررسی و تشریح می‌کنیم.
برای بررسی تقسیم ارث فرزند فوت شده قبل از مادر باید در ابتدا وراث متوفی را مشخص کنیم. در صورت وجود این فرض، فرد فوت شده ممکن است وراث دیگری از جمله حالاتی که در ذیل قید کردیم داشته باشد:
- پدر و یا مادر فرد فوت شده زنده باشد و شخص فرزندی نداشته باشد.
- پدر و یا مادر فرد فوت شده در قید حیات باشد و شخص دارای فرزند یا فرزندانی باشد.
- پدر و یا مادر فرد فوت شده فوت نکرده باشد و شخص متوفی دارای همسر و فرزندان در قید حیات باشد.
تقسیم ارث فرزند فوت شده بدون همسر و فرزند
برای توضیح تقسیم ارث فرزند فوت شده باید بگوییم که اگر پدر یا مادر متوفی در قید حیات هستند و متوفی همسر و فرزندی نداشته باشد. درصورتی‌که یکی از پدر و مادر یا هر دو در قید حیات باشند، مادر یک‌سوم از ترکه و پدر دو سوم از ترکه را به ارث خواهد برد.
طبق ماده ۹۰۶ قانون مدنی، اگر یکی از والدین در قید حیات باشد، تمام ترکه از فرزند فوت شده را به ارث می‌برد.
سهم‌الارث مادرشوهر و پدرشوهر
قانون در خصوص تقسیم ارث فرزند فوت شده با وجود والدین و فرزندان می‌گوید که باتوجه‌به جنسیت و تعدد فرزندان جزئیات متفاوتی دارد. ماده‌های ۹۰۸ و ۹۰۹ قانون مدنی دراین‌رابطه بیان می‌کنند:
- وراث پدر و مادر متوفی به همراه یک دختر: در این حالت هریک از پدر و مادر متوفی یک‌ششم از ترکه و تک‌فرزند دختر نیمی از اموال برجای‌مانده را به ارث می‌برد. مابقی میان وراث به نسبت سهامشان تقسیم می‌شود.
- وراث پدر و مادر متوفی و چند دختر: بااین‌وجود نیز پدر و مادر متوفی یک‌ششم از ماترک و دو سوم از ترکه میان فرزندان دختر به‌تساوی تقسیم می‌شود. مابقی نیز به نسبت سهام میان وراث تقسیم می‌شود.
- وراث پدر و مادر متوفی و یک یا چند فرزند پسر: در این فرض پدر و مادر یک‌ششم از ارثیه و فرزندان پسر به نسبت مساوی مابقی ترکه را به ارث خواهند برد.
تقسیم ارث با شرط وجود همسر و والدین
در طبقات ارث، همسر جزو وراث سببی بوده که به‌واسطه یک عقد با فرد متوفی ارتباط ایجاد کرده است. طبق قانون و ماده ۹۱۳ قانون مدنی جمهوری اسلامی:
- سهم‌الارث مرد از همسر متوفی خود در صورت عدم وجود فرزند، نیمی از ترکه و در صورت وجود فرزند یک‌چهارم ترکه است.
- سهم‌الارث زن از مرد متوفی در صورت عدم وجود فرزند یک‌چهارم ترکه و در صورت وجود فرزند یک‌هشتم از ترکه است.
بعد از تقسیم این سهم‌الارث مابقی ترکه میان وراث به نسبت سهمشان تقسیم خواهد شد.
طبق قانون جدید تقسیم ترکه بر پایه شرع اسلام، والدین در طبقه اول از طبقات ارث بوده و بر اساس آنچه که گفتیم از فرزند فوت شده خود ارث می‌برند.
نکته مهم آن است که این ارث شامل بدهی‌ها و دیون او نیز می‌شود. پس از اینکه با کمک یک وکیل انحصاروراثت نسبت به تحریر ترکه اقدام شد، باتوجه‌به ماده‌های قانون مدنی مشخص شده، سهم‌الارث والدین از فرزند فوت شده مشخص می‌شود.
