از زمان ارسال کاوشگران مختلف، انسان مطالب جدیدی از سیاره سرخ یافته است. یکی از این موارد صدای مریخ است. در این مقاله قصد داریم به جریان صوت و صدا در زمین و سیاره مریخ بپردازیم. با دلتامگ در این مقاله همراه باشید.
سرعت صوت در زمین
سرعت صوت در سیاره زمین به طور کامل یکسان نیست. مقدار این سرعت به موارد زیادی وابسته است. یکی از مهمترین عوامل تغییردهنده سرعت صوت، نوع محیط است که امواج از آن عبور میکنند؛ مثلاً سرعت امواج صوت در مایع، با جامد و گاز متفاوت است.
عنصر مهم دیگر، ترکیب و دمای دقیق محیط است. درنتیجه این عوامل، سرعت صوت بر روی زمین متفاوت است.
در دمای صفر درجه سانتیگراد سرعت صوت در هوا ۳۳۱.۵ متر بر ثانیه است. همین سرعت در دمای ۲۰ درجه به ۳۴۳ متر بر ثانیه افزایش مییابد. سرعت صوت در آب به دلیل نزدیکی مولکولها به همدیگر و سرعت بیشتر آنها در انتقال ارتعاشات، بیشتر بوده و به ۱۴۸۰ متر بر ثانیه میرسد. سرعت صدای مریخ در این موارد با زمین متفاوت است.
عوامل مؤثر روی سرعت صوت یک سیاره
در خصوص سیارات، هرچه جو آن رقیقتر باشد، صوت از آن آهستهتر عبور میکند. صدا در فضا و خلا حرکت نمیکند؛ چراکه مولکولی برای انتقال ارتعاشات وجود نداشته و در این زمینه برعکس سرعت نور است.
سرعت نور در خلا به بیشترین حد خود میرسد. نور در هنگام عبور از اجسام متراکم بسیار کندتر میشود؛ بنابراین سرعت نور نیز، بسته به مواد مختلفی که از آنها عبور میکند متفاوت است.
درخصوص نور، مطلبی درباره یک فراماده جدید نوشته شده است که خاصیت مغناطیسی فراماده با جذب نور افزایش مییابد. این مقاله را میتوانید در لینک مربوط به آن بخوانید.
سرعت صوت در مریخ
دادههای جدیدی توسط مریخنورد استقامت ارسال شده است که در فوریه ۲۰۲۱ بر روی مریخ فرود آمد. اولین دریافتهای صوتی از صدای مریخ نشان داد که سرعت صوت بر روی این سیاره در قسمتهای مختلف متفاوت است.
محققان لوس آلاموس نیومکزیکو، متوجه شدند که گامهای بلندتر سریعتر از گامهای پایینتر انتقال پیدا میکنند. به این معنی که اگر یک شخص بر روی مریخ با بلندگو فریاد بزند، صدای بم او در نتهای بالا سریعتر شنیده شده و درنتیجه، صدا متفاوت از زمین شنیده میشود.
این موضوع احتمالاً به جو خاص این سیاره مربوط است. سیاره مریخ ۹۶ درصد کربندیاکسید داشته درحالیکه در جو زمین، تنها ۰.۴ درصد از این گاز وجود دارد. خورشید باعث گرمشدن مولکولهای کربندیاکسید شده و آنها به مدت بیشتری، در حالت ارتعاش باقی میمانند. همین موضوع، باعث زودتر شنیدهشدن امواج صوتی با فرکانس بالا میشود.
چرا صدای مریخ تاکنون شنیده نشده بود؟
بشر از سال ۱۹۶۴ تا کنون، فضاپیماهای زیادی را به سطح مریخ ارسال کرده است. مشکل این فضاپیماها این بود که تعدادی از آنها نمیتوانستند در سطح مریخ فرود بیایند و از میان فضاپیماهای موفق، تعداد محدودی مجهز به میکروفون برای ضبط صدا بودند.
دو کاوشگر به نامهای “کاوشگر قطبی” و “فونیکس”، میکروفون داشتند. کاوشگر قطبی در سال ۱۹۹۹ از زمین پرتاب شد؛ اما به سطح مریخ نرسید و نابود شد. فونیکس در سال ۲۰۰۷ به مریخ رسید؛ ولی به دلیل فرود اضطراری و غیرفعالنشدن برنامه فرود، میکروفون خود را خاموش کرد.
درنهایت فضاپیمای استقامت ناسا، صدا در مریخ را به کمک دو میکروفون خود ضبط کرد که یکی از آنها از نوع معمولی برای فرود بوده و دیگری بر روی دوربین سوپرکم آن نصب شده بود.
صدای مریخ چگونه است؟
در مریخ، به دلیل فضای خالی از موجودات، صدای خاصی شنیده نمیشود. عمده این صداها مربوط به صدای باد و تندبادها هستند. به لطف شنیدهشدن صدای تندبادها، پژوهشگران سرعت صوت را در این سیاره و در هنگام برخورد با موانع مختلف محاسبه کردند.
سخن آخر
صدای مریخ به دلیل کربندیاکسید فراوان جو آن، بسیار متفاوت از زمین است، بهطوریکه صداهایی با گامهای بلندتر زودتر شنیده شده و امواجی با فرکانس بالاتر سریعتر منتقل میشوند. بشر به دلیل نبود میکروفون درست در فضاپیماها، بسیار دیر این صدا را شنید؛ اما به کمک صدای ضبط شده توسط فضاپیمای استقامت، سرعت صوت در این سیاره به دست آمد.
ناشناس
27 شهریور 1402 در 6:28 ب.ظ
جالب بود
ناشناس
27 شهریور 1402 در 9:16 ب.ظ
آموزنده و جذاب بود