روش‌هایی برای افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی در شرایط که دچار بحران مالی شده‌اند، وجود دارد. یکی از این روش‌ها، صدور سهام ممتاز به‌عنوان یک ابزار است. این سهام نسبت به سهام عادی برتری‌هایی دارد و مزایایی به دارندگان آن ارائه می‌دهد تا سرمایه‌گذاران را برای سرمایه‌گذاری در شرکت و حمایت از آن جلب کند.این نوع سهام، دارای دو نوع امتیاز مالی و غیرمالی است که حقوق و مزایایی را برای دارندگان سهام آن فراهم می‌کند. دارندگان سهام در اولویت دریافت سود قرار می‌گیرند و در سوددهی شرکت نقش بیشتری دارند و همچنین در سود و دارایی‌های شرکت سهم دارند. این سهام انواع مختلفی دارد که هر یک با سود دریافتی متفاوت و ویژگی‌های خاص خود مشخص می‌شوند. البته چه شرکت های ایرانی و یا خارجی سهام خود را برای ثبت شرکت نیاز دارند.
مفهوم سهام ممتاز
بعد از ثبت شرکت، شرکت‌های سهامی مختلف انواع سهم‌های گوناگون را برای تأمین سرمایه موردنیاز خود منتشر می‌کنند. یکی از مهم‌ترین این انواع سهام، سهام ممتاز است. این سهام عمدتاً در شرایط پرریسک و بحرانی مالی شرکت و در صورت نیاز به افزایش سرمایه، عرضه می‌شوند. همچنین، در صورتی که شرکت نیاز به دریافت حمایت مالی، اعتباری یا تخصصی از اشخاص خاصی داشته باشد، به آنان واگذار می‌شود.بنابراین، توضیح سهام های ممتاز بدین شکل است که این سهام حق مالکیت در شرکت را برای دارندگان خود به‌اندازه سهمی که در اختیار دارند، ایجاد می‌کنند و به سهامداران آن، امتیازاتی نسبت به سهامداران عادی اعطا می‌شود. از جمله این امتیازات می‌توان به سهم بیشتر در سودهای تولید شده، دریافت سود ثابت و اولویت در دریافت سود اشاره کرد. این امتیازات به‌منظور جذب سرمایه‌گذاران برای تأمین مالی شرکت به‌ویژه تضمین سودی که دریافت می‌کنند، اعطا می‌شود.
سهام ممتاز چه ویژگی‌هایی دارد؟
نوعی از سهام وجود دارد که بیشتر در شرکت‌های سهامی خاص عرضه می‌شود و تمرکز اصلی آن روی ویژگی‌های خاصی است که به دارندگان این سهام تعلق می‌گیرد. این ویژگی‌ها شامل حق‌تقدم در خرید سهام جدید، دریافت سود بیشتر نسبت به سهامداران عادی و اولویت در دریافت سود در هر شرایطی، حتی در زمان حل شرکت است.
یکی از ویژگی‌های سهام این است که بیشتر در شرایطی که شرکت نیازمند افزایش سرمایه است، عرضه می‌شوند و با اعطای امتیازات به سرمایه‌گذاران، آن‌ها را به ورود سرمایه به شرکت ترغیب می‌کنند و معمولاً قابل‌انتقال هستند.
ویژگی دیگر این نوع سهام این است که در بسیاری از موارد، سود ثابتی برای دارندگان آن در نظر گرفته می‌شود.دارندگان این نوع سهام به‌نوعی حق مالکیت بر شرکت را دارند و انتخاب هیئت‌مدیره نیز در بسیاری از موارد از میان سهامداران انجام می‌شود. حق رأی اضافی در مجامع شرکت نیز ممکن است برای دارندگان این سهام در نظر گرفته شود. بااین‌حال، در بعضی شرکت‌ها، بر اساس اساسنامه آن‌ها، سهامداران ممتاز حق رأی دارایی نمی‌باشند.
سهام ممتاز چه فرقی با سهام عادی دارد؟
تفاوت بین این دو سهام در امتیازاتی است که به دارندگان هر نوع سهم اختصاص می‌یابد. یک تفاوت مهم این است که این سهام معمولاً به دارندگان خود سود بیشتری تعلق می‌دهد. در واقع، در شرایط بحرانی، سود ثابتی که به سهامداران ممتاز پرداخت می‌شود، بیشتر از سودی است که به سهامداران عادی تعلق می‌گیرد.
یک تفاوت دیگر حق‌تقدم در خرید سهام جدید برای دارندگان سهامداران ممتاز و اولویت پرداخت سود به آن‌ها است. این امر در شرایطی که شرکت برای پرداخت سود دچار مشکل شده یا انحلال یافته است، بسیار مهم است. تفاوت دیگر این است که انتخاب هیئت‌مدیره در بین سهامداران ممتاز امکان‌پذیر است، اما این مورد برای سهامداران عادی رایج نیست.
سهامداران عادی حق رأی در مجامع عمومی و فوق‌العاده شرکت را دارند، اما این حق برای سهامداران ممتاز در بعضی شرکت‌ها وجود ندارد. سود سهام های ممتاز معمولاً تضمین شده است، اما این امکان برای سهام عادی در اکثر موارد وجود ندارد. تفاوت دیگر این است که سهام های ممتاز بیشتر در شرایطی که شرکت نیاز به افزایش سرمایه دارد عرضه می‌شود، درحالی‌که سهام عادی در هر شرایطی قابل‌عرضه است.
سخن آخر
ما در این مقاله در خصوص سهام ممتاز و تفاوت آن با سهام عادی صحبت کرده‌ایم که یکی از مباحث مهم در حقوق شرکت‌ها است و می‌توان گفت که شما برای آشنایی بیشتر بهتر است کل مطالب بالا را مطالعه نمایید.
