هگمتانه یکی از باشکوهترین شهرهای باستانی جهان در ایران بوده که مملو از آثار بهجامانده از تمدن باشکوه ایران باستان است. بقایای این شهر در تپهای به همین نام در دل شهر تاریخی همدان واقع شده است. دلتامگ در این مقاله شما را به سفری در دل تاریخ پر فراز و نشیب ایران میبرد.
هگمتانه، سرزمین اصیل ایرانی
تجمع و گردهمایی معنای دقیقی برای هر دو واژه همدان و هگمتانه است. اولین کسانی که شهر هگمتانه یا اکباتان را بهعنوان پایتخت خود انتخاب کردند، مادها بودند. مادها تمام گردهماییها و جشنهای خود را در اینجا برگزار میکردند. مورخ مشهور یونانی، جناب هرودوت قدمت این شهر عظیم باستانی سه هزار سال پیش میداند. هگمتانه تنها یکی از جاهای دیدنی همدان است.
پس از مادها، هخامنشیان و ساسانیان نیز از این شهر باشکوه باستانی بهعنوان اقامتگاه تابستانی خود استفاده میکردند و نیز محل نگهداری اشیا باارزش و قیمتی آنها بود. به همین جهت اشیای زرین و سیمین متعلق به دوره هخامنشی، الواح زرین منتسب به آریارمنه و ارشام (اجداد داریوش) و جامهای زرین و سیمین از جمله ریتون مشهور طلایی معروف به جام داریوش یا جام قدرت با تندیس شیر بزرگ در این منطقه باستانی کشف شدهاند.
ویژگیهای جالب تپه هگمتانه چیست؟
تپه هگمتانه یکی از وسیعترین سایتهای باستانی ایران با مساحت سی هکتار است. اما عجیبترین و جالبترین نکته در مورد این شهر عظیم باستانی معماری برجسته و نقشه بسیار منظم آن است. در این شهر باستانی شبکه آبرسانی بسیار عظیمی وجود داشته است.
معابر با آجرهای مربعی سنگفرش شده بودند و حصارهای طولانی و جداول مرتب، کاخهای زیبا و عمارتهای کاملا مهندسی شده نشان از شهرسازی پیشرفته آن زمان دارند. این در حالی است که قدمت این شهر به قرن هفده قبل از میلاد برمیگردد و بهعنوان اولین پایتخت امپراطوری و تمدن ایرانیان شناخته میشود.
جالب اینجاست که مصالح بهکاررفته در ساخت این شهر باستانی در تپه هگمتانه آنقدر باکیفیت بودند که همچنان پابرجا ماندهاند. درحالیکه تنها آتن در یونان و رم در ایتالیا توانایی رقابت با آن را دارند.
باستانشناسان معتقدند شهر باستانی هگمتانه دارای هفت دیوار متحدالمرکز بود که بخش درونی هر دیوار از دیوار بخش بیرونی ارتفاع بیشتری داشت. این شهر بهصورت قصری بزرگ، محکم و زیبا طراحی شده و دارای هفت قلعه تودرتو و متصل بوده که پادشاه در قلعه هفتم زندگی میکرده است.
در اطراف کاخ پادشاه خانههای مسکونی زیادی دیده میشود که دلیل آن دستور پادشاه برای نقل مکان مردم به اطراف کاخ خودش بوده است. مورخان نقل کردهاند که در قصر پادشاه تمام دیوارها دارای نقش نگارهای زیبا و طلاکاری شده بودهاند و برای وسایل چوبی تنها از چوب درختان کاج و سرو استفاده میکردهاند.
هگمتانه کجاست؟
فاصله هگمتانه تا همدان صفر کیلومتر است؛ چراکه امروزه خرابههای بهجامانده از شهر باستانی هگمتانه در دل شهر همدان و در انتهای خیابان اکباتان به شکل تپهای بیضیشکل قرار گرفته است. در تپه هگمتانه علاوه بر بقایای شهر هگمتانه جاذبههای دیگری نظیر موزه هگمتانه و مجموعه کلیسای پانصد ساله نیز وجود دارند که باعث شدهاند این محوطه به یکی از مهمترین جاذبههای توریستی شهر همدان تبدیل شوند.
نام امروزی شهر هگمتانه چیست؟
نام امروزی این شهر باستانی و باشکوه همدان است و در تمام دنیا آن را با نام همدان میشناسند. حالا چند سالی است که مسئولین تصمیم گرفتهاند به دلیل قدمت بالا و آثار باستانی و تاریخی فراوانی که در آن کشف شده است، به همدان لقب پایتخت تاریخ و تمدن ایران را بدهند. همچنین چند سالی است که بازسازی هگمتانه و این مجموعه باستانی عظیم شروع شده و همچنان ادامه دارد. ساعت بازدید از این مجموعه عظیم و باستانی در فصل بهار و تابستان ۹ صبح تا ساعت ۸ شب و در پاییز و زمستان ۹ صبح تا ساعت ۶ غروب است.
مرادپور
8 تیر 1402 در 12:31 ب.ظ
چه فایده کهگیر ادمهایی افتاده که عقلشون دم بندشونه
رضا
9 تیر 1402 در 2:04 ب.ظ
هر چیتمدن پیدا میشه از نظر شما مربوط به هخامنش ساسا و
یعنی بغیر از اینحکومت که بقیه ترک بودن هیچ آثاری ندارند 😂😂😂😂😂😂
فریبرز
10 تیر 1402 در 11:16 ب.ظ
سلام
قرباند در تپه هگمتانه قديمی ترین لایه کاوش شده مربوط به دوران اشکانی ه حتی لایه هخامنشی هم نداره چه برسه به ماد
بهزاد بلمکی
11 تیر 1402 در 2:46 ب.ظ
جالب است که سالهاست معلوم شده تپه هگمتانه متعلق به شهر بزرگ دوران اشکانی به نام اکباتان است که در مطلب شما هیچ اشاره ای به ان نشده و در ضمن هبچ اثری از دوران مادها در این محوطه وسیع تا به حال یافت نشده. این مطالب صرفا یکسری یادداشتهای قدیمی است که مدتهاست با مطالعات باستان شناسی ۱۰ سال اخیر نقض شده اند.
زینب پروانه
12 تیر 1402 در 9:04 ق.ظ
در مطالعاتمان چیزی در این مورد پیدا نکردیم، ممنون از اطلاعات مفید شما
علی
11 تیر 1402 در 8:44 ب.ظ
با سلام
آنچه اکباتان گفته میشود که بعدها به هنگمتانه یا همدان تبدیل شده است، در حقیقت بر گرفته از کلمه ایک باتان است که ایک به معنی خورشید(ترکی باستان) و کلمه باتان به معنی فرو رونده یعنی جایی که خورشید فرو میرود ( مغرب یا غرب) میباشد
زینب پروانه
12 تیر 1402 در 9:03 ق.ظ
چه جالب ممنون از اطلاعات مفید شما
ناشناس
26 شهریور 1402 در 6:29 ب.ظ
واقعا باید از زحمات شما گردآورنده های مطالب جالب و جامع نهایت تشکر را ابراز نماییم. خدا وقتتان دهاد.
نگین آشناگر
27 شهریور 1402 در 1:31 ب.ظ
ممنون دوست عزیز از همراهی شما
ناشناس
3 مهر 1402 در 8:14 ب.ظ
ممنون برای اطلاعاتتان درود بر تو و گورش وا هران کس که برای تمدن شریف اهورایی ما را سر بلند نگهدارد