قاضی دادگاه‌های خانواده از دریافت سند ازدواج اهداف مختلفی را دارند. یکی از این اهداف اثبات رابطه زوجیت بین طرفین است. عقدنامه یا سند ازدواج به‌خوبی نشان می‌دهد که طرفین با هم نسبت زوجیت داشته و امکان رسیدگی به اصل این دعوا وجود دارد؛ بنابراین اگر این سند وجود نداشته باشد یقیناً دادگاه نیز نمی‌تواند به درخواست خواهان رسیدگی کند. همراه دلتامگ باشید.
لزوم دریافت این سند
قانون‌گذار به‌صراحت اعلام کرده است که عقد ازدواج باید به‌صورت رسمی ثبت شده و درصورتی‌که این واقعه رسماً ثبت نگردد، شوهر مجرم شناخته می‌شود و طبق قانون برای وی مجازات در نظر گرفته شده است.
بنابراین، ثبت عقد ازدواج دائم یک موضوع مهم و ضروری است و از طرف دیگر تکلیف و وظیفه قانونی برای زوجین محسوب می‌شود.
ازدواجی که بین زن و مرد انجام شده است، بایستی مراحل رسمی آن با مراجعه به دفترخانه رسمی شده و به منزله انجام فرایند قانونی ثبت عقد ازدواج، سندی در این زمینه تنظیم می‌شود.
زمانی که عقد نکاح به ثبت می‌‌رسد، دفترخانه سندی تحت عنوان سند ازدواج را تنظیم و صادر می‌کند و عموماً به زوجه تحویل می‌دهد.
حالا جدای از ضمانت اجرای کیفری برای عدم ثبت ازدواج و تنظیم سند نکاحیه، این سند برای طرح دعاوی خانواده به کار گرفته می‌شود؛ بنابراین درهرصورت زن و مردی که با هم عقد ازدواج می‌کنند، لازم است که این عقد را به‌صورت رسمی در محضر انجام داده و بعد از مراحل ثبت آن سند خود را دریافت کنند.
سند ازدواج در اختیار کدام یک از زوجین است؟
در مورد این موضوع که این سند باید در اختیار زن یا زوج باشد، اختلافاتی مطرح می‌شود و در قانون نیز به این مسئله اشاره نشده است.
در پاسخ به این سؤال باید گفت، عموماً این سند به زن داده می‌شود و در اختیار او قرار می‌گیرد. در حالت کلی، عقدنامه در یک نسخه تنظیم شده و در زمان مراجعه زوجین تنها به زوجه ارائه می‌شود.
دلیل این امر هم آن است که ممکن است که شوهر جدای از خانواده خود حتی بعد از طلاق زندگی نموده و به نحوی امکان دسترسی به سند ازدواج برای زوجه میسر نباشد. البته دلایل دیگری برای این که سند ازدواج به زن تحویل داده می‌شود، وجود دارد.
باید به این موضوع اشاره کرد که شوهر نیز مانند زوجه حق داشتن عقدنامه را دارد و باتوجه‌به این که سند نکاحیه تنها در یک نسخه تنظیم می‌شود، شوهر برای دریافت این سند باید به محضر مراجعه نموده و تقاضای رونوشت سند را بدهد.
عواقب گم‌شدن سند ازدواج
گم‌شدن سند ازدواج دعاوی خانواده را با مشکل مواجه می‌کند و باتوجه‌به این موضوع که زن به استناد همین عقدنامه است که می‌تواند حقوق مالی خودش را مطالبه کند، در صورت مفقودی سند ازدواج دچار مشکل شده و نمی‌تواند مهریه و حقوق مالی خودش را دریافت کند.
در واقع خانمی که در صدد آن است که مهریه خود را به اجرا بگذارد، یکی از مدارک مهمی که باید برای تهیه آن اقدام کند، عقدنامه است و بدون این مدرک نمی‌تواند در این زمینه به هدف خود یعنی وصول مهریه برسد.
این موضوع واضح است که مفقودی اسناد رسمی می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری را برای مالکین این اسناد به همراه داشته باشد و سند ازدواج نیز در صورت مفقودی یقیناً تبعاتی را برای زن و شوهر خواهد داشت. امکان سوءاستفاده و حتی جعل عقدنامه در صورت مفقودی آن وجود داشته و مضاف بر این که طرح دعاوی خانواده در دادگاه امکان‌پذیر نیست. در ادامه به چند مورد از این عواقب می‌پردازیم:
- عدم امکان مطالبه مهریه
- دشوارشدن گرفتن حق حضانت فرزند
- عدم امکان طرح دعوا طلاق
- سوءاستفاده از سند ازدواج
