فروش طلا بدون اجازه شوهر از جمله مواردی است که خانمها گاهی به دنبال آن هستند. دادن هدیه توسط زن و شوهر به یکدیگر امری بسیار رایج و نشاندهنده محبت میان آنها است. اکثر هدایا نیز از اموالی هستند که در صورت استفاده، مصرف شده و از بین میرود. به عنوان مثال هدیهای مانند لباس، با استفاده مستهلک شده و به مرور از بین خواهد رفت. همراه دلتامگ باشید.
مالکیت زن بر طلا
طبق نظام حقوقی خانواده، حقوق و تکالیف مالی زن و شوهر مشخص شده است. خرج و مخارج که در واقع نفقه زندگی است، بر عهده مرد بوده و زن مالک چیزی است که با دسترنج خود به دست میآورد.
حالا اگر زن از حقوق خود طلا یا نقرهای خریده یا آنها را از منزل پدری با خود بیاورد، مالکیت آن با خودش است اجازه هرگونه دخل و تصرفی را در آن دارد. پس در این حالت مرد نسبت به کارها و تصرفاتی که زن در اموال خودش میکند، هیچ ادعایی نمیتواند داشته باشد.
همچنین گاهی مرد هدیهای در قالب هبه از جنس طلا یا نقره به زن میدهد. در این شرایط نیز زن مالک طلا و نقره بوده و فروش طلا بدون اجازه شوهر ممکن است اما حالت دیگری نیز وجود دارد.
در حال حاضر به دلیل تورم بالا، اغلب مردان پسانداز خود را به شکلی غیرنقد، در قالب طلا و نقره جمعآوری کرده به عنوان مثال اقدام به خرید طلای بیاجرت کرده یا طلای بدون جواهرات خریداری میکنند تا با یک تیر دو نشان بزنند.
در این حالت هم ارزش پول خود را حفظ میکنند و هم همسرشان میتواند از این زیورآلات استفاده کند. در این حالت مرد طلا را به زن هدیه نمیدهد و در واقع هدف او سرمایهگذاری است. بنابراین در این حالت فروش طلا بدون اجازه شوهر ممکن نیست.
اما چون استفاده از طلا چیزی از ارزش آن کم نمیکند، به زن این اجازه را میدهد که از طلا استفاده کند. در اصطلاح حقوقی به چنین حالتی اذن در انتفاع میگویند. یعنی زن فقط حق استفاده از زیورآلات را داشته و مالک آن نخواهد بود.
فروش طلا بدون اجازه شوهر
در ابتدای متن دو حالت را بیان کردیم: حالتی که زن صرفا اجازه استفاده از طلا را داشته و حالتی که طلا به زن هدیه شده است. در فرض اول چون زن مالک طلا نبوده و صرفا حق استفاده از آن را دارد، طبیعتا امکان فروش طلا بدون اجازه شوهر وجود ندارد.
اما در فرضی که شوهر طلا را به زن هدیه میدهد، زن مالک طلا بوده و حق فروش طلا بدون اجازه شوهر را خواهد داشت.
طلا به جای مهریه و نفقه
از دیگر مواردی که زن و شوهر با اختلاف مواجه میشوند این است که در بسیاری موارد، مرد طلایی را به زن هدیه میدهد، سپس هنگامی که اختلاف بینشان ایجاد میشود، مرد مدعی میشود که آن طلاها را بابت مهریه و یا نفقه به زن داده بوده است. به عبارت دیگر روغن ریخته را نذر امامزاده میکند!
باید توجه داشت که چنین امری ممکن نیست؛ زیرا در هنگام هدیه دادن، مرد بابت بدهی خود یعنی نفقه یا مهریه چنین کاری را انجام نداده است. اساس عقد هبه و هدیه دادن به شکلی رایگان و بلاعوض است؛ نه این که بابت بدهی و طلب چنین کاری انجام دهد. پس نمیتوان چنین هدیهای که به مالکیت زن درآمده است را بابت بدهی مرد به زن از جهت مهریه و یا نفقه به حساب آورد.
البته اگر در هنگام هدیه دادن، مرد چنین چیزی را بیان کرده و از زن رسید دریافت کند، در واقع این عمل مصداق هدیه نبوده و پرداخت مهریه خواهد بود.