تقسیم ارث فرزند فوت شده از جمله موضوعاتی است که در قانون بیان شده است. هنگامی که فرزندی فوت می‌کند، باتوجه‌به این که آیا پدر و مادر وی در لحظه فوت او در قید حیات بوده، ازدواج کرده و فرزند یا فرزندانی از وی برجامانده یا نه تقسیم ارث وی می‌تواند دارای حالات متفاوتی باشد. همراه دلتامگ باشید.
تقسیم ارث فرزند فوت شده در حالت وجود پدر و مادر
در این حالت پدر و مادر فرد فوت شده یا یکی از این افراد در لحظه فوت وی در قید حیات بوده‌اند. همچنین فرد فوت شده فاقد فرزند و همسر است.
ماده ۹۰۶ قانون مدنی درباره حکم این وضعیت، مقرر داشت: «اگر برای متوفی، اولاد یا اولاد اولاد از هر درجه که باشند موجود نباشد هر یک از ابوین در صورتی که یک نفر باشد تمام ارث را می‌برد. اگر پدر و مادر میت هر دو زنده باشند مادر یک ثلث و پدر دو ثلث می‌برد.»
بنابراین، مطابق این ماده، دو حالت را باید تفکیک نمود:
- تنها یکی از والدین فرزند فوت شده در لحظه فوت او در قید حیات است: دراین‌صورت، پدر یا مادر زنده، تمام اموال فرزند فوت شده را به ارث خواهد برد.
- هر دو والدین در لحظه فوت فرزند در قید حیات هستند: در این صورت، سهم‌الارث مادر یک‌سوم بوده و دو سوم اموال به پدر تعلق می‌گیرد.
تقسیم ارث فرزند فوت شده در حالت وجود فرزندان
چنانچه در لحظه فوت فرزند، پدر و مادر وی در قید حیات نباشند؛ اما فرزند فوت شده خود دارای فرزند یا فرزندانی باشد، تقسیم ارث فرزند فوت شده میان فرزندان وی، مطابق ماده ۹۰۷ قانون مدنی خواهد بود.
به‌موجب این ماده: «اگر متوفی ابوین نداشته و یک یا چند نفر اولاد داشته باشد ترکه به طریق ذیل تقسیم می‌شود. اگر فرزند منحصر به یکی باشد خواه پسر خواه دختر، تمام ترکه به او می‌رسد. همچنین اگر اولاد متعدد باشند؛ ولی تمام پسر یا تمام دختر، ترکه بین آن‌ها بالسویه تقسیم می‌شود. اگر اولاد متعدد باشند و بعضی از آن‌ها پسر و بعضی دختر، پسر دوبرابر دختر می‌برد.»
همان‌طور که ملاحظه می‌شود، ماده ۹۰۷ قانون مدنی، سه فرض را پیش‌بینی نموده است:
- فرزند فوت شده در لحظه فوت تنها دارای یک فرزند است: در این فرض، تمام اموال به فرزند باقی‌مانده می‌رسد.
- فرد فوت شده در لحظه فوت، دارای چند فرزند بوده که همگی دختر یا پسر هستند: در این فرض، اموال به نحو تساوی میان فرزندان تقسیم می‌گردد.
- فرزند فوت شده در لحظه فوت، دارای چند فرزند بوده که برخی دختر و برخی پسر هستند: در این فرض، سهم پسر دوبرابر سهم دختر خواهد بود.
سهم ارث پدر و مادر از فرزند پسر متأهل
درصورتی‌که فرد متوفی متأهل باشد، ارث وی بین پدر و مادر و همسر و فرزندان او بنا به میزان سهمشان تقسیم خواهد شد. حالا اگر متوفی فرزندی نداشته باشد، سهم زوج و زوجه به ترتیب یک‌دوم و یک‌چهارم از ترکه است. همچنین درصورتی‌که متوفی دارای فرزند باشد، سهم ایشان به ترتیب یک‌چهارم و یک‌هشتم خواهد بود.
ابتدا سهم همسر بر اساس میزان بالا پرداخت می‌شود و سپس سهم پدر و مادر و فرزندان بر اساس چیزی که قبلاً گفته شد، بین ایشان تقسیم می‌گردد.
