همه قولنامه‌ها بی‌اثر می‌شوند!

بی اثر شدن قولنامه از جمله مواردی بوده که چند وقتی است به دلیل ریسک‌ها و خطر‌هایی که دارد در دست بررسی است و جدیداً با نظر صریح رهبر انقلاب در حال حذف‌شدن است. همراه دلتامگ باشید تا با هم بررسی کنیم که بعد از حذف‌شدن قولنامه‌ها در معاملات چه اتفاقی خواهد افتاد؟ همراه دلتامگ باشید.

بی اثر شدن قولنامه

معامله قولنامه‌ای به نوع رایجی از معاملات در بازار مسکن گفته می‌شود که در ادبیات حقوقی به آن اسناد رسمی نیز می‌گویند. در قانون آنچه که بیشتر افراد با آن آشنا هستند، معامله قولنامه‌ای تحت عنوان مبایعه‌نامه است.

قولنامه یک سند عادی است که در دادگاه اعتبار دارد؛ بنابراین مفاد آن باید اجرا شده و اگر یکی از دو طرف از اجرای تعهد خود شانه خالی کرد دادگاه می‌تواند او را احضار کند. همچنین اگر فروشنده ملک بر خلاف مفاد قولنامه از حضور در دفتر اسناد رسمی به خریدار خودداری کند، باید در دادگاه پاسخگو باشد.

ثبت‌کردن سند تجاری و مسکونی در ایران معمولاً به دو صورت انجام می‌شود؛ یا ملک موردنظر دارای سند تک برگی هست یا اینکه معامله به‌صورت قولنامه‌ای انجام شده است.

قطعاً بهترین نوع سند، سند تک برگی است که فروشنده به خریدار ارائه می‌کند. املاک یا زمین‌هایی که به‌صورت قانونی سند ندارند، از تمام یا حداقل بخشی از حقوق معمول محروم هستند.

ساده‌ترین اتفاق این است که نمی‌توان سند آن‌ها را در دفاتر اسناد رسمی نقل‌وانتقال داد؛ بنابراین چاره‌ای نمی‌ماند جز اینکه انجام معامله از طریق قولنامه باشد.

نداشتن سند یک نقطه‌ضعف بزرگ است؛ اما چرا بعضی از افراد به خریدوفروش قولنامه‌ای علاقه داشته و چرا مشتری خانه‌های بدون سند زیاد است؟ علت این موضوع آن است که این واحدها معمولاً قیمت‌های پایین‌تری نسبت به واحدهای دارای سند تک برگی دارند. افرادی که به دنبال ملک هستند و فقط می‌خواهند صاحب‌ملک شوند؛ اما برایشان مهم نیست که ملک سند رسمی داشته باشد، معمولاً اقدام به خرید خانه‌های بدون سند تک برگی می‌کنند.

از آن طرف بسیاری از افراد هستند که در این معامله قولنامه‌ای شرکت می‌کنند و خانه یا ملک موردنظر خود را با قیمت پایین‌تر خریداری می‌کنند. احتمالاً پی دردسر‌های بعدی را هم به تن خود می‌مالند.

محدودیت نقل‌وانتقال سند گاهی به دلایلی مهم‌تر رخ می‌دهد. این موارد تقریباً به همان سادگی هستند، اما می‌توانند دردسر‌های معمول را به معضلات غیرقابل‌حل تبدیل کرده و حتی گاهی سرمایه خریدار را از بین ببرند.

به‌عنوان‌مثال امکان دارد خانه یا ملک در طرح‌های شهرداری قرار گرفته باشد یا اگر خانه در بافت فرسوده قرار گرفته و ممکن است به‌خاطر تعریض خیابان نیازمند تخریب و بازسازی باشد. دلایلی ازاین‌دست باعث می‌شود برای ملک سند صادر نشده و نقل‌وانتقال خانه به‌صورت قولنامه‌ای بدون سند، خریدار را به‌زحمت بیندازد.

سرنوشت بنگاه و مشاوران املاک پس از حذف قولنامه

حالا بی اثر شدن قولنامه از معاملات ملک دقیقاً به دلیل ریسک‌ها و خطراتی که چند سالی است وجود دارد، در دست بررسی بوده است؛ اما درصورتی‌که این طرح اجرا شود چه تغییراتی در فرایند کاری بنگاه‌های مشاور املاکی رخ می‌دهد؟

بی اثر شدن قولنامه به معنای ممنوع شدن آن است؛ اما بنگاه‌ها همچنان می‌توانند به کار خودشان پرداخته با این تفاوت که بعد از توافق خریدار و فروشنده سند باید توسط دفتر اسناد رسمی تنظیم شود.

قولنامه یا سند عادی در باقی نقاط دنیا هم اعتبار چندانی نداشته؛ زیرا منشأ بسیار از جرایم از جمله پول‌شویی، فرار مالیاتی و کلاهبرداری هستند.