همه انسان‌ها در طول خواب، رویا می‌بینند. مطالعات انجام‌شده در آزمایشگاه‌های خواب نشان داده‌اند که به صورت متوسط، ۸۴ درصد مرحله‌ای از خواب که به آن مرحله حرکات سریع چشم می‌گوییم، با رویابینی همراه است. به نظر می‌رسد آنچه در افراد مختلف متفاوت است، میزان یادآوری این رویاها بعد از بیدار شدن است. اما به راستی چه میشود که خواب‌هایمان را به یاد می‌آوریم؟ در این نوشتار از دلتامگ به بررسی علل به یاد آوردن خواب می‌پردازیم.
به یاد آوردن خواب
با وجود اینکه حدود ۲ ساعت از خواب ما رویا است، اغلب افراد رویاها را به یاد نمی‌آورند و این حالت کاملا طبیعی است. ۸۲ درصد ما بلافاصله بعد از بیدار شدن محتوای رویاهای خود را به خاطر می‌آوریم. بعد از گذشت ۵ دقیقه، ۵۰ درصد این اطلاعات فراموش میشود و بعد از ۱۰ دقیقه، فقط ۱۰ درصد محتوای رویاها قابل یادآوری است.
به این دلیل که در طول خواب، حافظه کارکردی ما خاموش است. اطلاعات جدیدی که به ذهن وارد میشود، در این بخش از حافظه نگهداری و پردازش و سپس به حافظه بلند مدت منتقل میشود، بنابراین رویاها در حافظه ما ثبت نمی‌شود.
گاهی افراد فقط رویا نمی‌بینند و رویاهای آن‌ها حالت کابوس دارد. ممکن است کابوس، هم علت‌های جسمی داشته باشد و هم علل روانی.
یکی از دلایل جسمی که باعث کابوس دیدن میشود، پرکاری تیروئید است. از سوی دیگر، گاهی کسانی که دچار اضطراب هستند یا حادثه خیلی ناخوشایندی برایشان اتفاق افتاده، این رویداد را مکرر به یاد می‌آورند. استرس‌هایی که انسان در طول روز تجربه می‌کند هم می‌تواند رویاها را به کابوس تبدیل کند.
کسانی که خواب منقطع دارند و به دلیلی خوابشان با کیفیت نیست، مدام از خواب بیدار می‌شوند. رویاهای خود را به یاد می‌آورند و حس می‌کنند خیلی خواب می‌بینند.
غیر از اضطراب، استرس و افسردگی، اختلال‌های دیگر خواب هم می‌تواند از دلایل به یاد آوردن رویاها باشد. مثلا اختلال تنفسی در زمان خواب که از نشانه‌های آن خروپف است.
شخصیت افراد هم تا حدی در میزان به یادآوری رویاها نقش دارد به طوری که هنرمندان و کسانی که توانایی تجسمی و بنابراین حافظه بزرگ‌تری برای تصاویر دارند، بیشتر از سایرین رویاهای خود را به یاد می‌آورند.
هیجانات
به‌طور کلی، هسته اصلی رویا یک هیجان است و هر چه این هیجان، مثل ترس درون ذهن فرد شدت بیشتری داشته باشد، تصاویر مربوط به آن با شدت بیشتری در خواب ظاهر میشود.
