ماجرای تاب برداشتن کهکشان راه شیری چیست؟

آیا می‌دانستید کهکشان راه شیری تاب برداشته است؟ آیا این پدیده معمولی در کهکشان‌شناسی طبیعی است یا برای زندگی موجودات خطرناک است؟ به گفته ناسا، کهکشان راه شیری یکی از این جواب‌هایی است که ممکن است ما را به شناخت عمق تاریخ و تکامل کهکشان‌ها و اجسام آسمانی نزدیک کند.
در این مطلب از دلتا مگ، ما به بررسی پدیده تاب برداشتن کهکشان راه شیری از منظر ناسا خواهیم پرداخت. ناسا به عنوان سازمان فضایی آمریکا با داشتن تجهیزات پیشرفته و تیم‌های برجسته‌ای از دانشمندان و محققان فضاشناسی، در این زمینه مطالعات و پژوهش‌های بسیاری انجام داده است که نتایج آن‌ها می‌تواند به ما کمک کند تا رمز و رازهای تاب برداشتن کهکشان راه شیری را بفهمیم.

مرکز اختر فیزیک هاروارد دلیل تاب برداشتن کهکشان راه شیری را چه می‌داند؟

مرکز اخترفیزیک هاروارد و اسمیتسونیان (CfA) به رهبری “جیوون جسی هان” به نظر می‌رسد که هاله‌ی تاریک اطراف کهکشان راه شیری توانسته باشد در جهت هاله‌ی ستاره‌ای کج شده تأثیر گذاشته و تاب برداشتن و پیچ‌خوردگی کهکشان را به وجود آورد. این نتایج نشان می‌دهند که هاله‌ی تاریک می‌تواند عاملی برای تغییرات در شکل و تکامل کهکشان راه شیری باشد. اما این تحقیقات نشان داده‌اند که دقیقاً چه چیزی موجب این تغییرات شده است و آیا تعامل کهکشان ما با کهکشانی دیگر نقش داشته یا نه، هنوز معلوم نیست.

ماده تاریک اطراف کهکشان چیست؟

ماده تاریک (Dark Matter) یکی از مفاهیم مهم در فیزیک و اخترفیزیک است. این نوع ماده نه به شکلی قابل مشاهده است و نه به وسیله‌ی تشکیل امواج elecromagnetic (مثل نور) قابل اندازه‌گیری می‌باشد. از این رو، به عبارت دقیق، ماده تاریک به ماده‌ای اشاره دارد که نهایتاً به صورت غیر قابل مشاهده و بر اساس تأثیر گرانشی آن بر جسم‌های دیگر در کهکشان‌ها و سیارات تشخیص داده می‌شود.

ماده تاریک می‌تواند به عنوان “ماده نامرئی” نیز شناخته شود، زیرا اثرات گرانشی آن را می‌توان مشاهده کرد اما نمی‌توان آن را با دستگاه‌ها یا تلسکوپ‌های معمولی به شکل مستقیم تصویربرداری کرد. موجودیت ماده تاریک به طور وسیع در کهکشان‌ها و سیاره‌ها و حتی در ساختارهای بزرگتر در کیهان تأثیر می‌گذارد و بخش قابل توجهی از جرم کل کیهان را تشکیل می‌دهد.
هنوز مشخص نیست که ماده تاریک از چه موادی تشکیل شده است. این یکی از معماهای مهم در فیزیک مدرن است و تلاش‌های بسیاری برای شناخت و تجزیه و تحلیل ماده تاریک در حال انجام است. اکتشاف و درک بهتر از ماده تاریک می‌تواند به ما در فهم بهتری از تشکیل و تکامل کیهان کمک کند.

توضیح بیشتر درباره ارتباط ماده تاریک و پیچ خوردگی کهکشان

تا اینجا به بررسی ماده تاریک و تأثیرات آن بر کهکشان راه شیری پرداخته شده است. حالا برای توضیحات بیشتر، به تفصیل توضیح می‌دهیم که ماده تاریک چیست و چگونه به پیچ‌خوردگی کهکشان راه شیری مرتبط می‌شود.
ماده تاریک یک نوع ماده است که در کهکشان‌ها و کیهان وجود دارد اما به شکل مستقیم توسط تشکیلات تصویری قابل مشاهده نیست. این ماده توسط تأثیر گرانشی خود بر دیگر اجسام در کیهان تشخیص داده می‌شود.

به عبارت دیگر، ماده تاریک تاثیر گرانشی قوی دارد که موجب تاب برداشتن (پیچ‌خوردگی) کهکشان‌ها می‌شود. این پدیده نشان می‌دهد که توزیع ماده تاریک در کهکشان‌ها و کیهان می‌تواند ساختار و شکل آن‌ها را تغییر دهد.
بنابراین، ماده تاریک به عنوان یک مهمان غیر قابل‌ تشخیص در کهکشان‌ها حضور دارد که از طریق اثرات گرانشی خود می‌تواند فرآیندهایی چون پیچ‌خوردگی کهکشان‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. تفهیم این پدیده‌ها از اهمیت بسیاری برای اخترفیزیک و درک بهتر از تکامل کهکشان‌ها برخوردار است.

آیا ممکن است کهکشان راه شیری به کهکشان دیگری برخورد کرده باشد؟

ممکن است کهکشان راه شیری به کهکشان دیگری در طول تاریخ کیهان برخورد کرده باشد یا در آینده بخواهد برخورد کند. این نوع اتفاقات به عنوان برخورد کهکشانی شناخته می‌شوند.

برخورد کهکشانی‌ها پدیده‌ای جذاب و پیچیده در اخترفیزیک هستند. این اتفاقات معمولاً در اثر تأثیر گرانشی و جاذبه کهکشان‌ها به یکدیگر اتفاق می‌افتد. این برخوردها می‌توانند شکل و ساختار کهکشان‌ها را تغییر داده و به تشکیل ستاره‌ها و سیارات جدید منجر شوند.

با توجه به تحقیقات و شواهد مختلف، در گذشته کهکشان راه شیری احتمالاً  با کهکشان‌های دیگری برخورد داشته و این اتفاقات ممکن است به تکامل آن کمک کرده باشند. با این حال، اکنون کهکشان راه شیری در فاصله‌ای نسبتاً دور از کهکشان‌های دیگر قرار دارد و برخوردی نزدیک در آینده نمی‌تواند به سادگی پیش‌بینی شود. این موضوع به اصطلاح “در حال تغییر” است و نیاز به مطالعات بیشتر و دقیق‌تر دارد تا بتوانیم نسبت به این مسائل بهترین درک را پیدا کنیم.

به عبارت دیگر، پس از این تصادف کهکشانی که حدود ۷ میلیارد سال پیش رخ داد، شیب هاله‌ی تاریک کهکشان راه شیری به آرامی به حالت اولیه خود باز می‌گردد. در شبیه‌سازی‌ها، نشان داده شده است که پس از این برخورد، هاله‌ی تاریک مشابه کهکشان راه شیری حدود ۵ میلیارد سال زمان برده تا از ۵۰ درجه کجی به ۲۰ درجه کجی کم شود. در نتیجه، محققان این نتیجه را گرفته‌اند که هاله‌ی تاریک کهکشان راه شیری احتمالاً در گذشته کج‌تر از حالت کنونی‌اش (که ۲۵ درجه کج شده است) بوده و به مرور زمان به حالت کنونی تغییر کرده است. این مطالعات به تفصیل در مقاله منتشر شده در   مجله Nature Astronomy شرح داده شده است.

سخن آخر